Mùa xuân (Tiếng Anh:spring) là một trong bốn mùa trong năm thường được công nhận ở những vùngôn đới vàcận cực, tiếp nốimùa đông và diễn ra trướcmùa hạ, thường diễn ra từtháng ba đếntháng năm ởBắc Bán Cầu và từtháng chín đếntháng mười một ởNam Bán Cầu. Về mùa xuân có rất nhiều định nghĩa, nhưng cách sử dụng khác nhau tùy vào khí hậu, văn hóa và tập quán của mỗi khu vực. Khi ởBắc bán cầu đang là mùa xuân thì ởNam bán cầu sẽ làmùa thu. Vào ngàyxuân phân, ngày dài xấp xỉ 12 giờ và kể từ đó trở đi quảng thời gian ban ngày bắt đầu tăng lên. Ngoài đề cập đến một mùa trong năm, mùa xuân hay "thời kỳ mùa xuân" còn thường được liên tưởng đến sự tái sinh, trẻ hóa, đổi mới, sự sống lại và tái phát triển (nhưthanh xuân, mang nghĩa là "tuổi trẻ").
Cánh đồng mùa xuân với hoavị kim,Cardamine pratensis vàmận gai (phía sau)Phong tục tặng hoa vàng vào ngày đầu xuân của người Argentina như một biểu tượng của niềm vui, năng lượng và sự lạc quan đã lan rộng ra nhiều quốc gia.
Tuy nhiên, theo truyền thống thì lịch của một số nền văn hóa nhưlịch Ireland chẳng hạn, người ta tính toàn bộ các thángHai,Ba vàTư. TạiViệt Nam cũng như các nước khác chịu ảnh hưởng của nềnvăn minh Trung Hoa thì người ta tính mùa xuân bắt đầu từ thời điểm diễn ra tiếtlập xuân (khoảng ngày5 tháng 2) và kết thúc tại thời điểm diễn ra tiếtlập hạ (khoảng ngày5 tháng 5).[1]
Từ "mùa xuân" được sử dụng rộng rãi trênTrái Đất để chỉ một trong bốnmùa, kể cả cho khu vựcôn đới vànhiệt đới, mặc dù đôi khi tại vùngnhiệt đới người ta cũng dùng các khái niệmmùa mưa vàmùa khô thay vì bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông.
Trong mùa xuân,trục tự quay củaTrái Đất nghiêng tăng dần về phíaMặt Trời, và các giờ được chiếu sáng được tăng dần lên để bằng hoặc lớn hơn 12 giờ mỗi ngày và nó tăng rất nhanh ở các vĩ độ lớn.Bán cầu có mùa xuân bắt đầu đượcsưởi ấm một cách đáng kể, làm chothực vật đâm chồi nở hoa.
Các thông tin dưới đây đưa ra theo quan điểm định nghĩa mùa xuân trong thiên văn học và áp dụng cho các vùng ôn đới nhưng không được đúng lắm cho các vùng nhiệt đới.
Tuyết (nếu có) bắt đầu tan chảy và các con sông, dòng suối được làm đầy dần lên do tuyết tan. Phần lớn các loài thực vật có hoa nở hoa trong thời gian này của năm, trong một sự nối tiếp kéo dài được bắt đầu thậm chí từ khi vẫn còn tuyết trên mặt đất và tiếp tục cho đến đầumùa hè. Trong các khu vực thông thường có ít tuyết hoặc không có tuyết, mùa xuân có thể bắt đầu sớm vào đầu tháng Hai (Bắc bán cầu) trong những năm ấm áp, với các khu vựccận nhiệt đới có sự khác biệt không đáng kể, còn các khu vựcnhiệt đới thì không có gì khác biệt đáng kể. Tại các khu vực cận kề vùngBắc cực có thể người ta không quan sát thấy mùa xuân cho đến tận tháng Năm hay thậm chí tháng Sáu, hoặc tháng 12 ở vùng venchâu Nam Cực.
Thời tiết khắc nghiệt thông thường hay xảy ra nhất trong mùa xuân, khi không khí ấm bắt đầu lan tỏa từ cácvĩ độ thấp trong khi không khí lạnh vẫn còn thổi xuống từ cácvùng cực. Ngập lụt cũng phổ biến nhất trong và gần các khu vực miền núi trong thời gian này của năm do tuyết tan chảy được gia tốc thêm bởi các trận mưa ấm. Tại Hoa Kỳ,hành lang lốc xoáy hoạt động tích cực nhất vào thời gian này của năm, đặc biệt là dodãy núi Rocky ngăn cản sự lan tỏa của các khối khí nóng và lạnh không cho chúng lan về phía tây và thay vì thế ép chúng va chạm trực tiếp với nhau. Ngoài ra các trậnlốc xoáy, mưa dông "siêu tế bào" có thể sinh ra các đuôi lớn rất nguy hiểm và gió rất mạnh, đối với chúng các cảnh báo mưa dông khắc nghiệt hay thậm chí cáccảnh báo lốc xoáy thông thường hay được đưa ra. Thông thường, các trận giông tố vào mùa xuân thường tạo ra hàng loạt các cảnh báo. Thậm chí còn nhiều hơn trongmùa đông, các trậngió xoáy đóng một vai trò quan trọng trong thời tiết khắc nghiệt vào mùa xuân.
Thời tiết nóng bức có thể diễn ra vào mùa xuân, thậm chí chỉ một khoảng thời gian rất ngắn ngay sau khi thời tiết lạnh giá. Nhiệt độ trong tháng Năm có thể lên tới 30 °C (86 °F) và có thể có rủi ro của sự đột quỵ do nhiệt (chứngtăng thân nhiệt) do người ta đánh giá thấp các hiệu ứng thời tiết. Cũng có rủi ro do chứnggiảm thân nhiệt nếu thời tiết đang nóng bức chuyển đột ngột sang lạnh giá giống như nó thường diễn ra trong tháng Ba và tháng Tư.
Một số trậnbão tuyết tồi tệ nhất diễn ra vào mùa xuân, bao gồmĐại bão tuyết 1993, sinh ra các điều kiện củabão và sau đó làm cho tuyết rơi xuống miền bắcFlorida ngày 13 tháng 3, và tích tụ lại thành lớp dày tới 5 ft (1,5 mét) trong nhiều khu vực củadãy núi Appalaches (Apalaxơ). Trận giông tố lớn mùa xuân năm 2003 đã tạo ra lớp tuyết dày tới 11 ft (3,3 mét) tại nhiều khu vực thuộcColorado và 3 ft (90 cm) ởDenver, nó tạo ra nhiều tuyết trong tháng 3 và 4 hơn so với toàn bộ mùa đông trước đó (tháng 12 tới tháng 2).
Mùa bão cũng bắt đầu vào cuối mùa xuân, vào ngày 15 tháng 5 ở đông bắcThái Bình Dương và 1 tháng 6 ở bắcĐại Tây Dương. Trước những ngày này, các trận bão hay thậm chí là áp thấp nhiệt đới cũng rất hiếm, một trong những trậnáp thấp nhiệt đới sớm nhất có tên gọi là Ana đã diễn ra vào giữa tháng 4 năm2003.
Thời gian mùa xuân được coi là thời gian của sự phát triển, sự hồi sinh của cuộc sống mới (cho cả động và thực vật) và một chu kỳ sống mới lại bắt đầu. Một trong cácngày lễ quan trọng của nhiều nền văn minh trên thế giới là lễ đón mừng năm mới, diễn ra vào mùa xuân; ví dụ nhưTết Nguyên Đán ởViệt Nam.
_04_ies.jpg)
