Movatterモバイル変換

Bước tới nội dung

Nội chiến Nga

Sửa liên kết

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài viết nàycần thêmchú thích nguồn gốc đểkiểm chứng thông tin. Mời bạn giúphoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tớicác nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Nội chiến Nga

Một phần củaCách mạng Nga vàhậu quả của Thế chiến thứ nhất

Theo chiều kim đồng hồ từ trên bên trái:

Binh línhLục quân Don
Binh línhLục quân Siberia
Hồng quân trấn ápbinh biến Kronstadt
Lục quân Hoa Kỳ đổ bộ Vladivostok
Thi thể nạn nhân củaKhủng bố Đỏ tạiKrym
Công nhânYekaterinoslav bị quân Áo treo cổ
Hồng quân duyệt binh tại Moskva

Thời gian

7 tháng 11 năm 1917 –16 tháng 6 năm 1923^[a]^[1]^:3,230^[2]
(5 năm, 7 tháng, 1 tuần và 2 ngày)

Các hòa ước

Hiệp ước Brest-Litovsk
Ký ngày 3 tháng 3 năm 1918
(3 tháng, 3 tuần và 3 ngày)
Hiệp ước Tartu (Nga – Estonia)
Ký ngày 2 tháng 2 năm 1920
(2 năm, 2 tháng, 3 tuần và 5 ngày)
Hòa ước Xô viết – Litva
Ký ngày 12 tháng 7 năm 1920
(2 năm, 8 tháng và 5 ngày)
Hiệp ước Tartu (Nga – Phần Lan)
Ký ngày 14 tháng 10 năm 1920
(2 năm, 11 tháng và 1 tuần)
Hòa ước Latvia – Xô viết
Ký ngày 11 tháng 8 năm 1920
(2 năm, 9 tháng và 4 ngày)
Hòa ước Riga
Ký ngày 17 tháng 12 năm 1921
(3 năm, 10 tháng, 1 tuần và 3 ngày)
Hiệp ước Kars
Ký ngày 13 tháng 10 năm 1921
(3 năm, 10 tháng và 6 ngày)

Địa điểm

Lãnh thổ cũ củaĐế quốc Nga,Galicia,Mông Cổ,Tuva,Ba Tư

Kết quả

PheBolshevik chiến thắng:

Cộng hòa Nga vàQuốc gia Nga sụp đổ
Hoàng gia Nga bịhành quyết
PheBạch vệ bị đánh bại và đày ải
Phần lớn lãnh thổ Đế quốc Nga được tái lập thànhLiên Xô

Chiến thắng một phần cho một số phe ly khai thành công:

Phần Lan,Estonia,Latvia,Litva, vàBa Lan giành được độc lập
Belarus,Ukraina,Gruzia,Armenia,Azerbaijan, và Moldovia bị sát nhập vàoLiên Xô

không lâu sau độc lập

Tham chiến

Bolshevik:
CHXHCNXVLB Nga
(1917–22)
CHXHCNXV Ukraina
(1917–18;1918; 1919–22)
CHXHCNXV Byelorussia
(1919;1919–20;
1920–22)
CHXHCNXVLB Ngoại Kavkaz(1922)
Liên Xô
(sau năm 1922)

Cũng gồm:

CHXHCNXV Bessarabia
(1919)
CHCNXHCN Phần Lan
(1918)
CHXV D-KR
(1918)
CHXV Odessa
(1918)
CHXHCNXV Taurida
(1918)
Công xã Baku
(1918)
Công xã Estonia
(1918–19)
CHXVXHCN Latvia
(1918–20)
CHXHCNXV Litva
(1918–19)
Cộng hòa Viễn Đông
(1920–22)
CHXHCNXV Galicia
(1920)
Polrewkom
(1920)
CHXHCNXV Ba Tư
(1920–21)
CHXHCNXV Armenia
(1920–22)
CHXHCNXV Azerbaijan
(1920–22)
CHXHCNXV Gruzia
(1921–22)
CHXVND Khorezm
(sau năm 1920)
CHXVND Bukhara
(sau năm 1920)

Hỗ trợ bởi:
Trung Hoa cộng sản
(1917–23)
Quân đoàn Súng trường Latvia Đỏ
(1917–20)
Litva^[b]
(1919–20)
CHND Mông Cổ
(1920–23)

Cộng hòa Nga
(1917–18)

Bạch quân:
Nam Nga
(1917–19;tháng 3–4,
tháng 4–11, 1920)
Quốc gia Nga
(1918–20)
Đông Okraina
(1920)
Chính phủ Lâm thời Priamurye
(sau năm 1921)

Cũng gồm:

Chính phủ Địa phương Lâm thời khu vực Ural
(1918)
Chính phủ Siberia ở Omsk
(1918)
Chính phủ Siberia ở Vladivostok
(1918)
Komuch
(1918)
Bắc Nga
(1918,1918–20)
Tây Bắc Nga(1918–19)
Krym
(1918–19)
Cộng hòa Don
(1918–20)
Cộng hòa Kuban
(1918–20)

Hỗ trợ bởi:
Alash-Orda
(1917–18)
Mông Cổ
(1921)
Ba Tư
(1919–20)

Phe ly khai:
Ba Lan
(1918–21)
Phần Lan
(1917–18)
Ukraina
(1917–18; 1918–20)
Estonia
(1918–20)
Latvia
(1918–20)
Litva
(1918–20)

Cũng gồm:

Belarus
(1918–20)
Tây Ukraina
(1918–19)
Trung Litva
(1920–22)
Moldavia
(1917–18)
Ngoại Kavkaz
(1918)
Gruzia
(1918–21)
Armenia
(1918–20;1921)
Turkestan
(1917–18)
Trung Caspi
(1918)
Aras
(1918–19)
Tiểu quốc Hồi giáo Kavkaz
(1919–20)
Azerbaijan
(1918–20)
Bắc Kavkaz
(1917–21)
Ukraina Lục
(1918–22)
Buryat-Mongolia
(1917–21)
Yakut
(1918)
Altay
(1917–20; 1921–22)
Karelia
(1918–20;1920;1920–23)
Bắc Ingria
(1919–20)
Basmachi
(1918–22)
Bukhara
(1920)
Khiva
(1918–20)

Hỗ trợ bởi:
Thụy Điển^[c]
(1918)
Hungary^[d]
(1919–20)
Afghanistan^[e]
(tới năm 1922)

Lực lượng Đồng minh:
Nhật Bản^[i]
(1918–22)
Liên hiệp Anh
(1918–20)
Hoa Kỳ
(1918–20)
Pháp
(1918–20)

Cũng gồm:

Liên minh Trung tâm:
Đức
(1917–18;1919)
Áo-Hung
(1917–18)
Đế quốc Ottoman
(1917–18;1920–21)
Freikorps
(1918–19)

Hiệp đồng:

Vương quốc Ba Lan
(1917–18)
Vương quốc Phần Lan
(1918)
Vương quốc Litva
(1918)
Belarus
(1918–19)
Quốc gia Ukraina
(1918)
Gruzia
(1918)
Landeswehr
(1918–20)
Bermontia
(1918–20)^[j]

Chỉ huy và lãnh đạo

Jukums Vācietis

Nikolai Podvoisky

Yukhym Medvedev

Alexander Krasnoshchyokov

Alexander Kerensky

Đầu hàng

Alexander Kolchak

Hành quyết

Lavr Kornilov †

Nikolai Yudenich

Grigory Semyonov

Cộng hòa Don

Hành quyết

Ba Lan

Józef Piłsudski

C.G.E. Mannerheim

Konstantin Päts

Antanas Smetona

Cộng hòa Dân chủ Gruzia

Nasib Yusifbeyli

Vladimir Volsky

Maria Spiridonova

Nykyfor Hryhoriv †

Stepan Petrichenko
…và nhiều nhân vật khác

Edmund Ironside

William S. Graves

Tiệp Khắc

Maurice Janin
…và nhiều nhân vật khác

Đế quốc Đức

H. von Eichhorn †

Đế quốc Ottoman

Pavlo Skoropadskyi

P. Bermondt-Avalov
…và nhiều nhân vật khác

Lực lượng

Hồng quân:
5.000.000+(đỉnh điểm)^[3]

Makhnovtsi:
103.000(đỉnh điểm)^[4]
Quân Lục:
70.000(đỉnh điểm)
Phiến quân Kronstadt:
17.961

Bạch vệ:
1.000.000+(đỉnh điểm)

Ở từng địa phương:

AFSR: 270.000(đỉnh điểm)
Lục quân Siberia: 60.000(đỉnh điểm)
Lục quân Komuch: 30.000(đỉnh điểm)
Đạo quân Tây Bắc: 18.500(đỉnh điểm)
Đạo quân Bắc: 54.700(đỉnh điểm)
Đạo quân Tây: 48.000(đỉnh điểm)
Đạo quân Orenburg: 25.000(đỉnh điểm)
Đạo quân Ural: 17.200(đỉnh điểm)

Lục quân Nhật: 70.000(đỉnh điểm)
Binh đoàn Tiệp Khắc: 50.000(đỉnh điểm)

Cũng gồm:

Lục quân Ba Lan: ~1.000.000(đỉnh điểm)
Lục quân Phần Lan:
90.000(đỉnh điểm)

Cũng gồm:

Lục quân Ukraina: 100.000(đỉnh điểm)
Hỗ trợ bởi:
Lục quân Hungary:
30.000(đỉnh điểm)
Lục quân Latvia:
69.232(đỉnh điểm)
Lục quân Estonia:
86.000(đỉnh điểm)
Lục quân Litva:
20.000(đỉnh điểm)
Tình nguyên quân Phần Lan:
8.000(đỉnh điểm)
Quân du kích trong rừng:
2.000(đỉnh điểm)
Lữ đoàn Thụy Điển:
1.000(đỉnh điểm)

Lục quân Đức:
~547.000(đỉnh điểm)

Cũng gồm:

Lính tình nguyện Saxon:
10.000(đỉnh điểm)
Lục quân Kavkaz:
20.000(đỉnh điểm)
Lục quân Thổ Nhĩ Kỳ:
20,000(đỉnh điểm)
Sư đoàn Sắt:
14.000(đỉnh điểm)
Landeswehr:
10.500(đỉnh điểm)
Bermontia:
50.000(đỉnh điểm)

Nội chiến Nga (tiếng Nga:Гражданская война в России;Grazhdanskaya voyna v Rossii) kéo dài từ ngày 7 tháng 11 (25 tháng 10 theo lịch Nga cũ) năm1917 đến tháng 10 năm1922, xảy ra sau cuộccách mạng tháng 10.^[6]

Bối cảnh

[sửa |sửa mã nguồn]

Diễn biến

[sửa |sửa mã nguồn]

Chú thích

[sửa |sửa mã nguồn]

^Giai đoạn chính kết thúc ngày 25 tháng 10 năm 1922. Các cuộc nổi dậy chống Bolshevik tiếp diễnở Trung Á vàở Viễn Đông xuyên suốt thập niên 20 và 30.
^Chiến tranh Xô viết-Ba Lan.
^Nội chiến Phần Lan
^Chiến tranh Ba Lan-Xô viết
^Phong trào Basmachi
^Liên kết với Bolshevik cho tới Tháng 3 năm 1918 nhưng chia tách sau khiHiệp ước Brest-Litovsk được ký kết. Hầu hết đảng viên SR tả khuynh chống lại phái Bolshevik sau đó, song một số ít vẫn theo Bolshevik.
^Liên minh với phái Bolshevik cho tới năm 1919; về sau chống lại.
^Liên minh với phái Bolshevik cho tới năm 1920; về sau chống lại.
^Nhật Bản đóng quân tại BắcSakhalin cho tới năm 1925.
^Liên minh chính thức vớiQuốc gia Nga và không chính thức vớiĐế quốc Đức

Tham khảo

[sửa |sửa mã nguồn]

^Mawdsley, Evan (2007).The Russian Civil War. New York: Pegasus Books.ISBN 9781681770093.
^Последние бои на Дальнем Востоке. М., Центрполиграф, 2005.
^Erickson 1984, tr. 763.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFErickson1984 (trợ giúp)
^Belash, Victor & Belash, Aleksandr,Dorogi Nestora Makhno, p. 340
^Damien Wright,Churchill's Secret War with Lenin: British and Commonwealth Military Intervention in the Russian Civil War, 1918–20, Solihull, UK, 2017, pp. 394, 526–528, 530–535; Clifford Kinvig,Churchill's Crusade: The British Invasion of Russia 1918–1920, London 2006,ISBN 1-85285-477-4, p. 297; Timothy Winegard,The First World Oil War, University of Toronto Press (2016), p. 229
^Mawdsley, pp. 3, 230

Thư mục

[sửa |sửa mã nguồn]

Xem thêm:Thư mục về Cách mạng và Nội chiến Nga

Benvenuti, Francesco (1988).The Bolsheviks and the Red Army, 1918-1922 [Đảng Bolshevik và Hồng quân, 1918-1922]. Christopher Woodall biên dịch. New York và New Rochelle: Nhà xuất bản Đại học Cambridge.ISBN 0-521-25771-9.
Bubnov, A.S.; Kamenev, S.S.; Tukhachevsky, M.N.; Eideman, R.P. (2020).The Russian Civil War, 1918–1921: An Operational-Strategic Sketch of the Red Army's Combat Operations [Nội chiến Nga, 1918–1921: Một phác thảo chiến lược về các chiến dịch quân sự của Hồng quân]. Richard W. Harrison biên dịch. Hoa Kỳ: Casemate Publishers.ISBN 9781952715051.
Budnitskii, Oleg (2012).Russian Jews Between the Reds and the Whites, 1917-1920 [Người Do Thái Nga giữa Hồng phái và Bạch phái, 1917-1920]. Timothy J. Portice biên dịch. Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học Pennsylvania.ISBN 9780812208146.
Bullock, David (2012).The Russian Civil War 1918–22 [Nội chiến Nga 1918–22]. Anh: Bloomsbury Publishing.ISBN 9781846038044.
Brovkin, Vladimir N. (1994).Behind the Front Lines of the Civil War: Political Parties and Social Movements in Russia, 1918-1922 [Phía sau tiền tuyến của cuộc Nội chiến: Các đảng chính trị và phong trào xã hội ở Nga, 1918-1922]. New Jersey: Nhà xuất bản Đại học Princeton.ISBN 0-691-03278-5.
Carley, Michael Jabara (1983).Revolution and Intervention: The French Government and the Russian Civil War 1917-1919 [Cách mạng và can thiệp: Chính phủ Pháp và Nội chiến Nga 1917-1919]. Canada: Nhà xuất bản Đại học McGill-Queen.ISBN 0-7735-0408-7.
Engelstein, Laura[bằng tiếng Anh] (2018).Russia in Flames: War, Revolution, Civil War, 1914-1921 [Nga trong biển lửa: Chiến tranh, Cách mạng, Nội chiến, 1914-1921]. Anh: Nhà xuất bản Đại học Oxford.ISBN 9780199794218.
Foglesong, David S. (1995).America's Secret War Against Bolshevism: U.S. Intervention in the Russian Civil War, 1917-1920 [Cuộc chiến bí mật của Mỹ chống lại chủ nghĩa Bolshevik: Can thiệp của Hoa Kỳ trong Nội chiến Nga, 1917-1920]. Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học North Carolina.ISBN 9781469611136.
Foley, Michael (2018).Russian Civil War: Red Terror, White Terror, 1917–1922 [Nội chiến Nga: Khủng bố Đỏ, Khủng bố Trắng, 1917–1922]. Anh: Pen & Sword Books.ISBN 9781526728623.
Holquist, Peter (2002).Making War, Forging Revolution: Russia’s Continuum of Crisis, 1914-1921 [Gây chiến, rèn cách mạng: Dãy khủng hoảng của Nga, 1914-1921]. Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học Havard.ISBN 9780674009073.
Kenez, Peter (2008).Red Advance, White Defeat: Civil War in South Russia, 1919–1920 [Hồng phái tiến bước, Bạch phái lui bước: Nội chiến ở Nam Nga, 1919–1920]. Hoa Kỳ: New Academia Publishing.ISBN 9781955835176.
Khodjakov, Mikhail V. (2014). Alex Lane (biên tập).Money of the Russian Revolution, 1917-1920 [Tiền tệ của Cách mạng Nga, 1917-1920]. Anh: Cambridge Scholars Publisher.ISBN 9781443871471.
Laruelle, Marlene; Karnysheva, Margarita (2020).Memory Politics and the Russian Civil War: Reds Versus Whites [Chính trị ký ức và Nội chiến Nga: Hồng phái đấu Bạch phái]. Anh: Bloomsbury Publishing.ISBN 9781350149977.
Lincoln, W. Bruce (1989).Red Victory: A History of the Russian Civil War [Chiến thắng Đỏ: Một lịch sử của Nội chiến Nga]. Hoa Kỳ: Simon and Schuster.ISBN 0-671-73286-2.
Mawdsley, Evan[bằng tiếng Anh] (2008).The Russian Civil War [Nội chiến Nga]. Anh: Birlinn.ISBN 9781843410416.
Moffat, I. (2015).The Allied Intervention in Russia, 1918-1920: The Diplomacy of Chaos [Can thiệp của Đồng minh tại Nga, 1918-1920: Ngoại giao hỗn loạn]. Anh: Palgrave Macmillan.ISBN 9781137435736.
Murphy, A.B.; Swain, Geoffrey; Myshov, N.A.; Butt, V.P. (2016).The Russian Civil War: Documents from the Soviet Archives [Nội chiến Nga: Tư liệu từ kho lưu trữ Xô viết]. Anh: Palgrave Macmillan UK.ISBN 9781349250264.
Novikova, Li︠u︡dmila Gennadʹevna (2018).An Anti-Bolshevik Alternative: The White Movement and the Civil War in the Russian North [Một phương án thay thế chống Bolshevik: Phòng trào Bạch vệ và Nội chiến ở Bắc Nga]. Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học Wisconsin.ISBN 9780299317409.
Pereira, Norman G. O. (1996).White Siberia: The Politics of Civil War [Siberia Trắng: Chính trị của Nội chiến]. Buffalo, Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học McGill-Queen.ISBN 9780773513495.
Rabinowitch, Alexander[bằng tiếng Anh] (2008).The Bolsheviks in Power: The First Year of Soviet Rule in Petrograd [Đảng Bolshevik lên cầm quyền: Năm đầu tiên của chính quyền Xô viết tại Petrograd]. Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học Indiana.ISBN 9780253220424.
Raleigh, Donald J. (2021).Experiencing Russia's Civil War: Politics, Society, and Revolutionary Culture in Saratov, 1917-1922 [Trải nghiệm Nội chiến Nga: Chính trị, Xã hội, và Văn hóa cách mạng ở Saratov, 1917-1922]. Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học Princeton.ISBN 9781400843749.
Richard, Carl J. (2013).When the United States Invaded Russia: Woodrow Wilson's Siberian Disaster [Khi Hoa Kỳ xâm lược Nga: Thảm họa Siberia của Woodrow Wilson]. New York: Rowman & Littlefield Publishers.ISBN 978-1-4422-1990-8.
Ryan, James (2012).Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence [Khủng bố của Lenin: Nguồn gốc ý thức hệ của bạo lực nhà nước Xô viết sơ kỳ]. London và New York: Routledge.ISBN 978-0-415-67396-9.
Smele, Jonathan (2016).The "Russian" Civil Wars, 1916-1926: Ten Years That Shook the World [Các cuộc nội chiến "Nga", 1916-1926: Mười năm rung chuyển thế giới]. Anh: Nhà xuất bản Đại học Oxford.ISBN 9780190613211.
—— (2015).Historical Dictionary of the Russian Civil Wars, 1916-1926 [Từ điển lịch sử về Nội chiến Nga, 1916-1926]. Anh: Rowman & Littlefield Publishers.ISBN 9781442252813.
Smith, S. A. (2017).Russia in Revolution: An Empire in Crisis, 1890 to 1928 [Nước Nga Cách mạng: Một đế chế lâm khủng hoảng, 1890 tới 1928]. Anh: OUP Oxford.ISBN 9780191054044.
Swain, Geoffrey (2013).The Origins of the Russian Civil War [Các nguồn gốc của Nội chiến Nga]. Anh: Taylor & Francis.ISBN 9781317899129.
Wade, Rex A.[bằng tiếng Anh] (2001).The Bolshevik Revolution and Russian Civil War [Cách mạng Bolshevik và Nội chiến Nga]. Anh: Bloomsbury Academic.ISBN 9780313299742.
Wright, Damien (2017).Churchill's Secret War With Lenin: British and Commonwealth Military Intervention in the Russian Civil War, 1918–20 [Cuộc chiến bí mật của Churchill với Lenin: Vương quốc Anh và can thiệp quân sự của Khối Thịnh vượng chung trong Nội chiến Nga, 1918–20]. Anh: Helion Limited.ISBN 9781913118112.

Liên kết ngoài

[sửa |sửa mã nguồn]

Thư viện tài nguyên ngoại văn về
Nội chiến Nga

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện vềNội chiến Nga.

"BBC History of the Russian Revolution" (ngày 3 tháng 2 năm 2007)
"Russian Civil War"Lưu trữ ngày 5 tháng 12 năm 2010 tạiWayback Machine (Spartacus History, downloaded ngày 3 tháng 1 năm 2006)
"Russian Civil War Polities" (World Statesmen.org, downloaded ngày 16 tháng 2 năm 2007)

x
t
s

Các cuộc xung đột vũ trang liên quan đến Nga (bao gồm thời kỳĐế quốc Nga vàLiên Xô)

Liên quan

Danh sách

Nội bộ

Nước Nga
Sa hoàng

Thế kỷ
18–19

Thế kỷ
20

Thế kỷ
21

x
t
s

Chiến tranh thế giới thứ nhất

Châu Âu –Trung Đông –Châu Phi –Châu Á-Thái Bình Dương –Đại Tây Dương –Địa Trung Hải

Phe Hiệp ước	Đế quốc Nga/Chính phủ Lâm thời Nga • Đế quốc Pháp:Pháp,Việt Nam • Đế quốc Anh:Anh,Úc,Canada,Ấn Độ,New Zealand,Newfoundland,Nam Phi • Ý • Romania • Hoa Kỳ • Serbia • Bồ Đào Nha • Trung Quốc • Nhật Bản • Bỉ • Montenegro • Hy Lạp • Armenia • Brazil
Phe Liên minh	Đế quốc Đức • Đế quốc Áo-Hung • Đế quốc Ottoman • Bulgaria

Trước chiến tranh	Cách mạng Mexico(1910–1920) • Chiến tranh Ý – Thổ Nhĩ Kỳ(1911–1912) • Chiến tranh Balkan lần thứ nhất(1912–1913) • Chiến tranh Balkan lần thứ hai(1913)
Mở màn	Nguyên nhân sâu xa • Vụ ám sát Đại vương công Franz Ferdinand • Khủng hoảng Tháng Bảy
1914	Trận Biên giới Bắc Pháp • Trận Cer • Trận sông Marne lần thứ nhất • Trận Tannenberg • Trận Lemberg • Trận hồ Masuren lần thứ nhất • Trận Kolubara • Trận Sarikamish • Cuộc chạy đua ra biển • Trận Ypres lần thứ nhất • Hưu chiến đêm Giáng sinh
1915	Trận Ypres lần thứ hai • Chiến dịch Gallipoli • Trận Isonzo • Đại Rút lui • Chiếm Serbia • Cuộc vây hãm Kut
1916	Chiến dịch Erzerum • Trận Verdun • Chiến dịch tấn công hồ Naroch • Trận Asiago • Trận Jutland • Trận Somme • Cuộc tổng tấn công của Brusilov • Chiếm Romania
1917	Baghdad thất thủ • Hoa Kỳ tham chiến • Trận Arras thứ hai • Cuộc tổng tấn công của Kerensky • Trận Ypres thứ ba • Trận Caporetto • Trận Cambrai
1918	Hiệp định đình chiến Erzincan • Hòa ước Brest-Litovsk • Tổng tấn công Mùa xuân • Tổng tấn công Một trăm ngày • Tổng tấn công Meuse-Argonne • Trận Baku • Trận Megiddo • Trận Vittorio Veneto • Đình chiến với Đức • Đình chiến với Đế quốc Ottoman
Các sự kiện khác	Bạo loạn Maritz(1914–1915) • Angola(1914–1915) • Âm mưu Hindu–Đức(1914–1919) • Khởi nghĩa Ireland(1916) • Cách mạng Nga(1917) • Nội chiến Phần Lan(1918)
Sau chiến tranh	Nội chiến Nga(1917–1921) • Chiến tranh giành độc lập Ukraina(1917–1921) • Chiến tranh Armenia–Azerbaijan(1918–1920) • Chiến tranh Georgia–Armenia(1918) • Cách mạng và can thiệp tại Hungary(1918–1920) • Cách mạng Đức(1918–1919) • Chiến tranh Hungary-Romania(1918–1919) • Khởi nghĩa Wielkopolska(1918–1919) • Chiến tranh giành độc lập Estonia(1918–1920) • Chiến tranh giành độc lập Latvia(1918–1920) • Chiến tranh giành độc lập Lithuania(1918–1920) • Chiến tranh Anh-Afghanistan lần thứ ba(1919) • Chiến tranh Ba Lan–Ukraina(1918–1919) • Chiến tranh Nga-Ba Lan(1919–1921) • Chiến tranh giành độc lập Ireland(1919–1921) • Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ vàChiến tranh Hy Lạp-Thổ Nhĩ Kỳ(1919–1923) • Chiến tranh Ba Lan-Lithuania(1920) • Nga Xô viết xâm lược Georgia(1921) • Nội chiến Ireland(1922–1923)

Khía cạnh khác

Tổng quan	Giao tranh quân sự • Hải chiến • Không chiến • Ném bom chiến lược • Mật mã • Sử dụng ngựa • Hơi độc • Đường xe lửa • Khoa học kỹ thuật • Chiến tranh chiến hào • Chiến tranh toàn diện • Danh sách các cựu binh sống sót của Chiến tranh thế giới thứ nhất
Các ảnh hưởng/ Tội ác chiến tranh	Thương vong • Bệnh cúm Tây Ban Nha • Vụ thảm sát Bỉ • Dân Ottoman: (Diệt chủng Armenia • Diệt chủng Assyria • Diệt chủng Hy Lạp) • Phụ nữ • Văn học
Hiệp ước/ Hòa ước	Chia cắt đế quốc Ottoman • Sykes-Picot • St.-Jean-de-Maurienne • Pháp-Armenia • Damascus • Hội nghị hòa bình Paris • Hòa ước Brest-Litovsk • Hòa ước Lausanne • Hòa ước London • Hòa ước Neuilly • Hòa ước St. Germain • Hòa ước Sèvres • Hòa ước Trianon • Hòa ước Versailles
Kết quả	Hậu quả • "Mười bốn Điểm" • Hội Quốc Liên
Thể loại • Chủ đề • Dự án Từ điển • Thông tin • Danh ngôn • Văn kiện và tác phẩm • Hình ảnh và tài liệu • Tin tức

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nội_chiến_Nga&oldid=73765034”

Thể loại ẩn:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp