 Wervik-ZuudWervicq-Sud | |
|---|---|
 | |
 Wervik-Zuud in 't arroundissement Rysel | |
| Geografie | |
| Regio | Hauts-de-France |
| Departement | Noorderdepartement |
| Arroundissement | Rysel |
| Kanton | Lambersart |
| Coördinoatn | {{{latitudeGraden}}}°{{{latitudeMinuten}}}′NB {{{longitudeGraden}}}°{{{longitudeMinuten}}}′OL |
| Ippervlak | 5.09km² |
| Inweuners | |
| Inweuners | 4 288(1999) 842 inw./km² |
| Andere | |
| Burgemêester | Jean-Gabriel Jacob |
| Postcode | 59117 |
| Webadres | www.wervicq-sud.com |
Wervik-Zeud (Standoardvlams:Wervik-Zuud, Frans:Wervicq-Sud) es eFransjke gemeente geleegn in etNoorderdepartement.
Wervik-Zeud ligt langs deLeie, in 't arroundissement vanRysel.
Wervik-Zeud grenst an 'tBelgsjkeWervik, over de Leie, en an de Fransjke gemeentnBusbeke (Frans:Bousbecque),Komen-Frans (Comines-Sud),Oalewyne (Halluin),Linsele (Linselles) enRonk (Roncq).
't Ogste punt es 58 meiters boovn dezeespegel (in Wervikden Franschn Berg genoemd). 't Ligste punt es moar 12 meiters oge.
Jeuste lik de nabeurige Vlamsche steeWervik es ook Wervik-Zeud styf oud. Eigentlik es de gesjkiedenisse van Wervik-Zeud tot an de 17ste eeuwe ook die van Belgs Wervik. Want in1713 es de stee kunstmoatig, deur e verdrag tusschn deSpoansche Nederlandn enLodewyk XIV, in tweejn gesjkid gewist. 't Es moar in1790 da deConstituante van deFransche Revoluusje en eigen besteur eit upgericht vo 't gemeentje.
Ol in de zestienste eeuwe wos Wervik-Zeud bekend liktoebakscentrum. Olle joare meiOnzn-Lievn-Ere-Emelvoarte es 't er toebaksfeeste en viern zeJehan Van d'Helle. Volgens delegende wos't 'n em 'n eerstn vo toebak in te voern vaneutAmerika.
De gemeente eit osan veel klinder gewist dan Wervik. Ier es e grafiktje van de bevolkiengsevoleusje[1][2] binst de latste twee eeuwn:
Wervik-Zeud ligt langs deLeiestreke die economisch belangrik wos vo devlasindustrie in 't begun van de 20ste eeuwe. Tot an 't ende van die eeuwe zorgden textielbedryvn vo werk in de streke. Ook giengn d'r veelgrensarbeiders eut België in 't Fransjke goan werkn.
Ondertusschn zyn d'r veel van die bedryvngedelocaliseerd nalegeloonlandn. Sinsdien eit de grensarbeid em ommegekeerd en kommn d'r nu veel Fransjke werkn in Belgsjke bedryvn.
De cyfers vo de hele grensarbeid in2006[3] zyn:
 |  |
Wervik-Zeud ligt moar up twintig kilomeiter van Rysel moar es langer Vlamstoalig gebleevn. Binst da Rysel tegen1750 ol helegansn Franstoalig wos, wos Wervik-Zeud volgens Prof. Dr. W. Pée[4] round1800 nog grootndeels Vlamssprekend. In1845 wos de bevolkienge ol tweetoalig mèi overwicht van et Frans. Volgens Pée zyn d'r twee redens voor die loate verfransjkienge:
Roar genoeg eit die situoasje em were ommegekeerd. Da komt omdat er achter1830 in België d'r e grote crisis van d'economie en de landbouw ontstound, surtout de periode1846-1849 woarn rampjoarn. Tienduzenden Vloamiengn goungn goan werkn in Noord-Fransjke fabriekn van detextielindustrie die roundRysel in vulle ountwikkelienge kwom. Diedemogroafische evoleusje a lik gevolg da in de Fransjke fabriekn er vertoalers moestn angesteld zyn vo de Vloamiengn te verstoane. 't Andeel van de Vloamiengn wos zodoanig gegruuid da J. Dewachter[6] in1907 Wervik-Zeud e vervlamschte gemeente noemde.
Volgens dezelstn Dewachter kwom Wervik-Zeud achter 'nEestn Weireldoorloge were grootndeels Franstoalig.
Achter1960 oor je gin Vlams nie mee spreekn. Da geteugn d'ouders van 'n auteur van dat artikel (Gebruker:Patrick) die in de joarn '60-'70 in Wervik-Zeud gewund en gewrocht ein.
In Wervik noemn ze Wervik-Zeud deFransjke stroate.In Linsele noemn ze 'tWervik Frans.
