ეგვიპტეშ არაბული რესპუბლიკა არაბ. جمهورية مصر العربية
Jumhūriyyat Miṣr al-ʻArabiyyah ეგვიპტე ჰიმნი: „Bilady, Bilady, Bilady“ "بلادي، بلادي، بلادي" მარგ .„ჩქიმი ქიანა, ჩქიმი ქიანა, ჩქიმი ქიანა“ )ეგვიპტეშ ორენი
ნანანოღა კაირო 30.033333 ,31.216667 30°02′ ოორ. გ. 31°13′ ელ. გ. /
ოფიციალური ნინა(ეფი) არაბული თარობა უნიტარული გვერდო საპრეზიდენტე რესპუბლიკაავტორიტარული რეჟიმით[ 1] [ 2] [ 3] [ 4] [ 5] - პრეზიდენტი აბდულ-ფათაჰ ალ-სისი [ 6] - პრერმიერ-მინისტრი მუსტაფა მადბული ფართობი - გვალო 1,010,408[ 7] [ 8] 2 (29-ა ) - წყარი (%) 0.632 მახორობა - 2025 ფასებათ 109,450,000[ 9] 15-ა ) - census 94,798,827 - მეჭედალა 108.32 ად/კმ2 (99-ა ) ედპ ჸუპ )2025 ფასებათ - გვალო 17-ა ) - ართ მახორუშე 87-ა )აგი 0.754 (ოშქაშე ) (100-ა ) ვალუტა ეგვიპტური ფუნტი (LE/E£/£E) (EGP ბორჯიშ ორტყაფუ UTC+02:00 - ზარხულიშ (DST ) UTC+03:00 (UTC )ქიანაშ კოდი EG Internet TLD ოტელეფონე კოდი +20
ეგვიპტე (არაბ. مصر ⓘ [misˤɾ] ეგვიპტური არაბულო : مصر [მასრ / Maṣr] [ˈmɑsˤɾ],კოპტ. Ⲭⲏⲙⲓ [kʰēmə]), ოფიციალუროეგვიპტეშ არაბული რესპუბლიკა (არაბ. جمهورية مصر العربية, [ჯუმჰურიათ მისრ ელ-არაბია], ეგვიპტური არაბული: [გუმჰურია მასრ ილ-არაბია]) — ტრანსკონტინენტალურისახენწჷფო აფრიკაშ ოორუე-ბჟაეიოლშე დოსინაიშ ჩქონით აზიაშ ობჟათე-ბჟადალშე. ოორუეშე ომძღჷსქირონაშქა ზუღა , ოორუე-ბჟაეიოლშე უხურგანსპალესტინაშ ღაზაშ სექტორი დოისრაელი , ბჟაეიოლშე —ჭითა ზუღა , ობჟათეშე —სუდანი დო ბჟადალშელიბია ; ოორუე-ბჟაეიოლშეაკაბიშ ჸუჯი ეგვიპტეს გიშმართჷნსიორდანიაშე დოსაუდიშ არაბეთშე . ქიანაშ ნანანოღა,უკაბეტაში ნოღა დო კულტურული ცენტრი რეკაირო , მაჟირა უკაბეტაში ნოღა, ხერეჭუაშ დო ტურისტული შანულამი ცენტრი რეალექსანდრია .[ 10]
ეგვიპტეს ართ-ართი ქვერსემი ისტორია უღჷ არძა ქიანაშ შქას: თიში ჯინჯეფი მოურს ჩქ. წ. VI დო IV ვითოშწანურაშენილოსიშ დელტაშ გოხოლუას.ჯვეშ ეგვიპტე , ნამუთ იკოროცხუ ართ-ართიცივილიზაციაშ ონწეთ , ჭარალუაშ, ოფუტე მეურნალაშ, ურბანიზაციაშ, ორგანიზებული რელიგიაშ დო ცენტრალური გამაგალაშ ორდოიანი ფორმეფიშ მაძირუ რე.[ 11] ქირსიანობაშ ორდოიანი დო შანულამი ცენტრი რდჷ, მოგვიანეთ, მაშკვითა ოშწანურაშ დაჭყაფუშეისლამი მიღჷ .X ოშწანურას , კაირო რდჷფატიმიდეფიშ სახალიფოშ ნანანოღა,XIII ოშწანურას —მამლუქეფიშ სასულთანოშ ნანანოღა.1517 წანას, ეგვიპტექოსმალეთიშ იმპერიაშ ნორთო გჷნირთუ, სოიშახ1867 წანას აბანობური გამაგემუჰამედ ალიქ ვადარსხჷ თეხანური ეგვიპტე მუჭოთ ავტონომიურიხედივატინ . უკული ქიანა ოკუპირებული რდჷბრიტანეთიშ იმპერიაშით სუდანწკჷმა ართო დო1922 წანას ზოხორინალა მიპალუ მუჭოთმონარქია .
1952 წანაშეგვიპტეშ რევოლუციაშ უკული ეგვიპტექ რესპუბლიკათ გეგმიცხადჷ.1958 -1961 წანეფს აკიკათჷსირიაწკჷმა დო გაჭყესაკოკათელი არაბული რესპუბლიკა . ეგვიპტე1948 ,1956 ,1967 დო1973 წანეფს მუზმარენი აკოანჯარაფილი კონფლიქტის მანჯენდჷ ისრაელწკჷმა დო1967 წანაშახ პერიოდულოღაზაშ სექტორიშ ოკუპაციას იქჷნდუ.1978 წანას, ეგვიპტექ ხე მაჭარჷკემპ-დევიდიშ აპიჯალას , ნამუშით ისრაელი ოკუპირებული სინაიშე თიში გიშულაშ მანგიორშააღიარუ .არაბული აფუნიშ უკული, ნამუქჷთ2011 წანაშეგვიპტეშ რევოლუცია დოჰოსნი მუბარაქიშ გითორაგვაფა გჷმიჭანუ, ქიანას მოხვადჷპოლიტიკური არულობაშ გაგჷნძორებული პერიოდიქ ;2012 წანაშ პირველი დემოკრატიული გიშაგორუეფით, ხეშულობაშა ქუმორთჷ„მუსლიმეფიშ საჯიმალოწკჷმა“ მერსხილიმუჰამედ მურსიშ კუნტახანიში თარობაქ, ნამუქჷთ2013 წანას მასობური პროტესტეფიშ უკული გითოხუაფილქ იჸუ ოურდუმეეფიშით. ასეიანი თარობა წჷმარინუანს გვერდო საპრეზიდენტო რესპუბლიკასაბდულ-ფათაჰ ალ-სისიშ დუდალათ, ნამუთ გიშაგორილქ იჸუ2014 წანას, მარა ფართოთ მირჩქინუაფუ მუჭოთავტორიტარული .[ 12]
ეგვიპტე რეწუმოძინელი ქიანა აფრიკაშ მაჟირა უკაბეტაში ეკონომიკათ.არხო ბჟაეიოლს ,ოორუე აფრიკას დო მუსლიმანურ ოქიანუს რეგიონულ პოლიტიკურ ნძალათ იკოროცხუ, თაშნეშე მოსოფელიშ ოშქაშე ჟისახენწჷფოთ.ისლამი რეოფიციალური რელიგია ,არაბული — ოფიციალური ნინა. ეგვიპტე რე გეჸვენჯი ერეფოშქაშე დო რეგიონალური ორგანიზაციეფიშ დჷმარსხუაფალი მაკათური:გოერო ,უგინობირაფუობაშ ყარაფი ,არაბული ქიანეფიშ ლიგა ,აფრიკაშ რსხუ ,ისლამური წოროხანდაშ ორგანიზაცია ,მოსოფელიშ ახალნორდული ფორუმი დოBRICS -იშ მაკათური.[ 13] [ 14] [ 15]
ოფიციალურო : ეგვიპტეშ არაბული რესპუბლიკა.არაბულო : Al-Jumhuriyat Misr al-Arabiyah.ეტიმოლოგია :ფარაონეფიშ ფარანიშ მახორობა მუნეფიშ ქიანას „კემეს“ უძახჷნა, ნამუთ „უჩადიხას“ შანენს. Aigyptos ანუ „ეგვიპტე“ ჯვეშიბერძენეფქ გიორთვეს. ოეგებიეთ თენა მეღებული რე Hikuptah-შ დამახინჯებით, ნამუთ შანენს „უჟინაშ ღორონთიშ პტაშ შურიშ ოხვამეს“. ამდღანერი არაბულნინამი მახორობა მუნეფიშ ქიანას უძახჷნა „მისრს“. თაურეშერე ჯვეშქორთული „მისრეთი“.ქიანაშ კოდი : EG.ეგვიპტეშ გეოგრაფიულ რუკა ქიანა იდვალუაფუ ჟირ კონტინენტის — აფრიკას (ოორუე-ბჟაეიოლ რეგიონი) დო აზიას (ობჟათე-ბჟადალ რეგიონი). ობჟათეშე ომძღჷ სუდანი (თანჯაშ სიგინძა რე 1273 კმ), ბჟადალშე —ლიბია (1150კმ), ბჟაეიოლშე —ისრაელი (255კმ) დო პალესტინა (11კმ). ბჟაეილშე ომძღჷდინცხფერი ზუღა , ოორუეშე —სქირონაშქა ზუღა . ქიანაშ ტერიტორიაშ დოხოლაფირო 96% ტიოზი (უდაბნო) რე.
ეგვიპტეს არძაშე უგჷნძაში ხურგი უღჷსუდანწკჷმა — 1273 კილომეტრი, არძაშე უკუნტაშიისრაელწკჷმა — 266 კმ. ეგვიპტეს ფართო გიშაულარი უღუ მუჭოთსქირონაშქა ზუღაშა , თეშჭითა ზუღაშა . ქიანაშ აფრიკულ დო აზიურ რეგიონეფს ართიანშე გჷშართუნსსუეციშ სვირი , ნამუშ სიგჷნძა რე 160 კილომეტრი (პორტ-საიდიშე სუეციშა ). სვირი ართიანს მეთმურსხუანს სქირონაშქა დო ჭითა ზუღეფს. სვირქ გინწყჷ1869 წანას.1956 წანას მოხვადჷ სვირიშ ნაციონალიზაციაქ.
ფართობი : 1.001 ვითოში კვ.კმ.ორთა :გეოგრაფიული რაიონეფი -ნილოსიშ ლეხერი, კატარაშ ქვაბული, ბჟადალ ტიოზი, ბჟაეიოლ უდაბნო.უმაღალაში კინწი - ჯებელ კატერინა 2.638 მ.;უდიდაში წყარმალუ (კმ) –ნილოსი 1.550 (გვალე 6.671);უდიდაში ტობა (კვ.კმ) - ნასერი 5.500 (ხელოვნურ);უდიდაში კოკი - ჯაზირათ შადვანი;კლიმატი - სქირონაშქაზუღური, სქირე.ორთაშობური რესურსეფი : ნაფთობი, ორთაშობური აირი, რკინაშ მადანი, ფოსფატეფი, მანგანუმი, კირქუა, თაბაშირი, ტალკი, აზბესტი, ტყვია, თუთია.სახენწჷფო სისტემა : დემოკრატიული რესპუბლიკა.სახენწჷფოშ მადუდე :პრეზიდენტი .კანონმადვალუ ორგანო : ჟირპალატამიპარლამენტი (454+264 მაკათური).ადმინისტრაციული რთუალა : ქიანაშ ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულ ართურეფი რე 28 პროვინცია (Muhafazah).ეგვიპტე რე არძაშე უმოსი დოხორინელი ქიანა რე შქაგურ ბჟაეიოლს დო მასუმა არზაშე უმოსი დოხორინელიაფრიკაშ კონტინენტის, 77 მილიონი მახორუთ (2009 წანაშპირელიშ მუნაჩემეფით). ეკონია 40 წანაშ მალობას იგინაფუაფუდუ მახორობაშ მალას რდუალა მედიცინაშ წოხლე მიწოკინათ დო ოფუტეშ მეურნობაშ წარმოებელურობაშ გოვითარაფაშ გეშა. მუ ბორჯისჷთნაპოლოენქ გეჭოფუ ქიანა, თიშ მახორობა რდჷ ხვალე 3 მილიონი. მახორობაშ 90% ართგურენსისლამს დო დჷნოსქილედი ნორთიშ უმენტაშობაქირსიანი რე.
მახორობა : 77,4 მლნ (2003), თინეფს შქასეგვიპტარი არაბეფი 99,1%, ნუბიარეფი 0,9%. ქიანაშ მახორობაშ ძინაშ ტემპეფი ძალამი მაღალი რე (ირი 7 თუთას 1 მლნ). მახორობაშ მეჭედალა 1 კვ.კმ-ს 74 კოჩის აკმადგინანს.ნინეფი :არაბული . ინგლისური დო ფრანგული იგურაფუაფუ.რელიგია :მუსლიმეფი 90%,ქირსიანეფი მეხოლაფირო 10%.ნოღეფი (ვთშ.) :კაირო (7.938; აგლომ. 15.892),ალექსანდრია (3.891; აგლომ. 4.443), ალ-ჯიზა (გიზა, 2.598), შუბრა ალ-ჰაიმა (870; აგლომ. 1.070),პორტ-საიდი (549), ას-სუვეისი (სუეცი, 4.880).ერუანული პროდუქტი :მოცულობა - 72 მლრდ $ (42-ა აბანი);1 შურ მახორუშე - 1.200 $;სტრუქტურა (%) - ოფუტეშ მეურნობა 16, ხერეჭუა 34, ნინალა 50.ექსპორტი : ნაფთობი, ბამბე, ოფეიქარე ნაწარმი, ხილი.ბიუჯეტი : 21,500 მლნ $.ვალუტა :ეგვიპტური ფუნტი (EGP).დიდი სფინქსი ეიოშანალი რე თინა, ნამდა ეგვიპტე ხვალე ართი მუსლიმური ქიანა რე, ნამუთ აქტიურო რე ჩართული ტურისტულ სფეროს. თეს დიდი გოლინა უღუ ქიანაშ ეკონომიკას, ღალაშ უმეტაში ნორთი თე სფეროშე მოურს.
კაირო ეგვიპტეშნანანოღა ართ–ართი უსკვამაში რე რე ნთელ მოსოფელს. წჷმარინუანს არაბული ოქიანუშ კულტურულ და კომერციულ ცენტრის. ართ–ართი უშხუაში ნოღა რეაფრიკას დო ხოლო ბჟაეიოლს.თენა ეგაფილი რენილოსიშ წყარპიჯის, წჷმორინაფილი რე მაღალი ნოდგჷმეფით, თაქ რე უჯგუში სასუმაროეფი, მაღაზიეფი, რესტორანეფი.
კაიროშ ალმახანურ ცენტრო იკოროცხუ ალ-ტაჰრირიშ მოედანი, თაქ რე არძა თარი ოთარობე დო ვასათარობო ორგანიზაციაშ შტაბბინა. ეიოშანალი რეარაბული სახენწჷფოეფიშ ლიგა .
ტურისტეფიშ გურიშ გოჩამაშ ობიექტი რეკაიროშ ერუანული მუზეუმი , სოდე ჯვეშ ევიპტეშ ფარაონეფიშ, ბერძნულ-რომაულ პერიოდიშ ოგანძე რე თხილერი. 155 ვითოშ ექსპონატის შქას რე ფარაონტუტანხამონიშ აკარდამაშ განძი.
ეგვიპტეშ ცივილიზაციაქ დიჭყჷ ჯვეშ წანაშ ეჭარუაშV ანთასწანურას დო ითუ ახალ წანაშ ეჭარუაშ332 წანას. თენა ალექსანდრე დიდ მაკედონარქ ეჭოფუ (თეშე უმოს ფირჩას თუდო ). ჯვ. წ. III ანთასწანურას ფარაონნარმენქ აკაშქუ ჟიდონი დო თუდონი ომეფეფი. ეგვიპტე ირთუ 3 პერიოდო:
1. ჯვეში ომაფე - ჯვ. წ. 3 000 წ. -ნანანოღა მემფისი .
2. შქა ომაფე - ჯვ. წ. 2 000 წ. -ნანანოღა თებე .
3. ახალი ომაფე - ჯვ. წ. XVII-XIV აა. -ნანანოღა თებე .
ეიოშანალი რე ეგვიპტური პირამიდეფი, ნამუეფით ჯვეშ ომაფეს ეიგაფუდუ დო თინეფი ამდღანერ დღაშა რენა მიკოსქილადირი. მაართაპირამიდა რდჷჯოსერი , ნამუთფარაონ ჯოსერიშ საპატიცემოთ, გინოჩამუშ ყუნათ, ქურუმქიმჰოტეპქ ეიოგჷ. თიშ სიმაღალა 60 მ.
ქირსეშ დაბადებაშა 5 000 წანასსქირონაშქა ზუღაშე ,პალესტინაშე დონუბიაშე გეგნიხორეს ურცხო ტომეფქ დო დიხორესნილოსიშ წყარპიჯის, ემაღალაფირ აბანს. ინეფქ ეიონწყუეს დორშვილი ქოხეფი დო თინეფქ გინირთეს მაართა ეგვიპტარეფო. მირჩქვანეს ორინჯეფი, მოჸუნდეს მუნაწიი, მეჸუნდეს მეორინჯობას დო ოფუტეშ მეურნობას. გორჩქინდჷ ჟირ ომაფექ - ჟიდონქ დო თუდონქ.
ჯვეში ეგვიპტე რდჷ ქიანააფრიკაშ ოორუე-ბჟაეიოლ ნორთის, ნამუქჷთ ჯვ. წ. 525 წანას რინა მეჭყვიდჷ.
ჯვეშ ეგვიპტეშ ისტორია ირთუ დინასტიაშახ (სოდგარენჯვ. წ. 3000 წანა) დო უკულიან პერიოდეფო (გვალო რდჷ 30 დინასტია[ 16] ჯვ. წ. III -ჯვ. წ. I ვითოშწანეფს.
პერიოდეფი მუშ განშე თაშ ირთუ: ორდოიანი ომაფე (I-II დინასტია); ჯვეში ომაფე (III - VI დინასტია); მაართა გინმაულარი პერიოდი (VII-X დინასტია); შქა ომაფე(XI-XII დინასტია); მაჟია გინმაულარი პერიოდი (XIII-XVII დინასტია); ახალი ომაფე (XVIII-XX დინასტია); გვიანი პერიოდი (XXI-XXVI დინასტია); ასურელეფიშ ნჯღვერობუა (ჯვ. წ.-შა 664 -656 ); სპარსალეფიშ ნჯღვერობუა (XXVII დინასტია),ჩქ. წ.-შა 525 -ჩქ. წ.-შა 404 ); სპარსალეფის მაჟია ნჯღვერობუა (XXVIII-XXX დინასტია,ჩქ. წ.-შა 343 -ჩქ. წ.-შა 332 ); მაკედონარეფის ნჯღვერობუა (ჩქ. წ.-შა 332 -ჩქ. წ.-შა 305 ); პტოლემეეფიშ ნჯღვერობუა (ჩქ. წ.-შა 305 -ჩქ. წ.-შა 30 ).
1922 წანაშე ეგვიპტე ზოხორინელი სახენწჷფო რე, 50-იან წანეფს რესპუბლიკათ გინირთჷგამალ აბდელ ნასერიშ დუდალათ. ხოლო ულირს თინა აწარმენდჷ ლჷმასისრაელწკჷმა , მარა1977 წანასანვარ სადათიშ პრეზიდენტობაშ ბორჯის გაფორმუ თიწკჷმა ომშვიდობე აპიჯაფა. თექ გჷმიჭანუ ეგვიპტეშ გჷშარიცხუა არაბულ სახენწჷფოეფიშ ლიგა.1981 წანას ექსტრემისტ-ისლამისტეფქ დოჸვილეს სადათი, თიშ აბანი დეკინჷ ჰოსნი მუბარაქიქ, ნამუთ უმოს ზომიერ ღოზის მეჸუნდუ.1987 წანას ეკანწყუ ურთიართალეფი არაბულ ქიანეფწკჷმა.1991 წანას მონაწილენდჷსპარსეთიშ ჸუჯიშ ლჷმასააშ-იშ განშე. ეგვიპტე ლაჸაფენს თარ როლს ხოლო ბჟაეიიოლიშ ომშვიდობე მოწესრიგებაშ პროცესის.
ეგვიპტე ტერიტორიულო ირთუ 29ოგუბერნატორეეფო . ოგუბერნატორე ხოლო ირთუმარკაზეფო (რაიონეფო). რაიონეფიშ აკოდგინალუაშა მიშმურს ოფოტუეფიშ სუბექტეფი.
არძა ოგუბერნატორეს უღუ მუში ადმინისტრაციული ცენტრი, ფშხირას თე ცენტრეფიშ ჯოხოეფი კინ ოგუბერნატორეეფს ხოლო ჯოხონა.
2008 წანაშ პირელს,კაიროს დოგიზას გაგშერთჷ 4 ტერიტორიაქ დო დირსხუ ახალ ოგუბერნატორეეფქ:6 ემათუთა ,ჰელუანი ,კაირო დდოგიზა .
კაირო ლუქსორი ელ-გიზა ასუანი სინაი თარობა ზოგადი შხვა Leonard William King,History of Egypt ,Chaldea ,Syria ,Babylonia , andAssyria in the Light of Recent Discovery,Project Gutenberg . Egyptian History (urdu) By Nile and Tigris , a narrative of journeys in Egypt and Mesopotamia on behalf of the British museum between the years 1886 and 1913, by SirE. A. Wallis Budge , 1920(a searchable facsimile at the University of Georgia Libraries;DjVu &layered PDF format) Napoleon on the Nile: Soldiers, Artists, and the Rediscovery of Egypt .↑ (July 2019) „Implicit Attitudes toward an Authoritarian Regime“.The Journal of Politics 81 (3): ხს. 1014–1027.DOI :10.1086/703209 . ↑ Egypt's Sisi Is Getting Pretty Good … at Being a Dictator (22 May 2015). კითხირიშ თარიღი: 25 July 2017.↑ Egypt: A Move to Enhance Authoritarian Rule (2019).↑ Raghavan, Sudarsan. “Egypt tries to silence its critics in the United States by jailing their relatives “, 9 July 2020. კითხირიშ თარიღი: 22 November 2022. ↑ Al-Arian, Abdullah (27 February 2020). Hosni Mubarak's legacy is Abdel Fattah el-Sisi (en). კითხირიშ თარიღი: 2 November 2021. ↑ Egypt's Mubarak resigns as leader (11 February 2011). კითხირიშ თარიღი: 11 February 2011.↑ Density By Governorate 1/7/2020 – Area km2 (Theme: Population – pg.14) . Capmas.gov.eg. კითხირიშ თარიღი: 8 July 2021.↑ Total area km2, pg.15 . Capmas.Gov – Arab Republic of Egypt. კითხირიშ თარიღი: 8 May 2015.↑ Report for Selected Countries and Subjects (en). კითხირიშ თარიღი: 3 May 2025.↑ Map, Egypt's Projects. محافظة الأسكندرية . კითხირიშ თარიღი: 13 May 2022. ↑ Midant-Reynes, Béatrix.The Prehistory of Egypt: From the First Egyptians to the First Kings . Oxford: Blackwell Publishers. ↑ წყუეფი, ნამუეფჷთ ალ-სისიშ თარობას დიქტატურათ მითმირჩქინანან:“Egypt's rushed election shows Abdel-Fattah al-Sisi is nervous “. კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27. „"Last month Abdel-Fattah al-Sisi, Egypt's military dictator..."“ Dunne, Michele (2019-04-08). Why Is Trump Helping Egypt's Dictator Entrench His Power? (en). კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27. President Trump, Condemn This Sham Egyptian Election . ციტატა: „"...issued a statement praising the Egyptian dictator's magnificent work for the country"“ კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27.“A Blank Check for Egypt's Dictator “,Bloomberg.com . კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27. (en) Toosi, Nahal (2021-07-12). In D.C. visit, Egypt spy boss claims U.S. agreed—in writing—to jail American activist (en). ციტატა: „"...Abdel Fattah El-Sisi, the Egyptian dictator who has imprisoned tens of thousands of dissidents."“ კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27.Lawler, Dave (2019-04-23). Egypt's President Abdel Fattah el-Sisi could rule until 2030 after winning referendum (en). ციტატა: „"He has now cemented his status as Egypt's dictator without losing his position as a U.S. ally."“ კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27. Greenwald, Glenn (2015-03-31). Obama Personally Tells the Egyptian Dictator That U.S. Will Again Send Weapons (and Cash) to His Regime (en-US). კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27. Williams, Jennifer (2017-04-03). Egypt's president is a bloodthirsty dictator. Trump thinks he's done a "fantastic job." (en-US). კითხირიშ თარიღი: 2024-12-27. “Egypt President Abdul Fattah al-Sisi: Ruler with an iron grip “,BBC News , 2020-12-01. კითხირიშ თარიღი: 2024-11-22. (en-GB) “Egypt is again under military rule, but Sisi lacks Nasser's appeal “. კითხირიშ თარიღი: 2024-11-25. Grewal, Sharan (2023-07-25), Egypt: A Coup against Democracy doi :10.1093/oso/9780192873910.003.0007 ISBN 978-0-19-287391-0 ,https://academic.oup.com/book/46755/chapter-abstract/414394851?redirectedFrom=fulltext , წაკითხულია: 2024-11-25 EU Deal with Egypt Rewards Authoritarianism, Betrays 'EU Values' | Human Rights Watch (en) (2024-03-15). კითხირიშ თარიღი: 2024-12-14. ↑ Constitution of The Arab Republic of Egypt 2014 . კითხირიშ თარიღი: 13 April 2017.↑ „Lessons from/for BRICSAM about south–north Relations at the Start of the 21st Century: Economic Size Trumps All Else?“.International Studies Review 9 . ↑ Report for Selected Countries and Subjects (en). კითხირიშ თარიღი: 24 October 2024.↑ კჷნე ართი საგვარეულოშ მაფეეფი, ნამუეფჷთ მენწყილო ოთირუდეს ართიანს ხვისტას, მოჯგირეობაშ დო მონძეობაშ ოსხირით 
