| Khamudi | |
|---|---|
![Con dấu trụ lăn với một đồ hình có thể đọc là "Khamudi".[1]](/mt/?noimg=&dark=on&url=https%3a%2f%2fvi.wikipedia.org%2fwiki%2fT%25E1%25BA%25ADp_tin%3aCylinder_Khondy_Petrie.jpg) Con dấu trụ lăn với một đồ hình có thể đọc là "Khamudi".[1] | |
| Pharaon | |
| Vương triều | 1534–1522 TCN (Franke[2]), 1541–1540 TCN (Ryholt[3])(Vương triều thứ 15) |
| Tiên vương | Apepi |
| Kế vị | vị vuaHyksos cuối cùng |
Khamudi (còn được biết đến làKhamudy) là vị vuaHyksos cuối cùng thuộcvương triều thứ Mười Lăm của Ai Cập. Khamudi lên ngôi vua vào năm 1534 TCN[2] hoặc 1541 TCN,[3] và cai trị phần phía Bắc của Ai Cập từ kinh đô của ông tạiAvaris.[3] Ông cuối cùng đã bịAhmose I đánh bại chỉ sau một thời gian ngắn cai trị và đánh dấu sự chấm dứt củaThời kỳ Chuyển tiếp Thứ Hai.[4]
Khamudi được ghi lại là vị vua Hyksos cuối cùng trên bảndanh sách vua Turin ở cột thứ 10, dòng 28 (mục 10.20 theoGardiner). Ngoài điều này ra, chỉ có hai con dấu bọ hung được được cho là thuộc về ông một cách chắc chắn, cả hai đều đến từJericho.[4]
Ngoài ra, một con dấu trụ lăn không rõ nguồn gốc nhưng có thể đến từByblos[1] được khắc một đồ hình mà có thể đọc là "Khamudi". Cách đọc này không được thừa nhận bởi nhà Ai Cập họcKim Ryholt, ông ta thay vào đó đề xuất rằng đồ hình này đọc là "Kandy" và nhắc tới một vị vua chưa hề được biết đến. Trong bất cứ trường hợp nào đi chăng nữa, kể cả nếu đồ hình này mang tên của Khamudi, người ta tin rằng nó được khắc trên con dấu này đơn giản là để lấp đầy khoảng trống thay vì là một tham chiếu rõ ràng đến Khamudi.[5] Con dấu này hiện được lưu giữ tạibảo tàng Petrie, số danh mục UC 11616.[5]
Căn cứ vào việc thiếu vắng các tài liệu có niên đại thuộc về triều đại của Khamudi, Ryholt đề xuất rằng triều đại của ông phải ngắn, chung quy là không quá một năm.[3] Trong hoàn cảnh này, Khamudi sẽ chỉ được thừa hưởng không gì khác ngoài ngôi vua của người Hyksos,[4] và có lẽ đang bị bao vây ởSharuhen, thành trì cuối cùng của người Hyksos ởsa mạc Negev.
Điều này lại không được các học giả khác thừa nhận, chẳng hạn nhưManfred Bietak, ông ta chỉ ra mộtnăm thứ 11 của một vị vua vô danh trêncuộn giấy cói toán học Rhind. Bietak và nhiều nhàAi Cập học khác tin rằng năm thứ 11 này thuộc về Khamudi vì nguyên văn của cuộn giấy cói này đề cập tới Ahmose I, người sáng lập nên thời kỳTân Vương quốc là "Hoàng tử của Miền Nam."[2] Theo Thomas Schneider:
Một niên đại khác trên cuộn giấy cói này được ghi một cách rõ ràng là năm thứ 33 của vị tiên vương Apepi. Người ta thường tin rằngAhmose I đã chiến thắng vị vua Hyksos vào năm trị vì thứ 18 hoặc 19 của ông ta. Điều này được gợi ý bởi "một graffito trong một mỏ đá tại Tura mà theo đó 'những con bò từCanaan' đã được sử dụng vào việc khai thác đá trong năm trị vì thứ 22 của Ahmose."[2] Bởi vì những con bò chỉ có thể được mang đến sau cuộc bao vây kéo dài từ 3 tới 6 năm của Ahmose đối với thành phốSharuhen ở miền Nam Canaan tiếp sau sự thất thủ của Avaris, điều này có nghĩa rằng triều đại của Khamudi đã phải kết thúc muộn nhất là vào năm thứ 18 hoặc 19 của Ahmose.[2]
| Tiền nhiệm: Apophis | Pharaon của Ai Cập Vương triều thứ 15 | Kế nhiệm: Bị đánh đuổi bởiAhmose I |
