Núi Kỳ Lân là một hòn đảo núi nằm trên sông Tràng An ở vị trí trung tâm phườngHoa Lư, tỉnhNinh Bình. Núi nằm cạnhQuốc lộ 1 và đại lộ Tràng An nối trung tâm thành phố đi các khu du lịchTràng An -Hoa Lư -chùa Bái Đính. Núi Kỳ Lân cùng với ba ngọn núi khác lànúi Ngọc Mỹ Nhân,núi Non Nước và núi Lớ được xem làtứ đại danh sơn củathành phố Ninh Bình xưa.[1][2] Ở Ninh Bình còn một ngọn núi khác cũng mang tên Kỳ Lân nằm ở quê gốc VuaĐinh Tiên Hoàng thuộc xãĐại Hoàng, trên núi đó có đặt lăng phát tíchnhà Đinh.
Núi tên là Kỳ Lân vì có hình đầucon lân nhìn về phía Bắc. Núi cao trên 50 m và phía Bắc sườn núi hõm vào tạo thành một cái hàm con lân. Xung quanh là những vách núi nhấp nhô, cây cối mọc xanh um như bờm và râu của conlân.
Có hai cây cầu nối từ hai phía vào đảoKỳ Lân. Một cây cầu vòm bằng đá, bảy nhịp, mặt cầu rộng 2m, dài trên 22m, cao 4m bắc qua sông Tràng An vàonúi ở phía nam; cây kia cũng bằng đá nhưng nhỏ hơn và không có lan can được bố trí ở phíabắc. Mỗi nhịp cầu là một phến đá lớn. Núi Kỳ Lân là một hòn non bộ do thiên nhiên tạo dựng giữa lòng sông Tràng An như một vườn cảnh thiên nhiên độc đáo với hàng trăm cây cảnh, cây hoa,phong lan, đá cảnh, non bộ. Trên núi có những ngọn tháp cổ ẩn hiện trong màu xanh um tùm của cây lá. Dưới chân núi là ngôi đền thờ bàQuận chúa, tương truyền bà là người đã hy sinh thân mình làm vợ quái vật kỳ lân để cứu giúp dân lành.[3]
Núi Kỳ Lân là nơi còn lưu dấu những gì đặc trưng nhất của những đợt biển tiến, ngấn sóng biển còn rất rõ nét, cho phép nhận biết ở đây có nhiều giai đoạn bị biển xâm thực. Đặc biệt hơn nữa trên những ngấn sóng biển ở đây còn xuất lộ lớp trầm tích có chứa xương động vật, vỏ nhuyễn thể biển, đây là cứ liệu hết sức quan trọng cho phép xác định tuổi, quá trình biển tiến lùi.[4]
Sông Tràng An đoạn quanh núi cũng là một nơi câu cá nước ngọt do nó được điều hòa mực nước bằng đường ống ngầm nối thông vớisông Đáy. Xung quanh sông được xây dựng, kè mới và trồng cây tạo thành một tuyến vui chơi giải trí giữa lòngđô thị du lịchNinh Bình. Cùng với công viênnúi Non Nước và công viênsông Vân, núi Kỳ Lân là một điểm du lịch giải trí ở trung tâmthành phố Ninh Bình.
Núi Kỳ Lân là một điểm du lịch cùng trong một quần thể với sông Tràng An, hồ núi Lớ vàcông viên văn hóa Tràng An. Hồ Kỳ Lân cũ đã được đào nối thông tớisông Sào Khê thành một con sông cạnh đại lộ Tràng An được gọi là sông Tràng An. Khu vực gần núi Kỳ Lân trở thành trung tâm đón tiếp của công viênTràng An.
Phố cổ Hoa Lư là các sản phẩm du lịch của tỉnhNinh Bình, tái dựng lại hình ảnh làng quê, làng nghề truyền thống nổi tiếng trên cả nước như: Thêu ren Văn Lâm, làng đá mỹ nghệ Ninh Vân, làng mộc mỹ nghệ, làng nghề gốm Bồ Bát, tranh Bồ Đề, làng nghề đúc đồng, sơn mài Ý Yên, làng chạm bạc, làng tranh Đông Hồ...
Đây là một trong những hoạt động du lịch trọng tâm thực hiện các chủ trương của tỉnhNinh Bình trong phát triểndu lịch Ninh Bình giai đoạn 2021-2030, định hướng đến năm 2045, với mục tiêu đưa Ninh Bình trở thành trung tâm du lịch của Đồng bằng sông Hồng và là điểm đến hấp dẫn nhất của du khách trong nước và quốc tế. Dự kiến, toàn bộ các công trình sẽ được phục dựng, tái tạo trong thời gian 20 năm.[5]
