| Yuri Averbakh | |
|---|---|
 Yuri Averbakh tại lễ sinh nhật lần thứ 80 | |
| Tên | Yuri Averbakh |
| Quốc gia | Nga |
| Sinh | (1922-02-08)8 tháng 2, 1922 Kaluga,Nga |
| Mất | 7 tháng 5, 2022(2022-05-07) (100 tuổi) Moskva,Nga |
| Danh hiệu | Đại kiện tướng |
| EloFIDE | 2445(ngừng thi đấu từ 1.1993) |
| Elo cao nhất | 2550(7.1971) |
Yuri Lvovich Averbakh (Ю́рий Льво́вич Аверба́х; sinh8 tháng 2 năm1922 -7 tháng 5 năm2022) là mộtđại kiện tướng và tác giả viết vềcờ vua ngườiLiên Xô và nay làNga. Tính đến nay, ông là đại kiện tướng cao tuổi nhất. Ông sinh tạiKaluga,Nga.
Cha ông là ngườiDo Thái gốcĐức[1]. Tổ tiên ông gốc Đức có họ làAuerbach, nghĩa làsuối cỏ. Mẹ ông là người Nga. Cả hai bên ông bà của ông đều không ủng hộ đám cưới của cha mẹ ông vì cha ông là một người gần nhưvô thần còn mẹ ông lại là một tín đồChính thống giáo Đông phương. Ngoài ra một lý do nữa là bà ngoại ông mất khi còn trẻ nên mẹ ông phải gánh vác việc gia đình. Yuri tự gọi mình là một người theothuyết định mệnh.
Thành công đầu tiên của Averbakh là chức vô địch ởMoskva năm 1949, xếp trên các đối thủ nhưAndor Lilienthal,Yakov Estrin vàVladimir Simagin. Ông nhận danh hiệu đại kiện tướng năm 1952. Năm 1954 Averbakh vô địchLiên Xô, xếp trên các danh thủ nhưMark Taimanov,Viktor Korchnoi,Tigran Petrosian,Efim Geller vàSalo Flohr. Hai năm sau, cũng tại giải vô địch quốc gia ông đồng điểm hạng nhất với Taimanov vàBoris Spassky, tuy nhiên chỉ giành ngôi á quân sau vòng đấu chọn ra nhà vô địch giữa ba kỳ thủ này. Nhà vô địch Taimanov sau này từng có thời gian là con rể của ông. Những thành công khác của Averbakh là giải Viên năm 1961 và Moskva năm 1962.
Ở các giải vô địch thế giới, Averbakh từng lọt vào vòng lựa chọn ứng cử viên năm 1953, xếp hạng 10 / 15 kỳ thủ tham dự. Ông cũng lọt vào vòng tuyển chọn liên khu vực năm 1958 tạiPortorož nhờ vào việc xếp hạng tư tại Giải vô địch Liên Xô cùng năm. Tại Portorož, Averbakh xếp đồng hạng bảy và chỉ kém nửa điểm để có suất vào vòng lựa chọn ứng cử viên.
Phong cách thi đấu chắc chắn của ông đã gây khó cho những kỳ thủ có thiên hướng tấn công muốn vượt qua, như ông từng viết:"... Khi màNezhmetdinov đã tấn công thì có thể vượt qua được bất cứ đối thủ nào, kể cảTal. Tuy nhiên tỉ số đối đầu của tôi với ông ấy hình như là 8½–½ vì tôi không cho ông ấy bất kì cơ hội chủ động nào. Trong những tình huống đó ông ấy sẽ làm hỏng thế trận của mình vì ông ấy muốn đưa về thế trận phức tạp."
Bên cạnh việc là một kỳ thủ danh tiếng, Averbakh còn là một nhà nghiên cứu lý thuyết cờ vua, chủ yếu vềtàn cuộc. Ông đã xuất bản trên 100 tác phẩm. Nhiều tác phẩm trong số đó đã có những đóng góp đáng kể tới lý thuyết tàn cuộc. Năm 1956 ông nhận được danh hiệuGiám khảo quốc tế của các cuộc thi cờ thế củaFIDE và tới năm 1969 ông nhận danh hiệuTrọng tài quốc tế.
Ngoài ra, Averbakh còn là một phóng viên và tác giả một số sách cờ. Ông từng là biên tập tạp chí định kỳШахматы в СССР (Cờ vua ở Liên Xô) vàШахматный бюллетень (Bản tin cờ vua). Từ 1956 đến 1962 ông (cùng vớiVitaly Chekhover và một số người khác) biên tập một tuyển tập 4 cuốn về tàn cuộc,Шахматные окончания (Tàn cuộc cờ vua, được tái bản và bổ sung năm 1980-84 và dịch sang tiếng Anh với tựa đềComprehensive Chess Endings (Tàn cuộc cờ vua toàn diện) gồm 5 cuốn).
Averbakh được đặt tên cho một vài biến thểkhai cuộc.
Trong thập niên 1960, Averbakh làm việc cho tạp chí Liên XôЗнание - сила (Tri thức là sức mạnh) chuyên đăng tải các truyện khoa học và khoa học viễn tưởng.
Ông mất ngày 7 tháng 5 năm 2022. Averbakh được sống sót bởi một cô con gái, người đã kết hôn vớiMark Evgenievich Taimanov trong mười năm. chỉ sau 3 tháng mới khép lạisinh nhật vàLễ mừng thọ thứ 100 tuổi của ông.[2][3][4][5]