Từ thập kỷ 60, 70Liên Hợp Quốc liên tiếp ra nhiều Nghị quyết lên ánNam Phi, đòi Nam Phi rút hết quân đội và trao trả độc lập cho Tây Nam Phi, nhưngNam Phi vẫn tiếp tục chiếm đóng trái phép lãnh thổ này.
Từ cuối thập kỷ 50, nhiều tổ chức yêu nước ởTây Nam Phi ra đời với mục đích đấu tranh giải phóng dân tộc. Tháng 4/1960, ôngSam Nujoma thành lậpTổ chức Nhân dân Tây Nam Phi (SWAPO); tổ chức này phát triển nhanh chóng, được nhân dân ủng hộ mạnh mẽ và đượcOUA, Liên Hợp Quốc vàPhong trào không liên kết công nhận.
Sau khiAngola,Mozambique năm (1975) vàZimbabwe năm (1980) giành độc lập, cuộc đấu tranh của nhân dân Tây Nam Phi doSWAPO lãnh đạo bước sang giai đoạn mới. Với việc thực hiện Hiệp định hoà bình về Tây Nam Phi (kýtháng 12 năm1988), Chính quyềnNam Phi buộc phải thực hiện nghị quuyết 435/78 củaLiên Hợp Quốc. Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên trên lãnh thổ Tây Nam Phi (sau gọi là Namibia) được tổ chức và SWAPO giành thắng lợi áp đảo. Ngày 21 tháng 3 năm 1990, Tây Nam Phi tuyên bố độc lập, đổi tên nước thành nước Cộng hoà Namibia; ôngSam Nujoma, Chủ tịch SWAPO được bầu làm Tổng thống. Năm 1994, Nam Phi trao tra lại vùng lãnh thổWalvis Bay cho Namibia.
Tổng thống Nujoma tái đắc cử năm 1994 sau khi hiến pháp được sửa đổi, Nujoma tiếp tục nhiệm kì thứ ba năm 1999.
Tháng 9 năm 1999, đã xảy ra cuộc chiến giữa quân đội Namibia và nhóm li khai ở dảiCaprivi, một hành lang hẹp nhô ra ở góc Đông Bắc có thể thông rasông Zambezi.
Trong cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra vào tháng 11 năm 2004,Hifikepunye Pohamba đã thay thế Sam Nujoma trở thành đại diện của SWAPO và đã trúng cử làm Tổng thống của Namibia. Sau đóNahas Angul được bổ nhiệm là tânThủ tướng của nước Cộng hoà này. SWAPO trở thành Đảng chiếm đa số tuyệt đối tại nghị viện Namibia.[23]
Namibia nằm ởkhu vực Nam Phi, Bắc giápAngola vàZambia, Nam giápNam Phi, Đông giápBotswana và Tây giápĐại Tây Dương. Lãnh thổ gồm vùng đồng bằngsa mạc Namib ở ven biển phía Tây và vùng cao nguyên trung tâm (trên 2.000 m) thoải dần về vùng chậu bán hoang mạc Kalahari ở phía Đông.
Từ 1990 đến nay, Đảng cầm quyền SWAPO luôn thắng cử. Chính phủ thực hiện chính sách hoà giải dân tộc, chống nghèo đói, bất công, chú trọng phát triển kinh tế nên đã duy trì được sự ổn định chính trị – xã hội. Namibia đang nghiên cứu phương thức cải cách ruộng đất sao cho phù hợp. Đối với các ngành khác, Namibia chưa tiến hànhquốc hữu hoá để tránh xáo trộn trongxã hội và tận dụng khả năng quản lý của các nhàtư bản.
Tháng 11 năm 2009, Namibia tổ chức tổng tuyển cử bầuQuốc hội vàTổng thống lần thứ 5. ÔngHifikepunye Pohamba đã tái đắc cử Tổng thống với trên 75% phiếu bầu. Đảng SWAPO cầm quyền giành thắng lợi với 54/72 ghế tại Quốc hội.
Tổng thống lànguyên thủ quốc gia, người đứng đầu chính phủ. Namibia được chia thành 13 vùng.Quốc hội gồm 72 nghị sĩ được bầu trực tiếp phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 5 năm (bắt đầu từ tháng 12 năm 1994) và một Hội đồng Nhà nước gồm 26 nghị sĩ được bầu gián tiếp nhiệm kỳ 6 năm (bắt đầu từ tháng 7 năm 1993), mỗi hội đồng vùng bầu 2 thành viên, cũng với nhiệm kì 6 năm.
Các đảng gồm có:
Đảng SWAPO (Tổ chức Nhân dân Tây Nam Phi) - Đảng cầm quyền hiện nay
Từ khi giành độc lập (tháng 3 năm 1990) đến nay, Namibia thực hiện đường lối đối ngoại không liên kết, đa dạng hoá quan hệ quốc tế, tiếp tục duy trì quan hệ mọi mặt với Nam Phi. Coi trọng quan hệ với các nước châu Phi, đặc biệt các nước miền Nam châu Phi (SADC), chú trọng quan hệ vớiMỹ,phương Tây, tranh thủTrung Quốc,Nhật Bản. Namibia thi hành chính sách cân bằng quan hệ với các nước lớn nhằm tranh thủ viện trợ, vốn, kỹ thuật.
Năm 2000, Namibia là một trong 35 nước được hưởng ưu đãi của Đạo luật cơ hội và tăng trưởng châu Phi (AGOA) củaMỹ. Quan hệ kinh tế giữa Namibia và Trung Quốc khá phát triển, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 240 triệu USD (tính đến hết tháng 11 năm 2006) tăng 103% so với năm 2005. Tính đến cuối năm 2006,Trung Quốc đầu tư vào Namibia đạt 33,5 triệu USD. Hiện Trung Quốc có khoảng 1500 người đang làm việc tại Namibia.
Namibia được chia thành 14 vùng, các vùng được chia thành 121 khu vực. Quốc hội quyết định các đơn vị hành chính theo đề nghị của Ủy ban phân định địa giới. Đã có bốn Ủy ban phân định địa giới được thành lập kể từ khi độc lập, gần đây nhất là vào năm 2013.[27]
Từ 1990 đến nay, Đảng cầm quyền SWAPO luôn thắng cử. Chính phủ thực hiện chính sách hoà giải dân tộc, chống nghèo đói, bất công, chú trọng phát triểnkinh tế nên đã duy trì được sự ổn địnhchính trị –xã hội. Namibia đang nghiên cứu phương thức cải cách ruộng đất sao cho phù hợp. Đối với các ngành khác, Namibia chưa tiến hành quốc hữu hoá để tránh xáo trộn trong xã hội và tận dụng khả năng quản lý của các nhà tư bản.
Tháng 8 năm 2002, Đại hội lần thứ 3 đảng SWAPO tiến hành Đại hội với khẩu hiệu "Đảng SWAPO vì đoàn kết, phát triển và công bằng", thực hiện chính sách cải cách ruộng đất, trao quyền phát triển kinh tế cho người da đen, phát triển lao động, công nghệ thông tin, tạo việc làm, xoá đói, giảm nghèo, thực hiện phân cấp quản lý, đề cao vai trò phụ nữa, giải quyết các vấn đề xã hội. Về đối ngoại, Đảng SWAPO khẳng định đảng tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại không liên kết, đoàn kết chống đế quốc, đa dạng hoá quan hệ quốc tế, coi trọng quan hệ hợp tác với các nước châu Phi, đặc biệt với các nước trongCộng đồng Phát triển Nam Phi.
Namibia là một trong những quốc gia dân chủ, tự do nhất ở châu Phi.[28] Chính phủ Namibia đảm bảo nhân quyền, quyền tự do. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số vấn đề như tham nhũng, chậm thi hành chính sách và quá tải nhà tù. Ngoài ra, người tị nạn không được tự do đi lại.[28]
Khoảng một nửa dân số Namibia sống phụ thuộc vào lãnh vựcnông nghiệp. Tuy nhiên, quốc gia này phải nhập khẩu một lượng lớnlương thực,thực phẩm. Ngànhcông nghiệp khai thác khoáng sản (kim cương,urani,đồng,chì,kẽm,bạc,cadmi) đóng vai trò quan trọng hơn cả ngành chăn nuôi và đánh bắt cá biển. Kinh tế phần lớn dựa vào xuất khẩu kim cương và urani. Namibia thuộc nhóm các nướcchâu Phi có thu nhập bình quân đầu người cao. Nhưng quốc gia này vẫn còn lệ thuộc vàoNam Phi và bị tác động bởi tình trạng bất bình đẳng cũng như nạn thất nghiệp.
Mức tăng trưởngGDP năm 2000-2001 đượccái thiện nhiều nhờ sự tăng giá của hai mặt hàngkim cương vàcá. Những thỏa thuận mới đây vừa đạt được nhằm thực hiện tiến trình tư nhân hóa thêm nhiều công ty, xí nghiệp. Điều này sẽ kích thích sự đầu tư dài hạn của nguồn vốn nước ngoài.
Nền kinh tế của Namibia phụ thuộc chặt chẽ vào việc khai thác và sản xuất các khoáng sản để xuất khẩu. Ngành khai khoáng đóng góp cho khoảng 20%GDP. Namibia có nguồn dự trữ giàu có về kim cương và cáckim loại quý hiếm. Namibia là nước xuất khẩu khoáng sản (không phải là chất đốt) lớn thứ 4 ởchâu Phi và là nước sản xuấtvàng lớn thứ năm của thế giới. Ngoài ra Namibia cũng là nhà sản xuất lớn các kim loại nhưbạc,thiếc,chì,kẽm,wolfram. Ngành công nghiệp khai khoáng chỉ thu hút 3% lực lượng lao động trong khi gần một nửa dân số sống phụ thuộc vàonông nghiệp. Namibia thường phải nhập khẩu khoảng 50% nhu cầu về ngũ cốc. Trong những năm hạn hán,lương thực trở thành một vấn đề lớn ở khu vực nông thôn. Sự chênh lệch rất lớn về GDP giữa các khu vực cho thấy sự bất bình đẳng lớn trong phân phối thu nhập.
Nền kinh tế Namibia có mối liên hệ chặt chẽ với nềnkinh tế Nam Phi và đồng dollar Namibia thường có tỷ lệ trao đổi 1/1 với đồng rand Nam Phi.
Năm 2008,tổng sản phẩm quốc nội của Namibia là 7,781 tỷ USD.Tốc độ tăng trưởng GDP của nước này đạt 3,3%. VàGDP bình quân đầu người là 5.400 USD. Tỷ lệlạm phát được duy trì ở mức khá thấp là 2,7% trong giai đoạn 2001 đến 2006, tuy nhiên năm 2008, do ảnh hưởng của tình hình kinh tế thế giới, tỉ lệ lạm phát của Namibia lên đến 10,3%.
Nông nghiệp thu hút 47% lao động và đóng góp vào 10,4% GDP. Các nông sản chính của Namibia làkê,đậu phộng, lúa miến, vật nuôi,nho,cá...Dịch vụ thu hút 33% lao động và đóng góp vào 53,4%GDP.
Kim ngạch nhập khẩu của Namibia năm 2008 đạt 3,56 tỷ USD. Nước này nhập khẩu phần lớn là:thực phẩm, sản phẩm xăng dầu, thiết bị máy móc, sản phẩm hoá học... Các đối tác chính mà Namibia nhập khẩu hàng hoá làNam Phi vàMỹ.
a) Những thế mạnh và tài nguyên: Khai thác mỏ, đánh cá, chăn nuôi gia súc, du lịch và 4 ngành kinh tế mũi nhọn của Namibia.
Namibia có tài nguyên thiên nhiên quý hiếm nhưkim cương (đứng thứ 5thế giới),uranium,đồng,kẽm. Ngành khai mỏ chiếm 40% GDP (gồm khai tháckim cương,manggan,đồng,sắt,uranium).Thủy sản là ngành đứng thứ 2 sau khai khoáng, chiếm ¼ GDP. Đánh bắt cá phát triển vào bậc nhấtchâu Phi. Hàng năm có khoảng nửa triệu du lịch nước ngoài sang Namibia.
Namibia xuất chủ yếu quặng mỏ (chiếm 20% GDP) và là nước sản xuất lớn thứ 5 thế giới vềUranium. Ngoài ra Namibia còn xuất khẩu thịt gia súc, cá; Nhập lương thực và hàng chế biến. Các ngành kinh tế chủ yếu, đất đai vẫn do người da trắng (chiếm 5% dân số) nắm giữ. Trong khi đó 60 – 65% người da đen vẫn sống trong nghèo khổ. Chính phủ Namibia có ý định cải cách ruộng đất và đang tìm con đường phù hợp. Về các ngành kinh tế khách Chính phủ Namibia không có ý định quốc hữu hoá ngay để tránh xáo trộn lớn và tận dụng khả năng quản lý của nhà tư sản.
Namibia là quốc gia có mật độ dân số thấp thứ hai trên thế giới sauMông Cổ và là quốc gia ven biển có mật độ dân số thấp nhất trên thế giới.[29] Năm 2017, mật độ dân số trung bình của Namibia là 3,08 người trên km2.[30] Năm 2015, tổng tỷ suất sinh 3,47 con trên một phụ nữ, thấp hơn tổng tỷ suất sinh trung bình ở châu Phi Hạ Sahara là 4.7 con trên một phụ nữ.[31]
80-90% dân số Namibia theoKitô giáo, trong đó 75% là tín đồKháng Cách và 50% trong số đó thuộcGiáo hội Luther. Giáo hội Luther là nhóm tôn giáo lớn nhất, phản ánh di sản của sự truyền giáo của người Đức vàPhần Lan trong thời kỳ thuộc địa.[32] 10-20% dân số Namibia theo tín ngưỡng bản địa.[33]
Khoảng 9.000 người dân Namibia theoHồi giáo[34] và cũng có một cộng đồngngười Do Thái nhỏ khoảng 100 người tại Namibia.[35]
Namibia có nền giáo dục miễn phí cho bậc phổ thông. Bậc tiểu học gồm lớp 1 đến lớp 7, bậc trung học gồm lớp 8 đến 12. Vào năm 1998, số học sinh tiểu học ở Namibia là 400.325 học sinh và số học sinh bậc trung học là 115.237. Tỉ lệ học sinh trên giáo viên năm 1999 là 32: 1 và trong năm đó 8% GDP được chi cho giáo dục.[36]
Phần lớn trường học tại Namibia là trường công lập, tuy nhiên hệ thống giáo dục ở đây có một số trường tư. Namibia có 4 trường đào tạo giáo viên, 3 học viện Nông nghiệp, 1 trường đào tạo cảnh sát, và ba trường đại học sau:Đại học Namibia,Đại học Quản lí Quốc tế vàĐại học Khoa học và Công nghệ Namibia.
^abShugart, Matthew Søberg (tháng 12 năm 2005)."Semi-Presidential Systems: Dual Executive And Mixed Authority Patterns"(PDF).French Politics.3 (3):323–351.doi:10.1057/palgrave.fp.8200087.S2CID73642272.Lưu trữ(PDF) bản gốc ngày 31 tháng 8 năm 2019. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2016.Of the contemporary cases, only four provide the assembly majority an unrestricted right to vote no confidence, and of these, only two allow the president unrestricted authority to appoint the prime minister. These two, Mozambique and Namibia, as well as the Weimar Republic, thus resemble most closely the structure of authority depicted in the right panel of Figure 3, whereby the dual accountability of the cabinet to both the president and the assembly is maximized. (...) Namibia allows the president to dissolve[the assembly] at any time but places a novel negative incentive on his exercise of the right: He must stand for a new election at the same time as the new assembly elections.
^"The Management of a Dominant Political Party system with particular reference to Namibia"(PDF) (bằng tiếng Anh). Friedrich Ebert Stiftu. December 10–12, 2007. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2025.SWAPO Party being the dominant party in Namibia seized legitimate political power and thereby ending colonial rule on 21 March 2000. SWAPO Party's growth as dominant party was as follows…
^Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat (2009)."Table A.1"(PDF).World Population Prospects: The 2008 Revision. New York: United Nations.Lưu trữ(PDF) bản gốc ngày 18 tháng 3 năm 2009. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2009.
.svg)
.jpg)
.jpg)
.svg)
