- Mayda impormasyon hini nga artikulo nga aada hanIningles nga bersyon nga angay ighubad ha Winaray
HiAmália Rodrigues, (giharani-i nga kaluwas haWinaray:a-MA-lia ro-DRI-gesh) (Hulyo1920 –Oktubre 61999) amo inPortugues nga magkaranta ngan actriz. Natawo hiya haLisbon. In mga dokumento opisyal nagbutang han petsa han iya katawo ngaHulyo 23, pero hi Amália nagsiring pirme nga an iya kaadlawan dida hanHulyo 11920. Natawo hiya ha Rua Martim Vaz(Martim Vaz nga Kalsada), ha PenaFreguesia han Lisbon.
Kilalado hiya nga an "Reyna han Fado" ngan pinaka-impluwensyal hiya ha pagpakilala hanfado ha kalibotan ha gawas han Portugal. Hiya an pinaka-importante nga persona han pagpadukwag hini nga genre, pinaagi hin unob nga talento ha pag-interpreta nga maupay an pagpadukwag ha bug-os hin 40-ka-tuig nga pagrekord ngan ha entablado nga karera. An mga pasundayag ni Amália ngan an iya pagpili hin repertoire nagpadukwag han katubtuban hanFado ngan nagbulig han pagbalhin (o pag-redefine) hini ngan pag-reconfigure hini para ha iya ngan han mga sumurunod nga mga henerasyon. Ha resulta, hi Amália amo an sinisiring nga nagsurat han mga surondon kon amo ba iton angay ha Fado ngan unan-o an pagpasundayag hini hin babaye nga magkaranta — o Fadista —, hangtod nga tubtob ha yana hi Amália nagpapabilin nga diri-malalabwan nga modela ngan waray kataposan nga kuruhaon hin repertoire para han ngatanan nga mga sinmunod. Hi Amália amo gihapon iton nagpapabilin nga amo la an tinuod nga internasyonal nga star nga tikang ha Portugal, nga mayda halu-ag in karera internasyonal ha butnga han mga 1950 ngan han mga 1970, bisan man kon ini dida hin takna nga ini mga mga paningkamot diri masayon in pag-quantify sugad ha yana. Pero mga iba nga mga sikat nga internasyonal nga mga artista sugad kandaMadredeus,Dulce Pontes oMariza nakaharani hini nga status.
Katapos hin pira ka tuig hin mgaamateur nga pasundayag, an syahan nga profesyonal nga buhat ni Amália hin fado nga lugar nahinabo dida han 1939, ngan madali hiya nahimo nga regular ngaguest star hin mgarevue ha entablado. Didto ginkakilala hiya kanFrederico Valério, usa nga klasikal-nga-musika-nga-nagtuon nga kompositor, nga nakakilala han potential han kan Amália tingog, nagsurat hin mga expansivo nga mga tuno nga gin-custom-design para han boses ni Amália, nga nagbuka han mga daan nga surondon ha Fado ha pagdugang hin pag-upod hin orchestra.
An iya kasikat ha Portugal nagtikang pagdukwag ha langyaw pinaagi hin mga biyahe ha Espanya ngan in maiha nga pag-ukoy ha Brasil nga diin, dida han 1945, naghimo hiya han iya syahan mga mga pan-rekord ha Brasilenyo nga label Continental. Sinmunod an iya trabaho ha Paris, han 1949. Han 1950, samtang nagperform hiya ha mga Marshall Planinternational benefit show, ginpagawas niya an "April in Portugal" ha mga internasyonal nga magkirita (ha ilarom han orihinal nga titulo hini nga "Coimbra").
Han mga syahan nga bahin han mga '50, an pag-patronahe han sikat nga maniniday nga Portuges nga hiDavid Mourão-Ferreira nagtigaman han pagtikang hin bag-o nga takna: kinmanta hi Amália hin mga sinurat han pinakaharangdon mga mga maniniday han nasod, ngan mayda pira ha ira nga nagsurat hin mga liriko para ha iya.
HanOktubre 61999, namatay hi Amália Rodrigues ha edad nga 79 ha iya balay ha Lisbon. Museo na yana an iya balay (haRua de São Bento).