Movatterモバイル変換

Aller au contenu

roemyî

Français

Èn årtike di Wiccionaire.

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « rumen » (panse), avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes :
  - /ʀøː.ˈmjiː//ʀøː.ˈmji//ʀoː.ˈmi//ʀuː.ˈmi//ʀɛ.ˈmiː//ʀwɛ.ˈmiː//ʀɛ.ˈme//ʀwɛ.ˈmɛ//ʀwɛ.ˈme//ʀwa.ˈmɛ//ʀwa.ˈme//ʀwaː.ˈme/ (betchfessî oe)
  - (avou ristitcheye voyale)/ʀi.wɛ.ˈmɛ//ʀi.wa.ˈmɛ//ʀi.wa.ˈmiː//ʀi.wɛ.ˈmiː//ʀy.waː.ˈme//ʀœ.waː.ˈme//ʀɛ.wa.ˈmɛ//ʀɛ.wɛ.ˈmɛ/ (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu :/ʀwɛ.ˈmjiː/
Ricepeures : roe·myî

Viebe

Djin ettins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji,dj’)	roemeye
Atôtchî(s)Ind. pr. (vos,vs)	roemyîz
Cåzants Ind. pr. (nos,ns)	roemians
Rwaitants Ind. pr.,nam. (i/il,ele/elle)	roemeynut
Cåzant Ind. fut. (dji,dj’)	roemeyrè
Cåzant D.I.E. (dji,dj’)	roemyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji,dj’)	roemeye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	roemyî
Ôtes codjowaedjes	cometcheryî

roemyî

(v. sins coplemint)(mot d’ zolodjeye)(mot descinsîs) fé rmonter l'amagnî delpanse al boke, po l'rimawyî, tot djåzant d' ene vatche, d' ene berbis.
- Nosse vatcheroemeye; ça lyi va mî—Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Les biessesroemièt påjhûlmint e l’ ombe.—Henri Simon, "Mès cwate moumints" (1907) (fråze rifondowe).
- Les vatches et les berbis si coûtchèt sol verdeure
  Poroemyî leu payele k' ele trovèt sins displi !—Louis Lagauche, "L' inmant", (1947),A ‘n-ancyin payîsan, p. 153 (fråze rifondowe).
- Dins l' Åtche di Noyé, Xham esteut ki rwaitive li vatcheroemyî; el riwaitive flater—Lucyin Mahin,Li batreye des cwate vints.
(mot d’ fiziolodjeye)(camaerådreçmint) fé passer (èn amagnî) houte do stoumak.
- Dj' a mindjî ene dimeye live di rinne-glôdes, mins ça n’ a nén stî rén po lesroemyî—Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- K’ i fwait seur viker ! … Come dijheut li sôlêye kiroemyive si vintinme gote.—Arthur Xhignesse, « Bwègnes mèssèdjes & pititès gotes » (1905), p.14 (fråze rifondowe).
(imådjreçmint)(v. sins coplemint) tuzer et ratuzer a des noerès idêyes.
- Il est la kiroemeye dins s' coine.
(viebe å coplemint) tuzer et ratuzer a (des noerès idêyes).
- Cwè çki m'roemeye co la ?
- ANDRÎ. […] Asteure, c’ est vos k’ a l’ air do tuzer. Leyîz tuzer les beguenes.
  DJAN-LOUWIS. – Ni xhinårdez nén, m’ fi.
  ANDRÎ. – Kiroemyîz vs la tot seu ?—Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.17-18 (fråze rifondowe).

ene vatche ki roemeye
ene berbis ki roemeye
on din ki roemeye

Parintaedje

(minmesourdant etimolodjike)

rouminer

Sinonimeye

(biesse) :rimawyî,groumyî,rimaxhî
(camaraedreçmint, didjerer):didjerer
(djin) :rouminer,racatuzer

Ortografeyes

remez :E212^(lére)

Après 1900, foû rfondou(Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Erfondou walon :

roemyî :R10^(lére),R13

Li mot n’ est nén dins :C13,O0,O4

Ratournaedjes

fé rmonter l' amagnî del panse al boke

Arabe :اجترّ ^(ar) =اجْتَرَّ =‎ ijtarra
Arabe marokin :جرّ ^(ary) =‎ jerr
Almand :wiederkäuen ^(de)
Inglès : toruminate ^(en), tochew cud ^(en)
Espagnol :rumiar ^(es)
Francès :ruminer ^(fr)
Neyerlandès :herkauwen ^(nl)
Kimon amazir marokin :ⴼⴰⵥⵥ ^(zgh)=‎faẓẓ;ⵙⵙⵍⵓⵢ ^(zgh)=‎ssloy

fé passer èn alimint

Loukîz a :didjerer

Francès :digérer ^(fr)

tuzer et ratuzer a des noerès idêyes

Inglès : toruminate ^(en)
Francès :ruminer ^(fr),ressasser ^(fr)

Pårticipe erirece

roemyîomrin

Pårticipe erirece omrin do viebe « roemyî ».

Waitîz eto

Lijhoz l’ årtike roemiaedje so Wikipedia

Prin del pådje «https://wa.wiktionary.org/w/index.php?title=roemyî&oldid=414072»

Categoreyes :

Categoreyes catcheyes :

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp