 | Bài viết nàycần thêmchú thích nguồn gốc đểkiểm chứng thông tin. Mời bạn giúphoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tớicác nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.(tháng 1/2024) (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này) |
Vũ Văn Mẫu | |
|---|---|
 | |
| Thủ tướng Việt Nam Cộng hòa | |
| Nhiệm kỳ 28 tháng 4 năm 1975 – 30 tháng 4 năm 1975 (2 ngày) | |
| Tiền nhiệm | Nguyễn Bá Cẩn |
| Kế nhiệm | Không có,Chế độ sụp đổ |
| Thượng nghị sĩ Việt Nam Cộng hòa | |
| Nhiệm kỳ 1972–1975 | |
| Thẩm phán Tòa Thượng thẩm Sài Gòn | |
| Nhiệm kỳ 1967 – Không rõ | |
| Tổng trưởng Ngoại giao Việt Nam Cộng hòa | |
| Nhiệm kỳ 1955 – 21 tháng 8 năm 1963 | |
| Tiền nhiệm | Chức vụ thành lập |
| Kế nhiệm | Phạm Đăng Lâm |
| Tổng trưởng Ngoại giao Quốc gia Việt Nam | |
| Nhiệm kỳ 10 tháng 5 năm 1955 – 23 tháng 10 năm 1955 166 ngày | |
| Tiền nhiệm | Trần Văn Đỗ |
| Trưởng khoa Luật, Viện Đại học Sài Gòn | |
| Nhiệm kỳ 1955 – Không rõ | |
| Giảng sư Luật Trường Đại học Luật Đông Dương | |
| Nhiệm kỳ 1949 – Không rõ | |
| Tri huyện Đông Anh,Phúc Yên | |
| Tri huyệnGia Bình,Bắc Ninh | |
| Tri huyện Gia Khánh,Ninh Bình | |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | 25 tháng 7 năm 1914 Quất Động,Thường Tín,Hà Đông,Liên bang Đông Dương |
| Mất | 20 tháng 8 năm 1998(1998-08-20) (84 tuổi) Paris,Pháp |
| Nguyên nhân mất | Tuổi già |
| Đảng chính trị | Liên danh Hoa Sen, Khối Dân tộc |
| Phối ngẫu | Hoàng Thị Nguyệt My |
| Con cái | |
| Người thân |
|
| Giáo dục | Tiến sĩ Luật,Luật gia |
| Alma mater |
|
| Nghề nghiệp | Luật sư, chính trị gia, giáo sư |
Vũ Văn Mẫu (1914 –1998) là học giả lớn về LuậtViệt Nam, chính trị gia nổi tiếng trước năm1975 ởSài Gòn. Ông từng là Thượng Nghị sĩ trong Liên danh Hoa Sen, Khối Dân tộc, từng giữ chức vụ Bộ trưởng Ngoại giao rồi làm "Thủ tướng 1 ngày" củaViệt Nam Cộng hòa. Ngoài ra ông còn là Thẩm phán Tòa Thượng thẩm Sài Gòn, giáo sư thực thụtrường Đại học Luật khoa Sài Gòn.
Ông sinh ngày25 tháng 7 năm1914 tại làng Quất Động, phủThường Tín, tỉnhHà Đông (nay là xãQuất Động, huyệnThường Tín thuộc về thành phốHà Nội) trong một gia đình tư sản. Nhà ông vốn có nghề thêu, sớm rời quê hương ra định cư ở Hà Nội, mở cửa hàng thêu, hiệu Phúc Thái ở 24 phố Hàng Nón. Ông là con thứ hai trong nhà, trên ông là một bà chị, dưới ông còn 2 em trai và 2 em gái. Cụ thân sinh không may mất sớm, mẹ ông ở vậy, một mình tần tảo nuôi 6 con ăn học nên người. 3 anh em gồm Luật sư Vũ Văn Mẫu và Tiến sĩ Lý HóaVũ Như Canh, dược sĩVũ Thị Sửu mở hiệu thuốc tây ở phố Hàng Da.
Ông thông minh, học giỏi, thi đỗ vàotrường Bưởi. Sau khi đỗ Tú tài I, ông nộp đơn thi vào trường Albert Sarraut theo học lớp Toán sơ cấp (Math. Elem), năm 1934 ở tuổi 20 đỗ Bac. Math. hạng Bình thứ (mention Assez Bien), không có ai đỗ hạng Bình (mention Bien). Như mọi thanh niên thuộc gia đình danh giá thời bấy giờ, ông được gia đình đưa sang học ở Pháp và tốt nghiệp Đại học Luật khoa Paris, Pháp. Ông tiếp tục theo học tại đây cho đến khi lấy được bằng Thạc sĩ và trở về hành nghề luật tại Hà Nội.
Từ năm 1934 đến năm 1937, ông theo học luật tại Trường Đại học Luật Đông Dương thuộcViện Đại học Đông Dương. Đỗ Cử nhân Luật rồi ông thi tri huyện, được bổ làm tri huyện huyện Gia Khánh (Ninh Bình), sau chuyển đến Gia Bình (Bắc Ninh). Ông nuôi chí tiếp tục học, đăng ký học Cao học ở trường Đại học Luật, thường đạp xe về thư viện trường Luật mượn tài liệu tự học tập nghiên cứu, thi đỗ luôn 2 bằng Cao học, trong đó có bằng Cao học Kinh tế. Thống sứ Bắc Kỳ thông cảm với ông tri huyện trẻ ham học, chuyển ông về làm tri huyện Đông Anh, gần Hà Nội hơn.
Vợ ông thuộc gia đình gia giáo, danh giá, là bà Hoàng Thị Nguyệt My, con gái cụ Cử Sen Hồ Hoàng Gia Luận (em trai Tổng đốc Hà đôngHoàng Trọng Phu).
SauCách mạng Tháng Tám ông ở nhà, âm thầm chuẩn bị luận án tiến sĩ dưới sự hướng dẫn của giáo sư Camerlynck, năm 1948 sang Paris bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Luật; trở về nước, ông được mời làm giảng sư Luật ở Trường Đại học Luật Đông Dương.
Sau đó ông về nước, tiếp tục giảng dạy ở Trường Đại học Luật Đông Dương; em ông, Tiến sĩ Lý HóaVũ Như Canh, cũng đã rời Đại học Paris về dạy ở trường Đại học Khoa học Hà Nội từ hai năm trước.
Năm 1954, theo hiệp định Genève (7-1954) Việt Nam bị chia cắt làm 2 miền, ông di tản vào Sài Gòn, trong khi em ông, Tiến sĩVũ Như Canh, quyết định ở lại Hà Nội. Vào Sài Gòn, ông được bổ làm Chánh Nhất Tòa Phá Án, đồng thời tham gia giảng dạy ở khoa Luật trường Đại học Sài Gòn, làm Trưởng khoa Luật, trưởng khoa đầu tiên người Việt Nam. Ông nổi tiếng là một học giả lớn về Luật, là chuyên gia về Dân Luật và Cổ Luật, thành thạo nhiều ngoại ngữ Pháp, Anh, La Tinh, Hán, uyên thâm cả về cựu học lẫn tân học, được đồng nghiệp kính trọng, sinh viên tín nhiệm, quý mến.
Sau khi thực hiện cuộctrưng cầu dân ý miền Nam Việt Nam, 1955, phế truấtQuốc trưởngBảo Đại, tân tổng thốngNgô Đình Diệm thành lập chính phủ và mời ông giữ chức vụ Bộ trưởng Ngoại giao củaViệt Nam Cộng hòa. Ông giữ chức vụ này trong 8 năm, từ1955 đến1963. Trong cuộc khủng hoảng Phật giáo năm 1963, ông đã từ chức, cạo đầu giống như một nhà sư để phản đối.[1] Khi ông cố gắng rời Việt Nam Cộng hòa để tham gia một cuộc hành hương đến đất phật Ấn Độ, thì bị bắt và bị quản thúc.
Vốn là một nhà nghiên cứu về luật học, ông không quan tâm nhiều đến những biến động của thời cuộc bấy giờ. Tuy nhiên, là một Phật tử với pháp danh Minh Không, ông ra sức phản đối những biện pháp đàn áp khốc liệt của chính phủ Ngô Đình Diệm với Phật giáo. Ông cạo trọc đầu và sau đó từ chức Bộ trưởng ngày22 tháng 8 năm1963 để phản đối hành động tấn công các chùa Phật giáo của chính phủ Ngô Đình Diệm.
Suốt thời gian biến động miền Nam 1964-1967, ông hoàn toàn không tham gia vì công tác ở đại sứ tại nước ngoài. Mãi đến khi tướngNguyễn Văn Thiệu lên nắm quyền tổng thống, ông mới được triệu hồi về nước. Ông trở thành Thẩm phán Tòa Thượng thẩm Sài Gòn. Năm 1972, ông tranh cử Thượng nghị sĩ trong liên danh Hoa Sen và đắc cử.
Trong suốt nhiệm kỳ của mình, ông luôn hoạt động tích cực cho phong trào hòa bình và hòa giải cho dân tộc. Chính vì vậy, khi tướngDương Văn Minh trở thành tổng thống, ông được đề cử cho chức vụThủ tướng Việt Nam Cộng hòa với mục đích tham gia thương lượng chấm dứtchiến tranh. Tuy nhiên, ông chỉ ở trong chức vụ chỉ vỏn vẹn được một ngày thìViệt Nam Cộng hòa sụp đổ trước sức tiến công của quân độiMặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Ông phải cùng tổng thống Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng vô điều kiện để tránh đổ máu thêm nữa.
Cũng như tướng Dương Văn Minh, ông là người ôn hòa, ủng hộ chủ trương bàn giao cho chính quyền quân Giải phóng. Do vậy, chính quyền Cách mạng chỉ thực hiện các biện pháp giám sát nhưng không khắt khe với ông. Sau khi tình hình ổn định, ông được cho phép xuất cảnh sang Pháp và định cư ở đây cho đến tận cuối đời. Ông mất ngày20 tháng 8 năm 1998 tạiParis, thọ 84 tuổi.
Ông là một học giả lớn về luật của Việt Nam, uyên thâm cựu và tân học, biết nhiều thứ tiếng nhưAnh,Pháp,Hán và là một giáo sư giảng giải luật rất hấp dẫn. Tác phẩm của ông còn được René David và John E.C Brierley trích dẫn trong cuốn sách nổi tiếng về luật so sánhMajor Legal Systems in the World Today.
Ông bà sinh hạ được 5 con, tất cả đều thành đạt, hầu hết định cư ở Pháp. Ái nữ là bà Vũ Thị Việt Hương theo nghề của cha, thi đỗ vào trường Đại học Luật Sài Gòn, rồi đỗ Tiến sĩ Luật, trở về trường cũ giảng dạy, chuyên về Luật Quốc tế và Luật Đối sánh.
Năm 1989 khi lấy hiệu là Minh Không, ông có viết bộ sách nói về "Hành trình mở cõi của dân tộc Việt" gồm 3 tập:
Sách được đánh máy trên khổ giấy A4, không rõ ông đã hoàn thành chưa.
  | Bài viết tiểu sử liên quan đếnchính kháchViệt Nam này vẫn cònsơ khai. Bạn có thể giúp Wikipediamở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |
