Thủ đô làtrung tâm hành chính của mộtquốc gia. Thủ đô thường là nơi đặt phần lớn hoặc tất cả các cơ quan quyền lực chính của một quốc gia như: các cơ quan hành pháp, lập pháp, cơ quan tư pháp tối cao, ngân hàng trung ương. Trung tâm hành chính của một đơn vị nhỏ hơn quốc gia, ví dụ như 1 tỉnh hay 1 tiểu bang, được gọi làthủ phủ.
Ở các nước quân chủ chịu ảnh hưởng củaNho giáo như Trung Quốc, Việt Nam, Triều Tiên xưa, thủ đô được gọi làkinh đô,kinh thành,kinh sư haykinh kỳ.
Ngày xưa, trung tâm kinh tế lớn của một quốc gia hoặc khu vực thường cũng trở thành trung tâm chính trị, và trở thành thủ đô thông qua sự chinh phục hoặc hợp nhất. Đây là trường hợp củaLuân Đôn vàMoskva. Một cách tự nhiên, thủ đô sẽ thu hút những người ham thích chính trị và những người mà tài năng của họ rất cần thiết để quản lý hiệu quả chính quyền nhưluật sư,nhà báo, và những nhà nghiên cứuchính sách công cộng.
Thủ đô đôi khi được đặt ở nơi khác nhằm tránh sự phát triển quá lớn của một thành phố lớn hiện có.Brasília nằm bên trongBrasil vì thủ đô cũ,Rio de Janeiro, nằm ở phía đông nam, bị xem là quá đông người.
Không nhất thiết các sức mạnh chính trị và kinh tế hay văn hóa phải tụ về một nơi. Các thủ đô truyền thống có thể bị mờ nhạt về mặt kinh tế so với các tỉnh khác, nhưBắc Kinh so vớiThượng Hải. Sự sụp đổ của một vương triều hoặc một nền văn hóa cũng có thể đồng nghĩa với sự diệt vong của kinh đô của nó, như đã xảy ra với thànhBabylon vàCahokia. Nhiều thành phố thủ đô hiện nay, nhưNew Delhi,Abuja, Brasília,Canberra,Islamabad,Ottawa vàWashington, D.C. là những thành phố được quy hoạch, cố tình đặt xa những trung tâm dân số vì nhiều lý do khác nhau, và cũng được phát triển nhanh chóng thành trung tâm kinh tế hoặc thương mại mới.
Có một số trường hợp trong đó quốc gia có nhiều thủ đô, và cũng có một số quốc gia không có thủ đô. Một số trường hợp khác, thủ đôchính thức không phải là thủ đôthực tế vì các lý do thực dụng. Có nghĩa là, thành phố được biết đến nhưthủ đô lại không đặt cơ quan chính quyền tại đó. Sau đây là danh sách một số từ các quốc gia độc lập.
Pháp: Hiến pháp của Pháp không công nhận bất kỳ thủ đô nào tại Pháp.Paris là thủ đôtrên thực tế của Pháp, nhưng nghị viện vẫn tổ chức hội nghị hỗn hợp tạiVersailles.
Malaysia:Kuala Lumpur là thủ đô hợp hiến nhưng trung tâm hành chính liên bang được di chuyển sang 30 km về phía nam tạiPutrajaya vào cuối thập niên 1990. Nghị viện vẫn đặt tại Kuala Lumpur.
Myanmar:Naypyidaw được chỉ định làm thủ đô quốc gia vào năm 2005, cùng năm mà nó thành lập, nhưng đa số văn phòng chính phủ và đại sứ quán vẫn đặt ởYangon.
Sri Lanka:Sri Jayawardenepura Kotte là thủ đô chính thức và là nơi đặt nghị viện, trong khi thủ đô cũ,Colombo, hiện được chỉ định làm "thủ đô thương mại". Tuy nhiên, nhiều văn phòng chính phủ vẫn đặt tại Colombo. Cả hai thành phố đều thuộcMiền Colombo.
Tanzania:Dodoma được chỉ định làm thủ đô quốc gia vào năm 1973, nhưng phần lớn các văn phòng chính phủ và đại sứ quán vẫn nằm ởDar es Salaam.
Nhật Bản: hiến pháp Nhật Bản không quy định thủ đô là Tokyo mà dựa trên nơi ở của Nhật Hoàng và thủ đô của Nhật Bản sẽ phụ thuộc vào quyết định chuyển nhà của Nhật Hoàng.
Nigeria: Nigeria đã đổi thủ đô từLagos vào thành phốAbuja bên trong đất nước, nhưng thực tế vẫn còn một số cơ quan của đất nước vẫn còn tạiLagos
.jpg)
