Movatterモバイル変換

[0]ホーム

Aller au contenu

houkî

Èn årtike di Wiccionaire.

Walon (Rifondou)

[candjî]

Etimolodjeye

[candjî]

Mot-brut « hou » avou l’ cawete di codjowaedje « -kî » des viebes (come « houper » et « houpler »), racuzinåve avou l’ vî francès « huchier », et l’ francès « hucher » (aviyi) ; mot cité dins l’ FEW4 504b, li fjhant rmonter a ontayon-bodje patwès latén * « huccare » ; ciste etimolodjeye la n’ est nén rprinjhe dins les ôtes wiccionaires.

Prononçaedje

[candjî]

AFE :
- diferins prononçaedjes :/hu.ˈkiː//hu.ˈki//hu.ˈke//hu.ˈkɛ/Prononçaedje a radjouter (waitîz e hagnonortografeye) ;miersipepieuzmint e l’ notule ALW17.109
- prononçaedje zero-cnoxheu :/hu.ˈkiː/
Ricepeures : hou·kî

Viebe

[candjî]

houkî (2^inme troke) (codjowaedje)

(viebe å coplemint) criyî après ene sakî u après ene biesse dresseye.
- Cwand ele veyeut on djonne copere,
  Li djoû di l’ an k’ aveut l’ air peneus,
  Ele lihoukive, lyi dvnéve des nûles,
  Et tot djhant k’ il estént fråjhûles,
  Ki ses bondius s’ cassént tot seu,
  K’ i n’ faleut nén trop foirt les strinde.—Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.76, “Li Vîle Martchande di Nûles” (fråze rifondowe).
- Elle ahoukî l’ efant, et xhårer, tot carwaitant avou ses mwins padzeu ses ouys—Bernard Louis (fråze rifondowe).
- Dji rescontrîs Gustene Maca
  K’ aveut des frambåjhes plin s’ tchena;
  Abeye, abeye, ele noshouca— Tchanson desmacrales delViye Såm.
- On-z a rovyî di m’ houkî et dji m’ a fordoirmou.
(viebe å coplemint) fé vni (ene sakî) tot djåzant, tot-z evoyant ene lete, tot fjhant dire.
- Houkîz Råsse k’ i vegne ovrer—Motî Forir (fråze rifondowe).
- (Kî ç’ on va)houkî ås tripes ?—Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Les djins d’ Davdisse nos vnénthoukî a l’ ouxh : vos vénroz magnî on ptit boket d’ dorêye, la—Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- Metans ns a tåve eschonne,
  Aschidoz vos dlé mi,
  Schoûtez ça come i tone,
  Vos estoz mia vaici.
  Pocwè tronner come ça ?
  Vos ploz esse seur ki dmwin,
  Dj’ irèhoukî vosse pa,
  Po lyi dmander vosse mwin—Chantal Denis (fråze rifondowe).
- Li mayeurhoucrè l' fanfåre, Bietmé, li coirbiyård, Tiedôre irè po les fleurs, moncheu l' curé m' a prometou ene foû bele grand-messe a onze eures—Paul-Henri Thomsin, ratournant "Li vî bleu" da François Walthéry & Raoul Cauvin, 2011 (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) prinde li telefone po cåzer a (ene sakî).
- Ns alanshoukî l’ police.
- Houke lu so si axhlåve !
- Dji vonshoukî l’ årtisse : gn a nosse vatche k’ a l’ oraye froede—Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- Dj' a sayî di vshoukî tote li matinêye mins ça sounéve ocupé.
(viebe å coplemint)(mot d’ rilidjon) dimander d’ l’ aide a (on sint, on diè).
- Il onthoukî tos les sints foû do Paradis al vude.
(viebe å coplemint)(éndjolike) po on programe infôrmatike, enonder li côde d’ ene fonccion ou d’ on dzo-programe.
(viebe å coplemint)(tchestrolès)lomer.
- Cominthoucrîz ciste usteye ci : ene hawe ou on hawea ?
(v. sins coplemint)criyî.
- Djihouke dispu on cwårt d’ eure, mins gn a nouk ki respond.
(viebe å prono) :Loukîz a : « si houkî ».