Het woordapocrief komt uit het Grieks en betekentverborgen. Met apocriefe geschriften worden religieuze teksten bedoeld die niet tot de officiële bijbelteksten (canon) gerekend worden. De meeste zijn ontstaan tussen de tweede eeuw voor en na Christus. De term werd geïntroduceerd door Hieronymus (ca. 342-420), die er de boeken mee bedoelde die wel opgenomen waren in de GriekseSeptuaginta maar niet in de Hebreeuwse bijbel.
Tussen rooms-katholieken en protestanten bestaat verschil van mening over welke oud-testamentische boeken apocrief zijn en welke niet. De katholieken rekenen Tobias, Judith, Wijsheid, Jezus Sirach, Baruch, 1 en 2 Makkabeeën en enkele hoofdstukken en aanhangsels van Daniël en Esther wél tot hetOude Testament, en noemen die geschriftendeuterocanoniek. Onder de apocriefe boeken van het Oude Testament verstaan zij 3 Makkabeeën, 3 en 4 Ezra en het Gebed van Manasse. De protestanten zien al deze geschriften als apocrief. Andere, meestal later opgedoken geschriften noemen zijpseudepigrafen.
Over de volgorde in hetNieuwe Testament zijn katholieken en protestanten het wel eens. Katholieken beschouwen Hebreeën, 2 Petrus, 2 en 3 Johannes, Jakobus, Judas en Openbaring als deuterocanoniek. Er bestaan ook apocriefe geschriften bij het Nieuwe Testament, maar die zijn niet bij de Statenvertaling opgenomen. Het gaat hierbij om werken als het Evangelie van Thomas en de Oden van Salomo.
Tijdens de Synode van Dordrecht werd uitgebreid gediscussieerd over deopname van de apocriefen in de Statenvertaling. In de eerste druk werden de boeken voorafgegaan door eenWaerschouwinge aen de lesers, waarin deonwaerachtige, fabeleuse, ende met de Canonijke boecken strijdende saken in de apocriefen worden opgesomd.
De apocriefen zijn voornamelijk in het Grieks overgeleverd. Een aantal ervan zijn hoogst waarschijnlijk oorspronkelijk in het Hebreeuws opgetekend, maar doordat ze door joodse schriftgeleerden niet tot deTenach, de joodse bijbel, werden gerekend zijn veel van die oerversies verloren gegaan. Van Jezus Sirach is wel een Hebreeuwse versie bewaard gebleven.
De apocriefen in de Statenvertaling:
3 Ezra
4 Ezra
Tobit (Tobias)
Judith
Boek der Wijsheid (Wijsheid van Salomo)
Jezus Sirach (Ecclesiasticus)
Baruch incl. Brief van Jeremia (Baruch 6)
Esther (apocriefe deel)
Gebed van Azaria(Dan. 3)
Gezang in de vuuroven(Dan. 3)
Susanna(Dan. 13)
Bel en de draak(Dan. 14)
Gebed van Manasse
1 Makkabeeën
2 Makkabeeën
3 Makkabeeën
Waar is 2 Ezra? Dat zit zo: in de joodse Tenach waren de boeken die we nu kennen als Ezra en Nehemia één boek. Christelijke edities maakten er twee van, in de Vulgaat (382-405 n.C.) 1 Ezra en 2 Ezra genaamd. Vandaar dat de apocriefe Ezra's tellen vanaf 3. Zie ook ditoverzicht van Ezra-versies.
En ja,apocriefe schrijf jemet een f en niet met een v!
Statenvertaling on line - bijbel en kunst