![]() | Bài viết hoặc đoạn nàycần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện. Bạn có thể giúpcải thiện trang này nếu có thể. Xemtrang thảo luận để biết thêm chi tiết.(tháng 2/2023) |
Trung Đông - Bắc Phi hayMENA (Tiếng Anh:Middle East and North Africa), là một cụm từ gộp chỉ chung về hai khu vực, khu vựcTrung Đông/Tây Nam Á với khu vựcBắc Phi. Nó thi thoảng hay bị lẫn với từCận Đông hoặcĐại Trung Đông. Nó trải dài từMaroc tớiIran. Đặc điểm chung của các quốc gia thuộc khu vực này là sự ảnh hưởng mạnh mẽ củaHồi giáo.
Do tính chất phức tạp về cách gọi, nó cũng có thể gọi theo các cái tên khác nhưTây Á-Bắc Phi (West Asia-North Africa;WANA)[1], hoặcBắc Phi-Tây Á (NAWA)[2], song MENA vẫn là cái tên thông dụng nhất. Một số thuật ngữ có định nghĩa rộng hơn MENA, chẳng hạn nhưMENASA,[3]MENAP hoặcĐại Trung Đông, mở rộng đếnTrung vàNam Á để bao gồm các quốc giaAfghanistan vàPakistan. Thuật ngữMENAT bao gồm cảThổ Nhĩ Kỳ, thường bị loại trừ khỏi một số định nghĩa MENA, mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ hầu như luôn được coi là một phần của Trung Đông.
Dân số ở khu vực này chiếm khoảng 6-7% dân số thế giới.
Do không có định nghĩa đầy đủ, nên các quốc gia MENA thường được chia làm 2 phần:
Các quốc gia thuộc MENA
Các quốc gia được coi là một phần của vùng
Do khu vực này khá giàudầu mỏ vàkhí thiên nhiên, đây là một trong số những khu vực có mức độ kinh tế phát triển thuộc loại cao nhất thế giới. Và nguồn dầu khí khổng lồ ở đây đóng góp vào sự ổn định của nền kinh tế toàn cầu.
8 trong số 12 nước thuộcOPEC thuộc về vùng này.
Tuy nhiên, các quốc gia như Yemen, Somalia, Mauritania, Mali, Niger và Tchad lại thuộc về các nước nghèo nhất thế giới.
Sự sụp đổ củaĐế quốc Ottoman vào năm 1922 đã kéo theo một loạt các bất ổn và sau này, nó đã bùng phát khi các nước này độc lập từ tayAnh,Pháp,Ý, và sau này làTây Ban Nha. Một loạt các cuộc chiến tranh khu vực đã nổ ra, nổi tiếng là bất ổn và các phong trào nổi loạn ly khai củangười Kurd chống lại Iraq, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran;Xung đột Israel-Palestine dai dẳng từ 1947-nay, sự đối địch giữangười Ả Rập vớiIran,Do Thái, Kurd vàBerber; và đỉnh điểm làChiến tranh Iran-Iraq,Chiến tranh vùng Vịnh, và đặc biệt, là cuộc xâm lược của Hoa Kỳ vàoAfghanistan vàIraq. Nó lên đến đỉnh điểm với cuộcnội chiến Syria,nội chiến Yemen và sự trỗi dậy củaNhà nước Hồi giáo Iraq và Levant.