Bức tranhThe First Thanksgiving at Plymouth (Lễ Tạ ơn đầu tiên tại Plymouth) củaJennie A. Brownscombe năm 1994
Lễ Tạ ơn (tiếng Anh:Thanksgiving) là một ngày lễ hàng năm được tổ chức chủ yếu tạiHoa Kỳ,Canada, một số đảo ởCaribe vàLiberia. Ý nghĩa ban đầu là mừngthu hoạch được mùa và tạ ơnThiên Chúa đã giúp cho cuộc sống no đủ và an lành. Đây cũng là ngày nghỉ lễ chính thức cho tất cảngười lao động tại Mỹ và Canada.
Ngày và nơi diễn ra lễ Tạ ơn đầu tiên vẫn là vấn đề chưa rõ ràng. Mặc dù lễ Tạ ơn sớm nhất đã được kiểm chứng diễn ra vào ngày8 tháng 9 năm 1565 tại khu vực ngày nay làSaint Augustine, Florida,[1][2] nhưng "lễ Tạ ơn đầu tiên" theo truyền thống được coi là đã diễn ra tại khu vực thuộcthuộc địa Plymouth vào năm 1621.
Ngày nay, tạiHoa Kỳ, lễ Tạ ơn được tổ chức vào ngàythứ Năm lần thứ tư củatháng 11 vì thế ngày này có thể không phải là ngày thứ năm cuối cùng của tháng 11 như nhiều người lầm tưởng (ví dụ năm 2012, tháng 11 có đến 5 ngày thứ năm). TạiCanada, nơi có cuộc thu hoạch sớm hơn, ngày lễ này được tổ chức vào ngàythứ Hai lần thứ hai củatháng 10.
Lễ Tạ ơn gắn liền với cáclễ hội ngày mùa thường được tổ chức ởchâu Âu từ xưa. Trong truyền thống Anh, ngày tạ ơn và nghi lễ tôn giáo tạ ơn đặc biệt trở nên quan trọng trong quá trìnhCải cách Kháng Cách tại Anh trong thời kỳ trị vì của vuaHenry VIII.
TạiBắc Mỹ, lễ hội này đầu tiên được tổ chức tạiNewfoundland bởiMartin Frobisher và nhóm Thám hiểm Frobisher năm 1578, để mừng tạ ơn Chúa đã cho sống sót qua cuộc hành trình dài và nhiều bão tố từ Anh.[3] Một lễ hội khác được tổ chức vào ngày 4 tháng 12 năm 1619 khi 38 người khai hoang từ giáo khu Berkeley xuống thuyền tạiVirginia và tạ ơnThượng đế.[4][5]
Tuy nhiên trước đó, cũng có thông tin về một buổi tiệc Tạ ơn tổ chức bởiFrancisco Vásquez de Coronado (cùng với nhóm người da đỏTeya) ngày23 tháng 5 năm1541 tạiTexas, để ăn mừng việc họ tìm ra lương thực. Một số người cho rằng đây là cuộc tổ chức Tạ ơn thật sự đầu tiên tạiBắc Mỹ. Một sự kiện tương tự xảy ra một phần tư thế kỷ sau, vào ngày8 tháng 9 năm1565 tạiSt. Augustine,Florida khiPedro Menéndez de Avilés gặp đất liền; ông và những người trên thuyền đã tổ chức một buổi tiệc với người bản xứ.
Bức tranhThe First Thanksgiving củaJean Leon Gerome Ferris, người da trắng mời người da đỏ cùng ăn
Vào khoảng thế kỷ 16-17, một số người theoCông giáo vàThanh giáo tạiAnh bị hoàng đế lúc đó bắt cải đạo để theo tôn giáo của ông ta, trong cuộcCải cách Tin Lành. Những người này không chấp nhận và bị giam vào tù. Sau khi giam một thời gian vị hoàng đế truyền họ lại và hỏi lần nữa, họ vẫn quyết không cải đạo. Hoàng đế không giam họ vào tù nữa mà nói với họ rằng nếu họ không theo điều kiện của ông ta thì họ phải rời khỏinước Anh.
Những người này rời khỏi Anh đếnHà Lan sinh sống nhưng họ sớm nhận ra mình không thể hoà nhập ở nơi này và lo sợ con cháu của họ sẽ bị mất gốc, một số nhóm người rời khỏi Hà Lan để đếnTân Thế giới (Châu Mỹ) sinh sống, và sau này thường được gọi làNgười hành hương (Pilgrims). Những người này đi trên một con thuyền tên là Mayflower, họ đặt chân đếnThuộc địa Plymouth thuộc vùngTân Anh (New England) khi đang mùa đông. Đói và lạnh, một nửa trong số họ không qua nổi mùa đông khắc nghiệt. Đến mùa xuân, họ may mắn gặp được nhữngthổ dân da đỏ tốt bụng và cho họ ít lương thực. Người da đỏ dạy họ những cách sinh tồn ở vùng đất này như cách trồng hoa màu, săn bắt,... Khi người Pilgrims đã có thể tự lo cho bản thân được, họ tổ chức một buổi tiệc để tạ ơnChúa Trời vì đã cho họ có thể sống đến ngày hôm nay, họ mời những người da đỏ và cùng nhau ăn uống vui vẻ. Từ đó về sau, hằng năm con cháu của người Pilgrims luôn tổ chức lễ tạ ơn để cảm ơn cho những gì tốt đẹp đã đến với cuộc sống.[6]
Theo tài liệu, buổi lễ tạ ơn đầu tiên tại Hoa Kỳ, do người Pilgrims tổ chức, là vào năm 1621 tại Thuộc địaPlymouth, ngày nay thuộcMassachusetts, sau một vụ thu hoạch tốt.
Gà tây nướng lò, một món ăn thường thấy trong ngày Lễ Tạ ơnBánh Pumpkin (Pumpkin pie) thường dùng trong mùa Lễ Tạ ơn tại Bắc Mỹ
Lễ Tạ ơn thường được tổ chức với mộtbuổi tiệc buổi tối cùng với gia đình và bạn bè với mónthịt gà tây. Tại Canada và Hoa Kỳ, nó là một ngày quan trọng để gia đình sum họp với nhau, và người ta thường đi xa để về với gia đình. Người ta thường được nghỉ bốn ngày cuối tuần cho ngày lễ này tại Hoa Kỳ: họ được nghỉ làm hay học vào ngày thứ Năm vàthứ Sáu của tuần đó. Lễ Tạ ơn thường được tổ chức tại nhà, khác với ngàyLễ Độc lập Hoa Kỳ hayGiáng Sinh, những ngày lễ mà có nhiều tổ chức công cộng (như đốt pháo hoa hay đi hát dạo). Tại Canada, nó là một cuối tuần ba ngày, người ta thường được nghỉ vào ngàythứ Hai thứ nhì của tháng 10 mỗi năm.
Tại Hoa Kỳ, người ta thường tưởng nhớ đến một bữa ăn tổ chức trong năm1621 giữa người da đỏWampanoag và nhómPilgrim đã di cư tạiMassachusetts. Lễ Tạ ơn đã được thực hiện chủ yếu bởi các nhà lãnh đạo tôn giáo tại New England cho đến năm 1682, và sau đó bởi cả hai nhà lãnh đạo chính quyền và tôn giáo cho đến sauCách mạng Hoa Kỳ. Tổng thống Hoa KỳGeorge Washington đã công bố lễ tạ ơn toàn quốc đầu tiên ở Mỹ vào ngày 26 tháng 11 năm 1789, "là một ngày tạ ơn công cộng và cầu nguyện bởi sự công nhận với lòng biết ơn sự gia ân và tín hiệu tốt của Thiên Chúa Toàn Năng".[7][8] Nhiều chi tiết của câu chuyện là truyền thuyết được đặt ra trong những năm 1890 và đầu thế kỷ 20 để tạo một biểu hiện sự đoàn kết quốc gia sauNội chiến Hoa Kỳ cũng như để đồng hóa các người nhập cư.
Tại Canada, Lễ Tạ ơn là một cuối tuần ba ngày. Trong khi ngày Lễ Tạ ơn nằm vào ngày thứ Hai, người Canada có thể ăn buổi tiệc trong bất cứ ngày nào trong ba ngày cuối tuần đó. Việc này thường dẫn đến việc ăn một buổi tiệc với nhóm người này hôm này, rồi với nhóm khác hôm kia.
Diễn hành Lễ Tạ ơn của Macy's tại New York năm 1979
Từ cuốithập niên 1930, mùa mua sắm choGiáng Sinh tại Hoa Kỳ chính thức bắt đầu khi ngày Lễ Tạ ơn chấm dứt. TạiThành phố New York, cuộc diễu hành Lễ Tạ ơn của chuỗi cửa hàngMacy's (Macy's Thanksgiving Day Parade) được tổ chức hằng năm vào ngày này tạiManhattan.[9] Diễn hành thường có nhiều khán đài với nhiều chủ đề, có bong bóng lớn hình các nhân vật trên Truyền hình và các ban nhạc từ những trường trung học. Diễu hành này lúc nào cũng kết thúc với mộtÔng già Nôen. Có nhiều cuộc diễn hành khác tại nhiều thành phố khác.
Trong khi ngày thứ Sáu (còn gọi làThứ Sáu Đen) sau ngày Lễ Tạ ơn là ngày mua sắm đông nhất trong năm tại Hoa Kỳ, nhiều cửa hàng đã bắt đầu chào đón khách hàng với các món hàng cho mùa lễ ngay sauHalloween.
Bóng bầu dục (American football) thường là một phần quan trọng trong ngày Lễ Tạ ơn tại Hoa Kỳ cũng như tại Canada. Các đội chuyên nghiệp thường đấu nhau trong ngày này để khán giả có thể xem trên truyền hình. Thêm vào đó, nhiều đội banh trung học hay đại học cũng đấu nhau vào cuối tuần đó, thường với các đối thủ lâu năm.
_Thanksgiving_Dinner.jpg)
