| Tào Ngụy Nguyên Đế 曹魏元帝 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hoàng đếTrung Hoa | |||||||||||||
| Hoàng đếTào Ngụy | |||||||||||||
| Trị vì | 260 –265 | ||||||||||||
| Tiền nhiệm | |||||||||||||
| Kế nhiệm | () | ||||||||||||
| Trần Lưu Vương | |||||||||||||
| Tại vị | 265 -302 | ||||||||||||
| Thông tin chung | |||||||||||||
| Sinh | 246 | ||||||||||||
| Mất | 302 Trung Quốc | ||||||||||||
| Thê thiếp | Biện Hoàng hậu | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Triều đại | Tào Ngụy | ||||||||||||
| Thân phụ | Tào Vũ (曹宇) | ||||||||||||
Tào Hoán (chữ Hán: 曹奐;246–302) hayTào Ngụy Nguyên Đế, là vịvua cuối cùng của nhàTào Ngụy thờiTam Quốc tronglịch sử Trung Quốc. Đầu năm266 dương lịch, khi ông thoái vị,nhường ngôi lại choTư Mã Viêm, ông được phong làmTrần Lưu Vương (陳留王), sau khi mất, ông được an táng theo nghi thức của mộthoàng đế, được truy hiệu là "Nguyên" (nghĩa là: thức thời, hợp lẽ).
Ông sinh vào năm 246, tên khai sinh vốn làTào Hoàng (曹璜), là con trai của Yên VươngTào Vũ (曹宇). Khi ông lên 12 tuổi, theo lệ, con của các vương tử sẽ được tập ấm phong làmcông tước, bản thân ông được phong làThường Đạo hương công (常道鄉公). Năm 260, khi hoàng đếTào Mao (người kế nhiệm Phế ĐếTào Phương) bịTư Mã Chiêu giết hại, Tào Hoàng được đưa lên ngôi vị hoàng đế, bèn đổi tên là Tào Hoán, chính là Nguyên Đế.
Trong thời gian ở ngôi, dĩ nhiên Nguyên Đế cũng chỉ là một ông vua bù nhìn. Năm 263, vua lập nàng họ Biện làmhoàng hậu.
Khi Nguyên Đế cai trị, nhà Tào Ngụy lúc đó phải đương đầu với những cuộc tấn công của nướcThục Hán doKhương Duy dẫn đầu. Khi đó,Tư Mã Chiêu sau khi đánh bại Khương Duy, bèn sai 2 tướngChung Hội vàĐặng Ngải đem 18 vạn quân tiến đánh Thục Hán. Kết quả là Thục Hán đại bại, bắt được Hậu ChủLưu Thiện. Nhưng sau đó, tướng Ngụy là Chung Hội lại liên kết với Khương Duy, bắt giam Đặng Ngải, định lập lại nước Thục hán, nhưng cuối cùng bị các tướng Ngụy giết chết. Từ đó, lãnh thổ rộng lớn của Thục Hán (gồm tỉnhTứ Xuyên,Trùng Khánh,Vân Nam, miền namThiểm Tây và miền đông namCam Túc ngày nay) sáp nhập vào Tào Ngụy.
Từ sau trận chiến đó, họTư Mã ngày càng mạnh mẽ. Năm 264, Tư Mã Chiêu ép Nguyên Đế phong ông làm Tấn Vương. Sau đó, Nguyên Đế lại phải ban lễcửu tích cho ông. Năm 265, khi Tư Mã Chiêu mất, con làTư Mã Viêm lên thay. Dưới sức ép của Tư Mã Viêm, ngày Nhâm Tuất (13) tháng 12 năm Ất Dậu[1] (tức 4 tháng 2 năm 266), Nguyên Đế phải sai sứ giả dâng hoàng đế tỉ, thiện vị cho Tấn. Sau 45 năm tồn tại, nước Tào Ngụy đến đó là diệt vong. Cũng từ đó,nhà Tấn thành lập, sau này đã chấm dứt cục diệnTam Quốc.
Còn Nguyên Đế, sau khi bị giáng làm Trần Lưu Vương, không rõ cuộc sống sau đó của ông ra sao. Ông mất vào năm 302, dưới thờiTấn Huệ Đế, hưởng thọ 56 tuổi.
Trong 5 năm ở ngôi ông chỉ có 2 niên hiệu: