| Huân chương Vinh danh Lông cừu vàng Insigne Orden del Toisón de Oro Insigne Ordre de la Toison d'Or Orden vom Goldenen Vlies Insignes Ordo Velleris Aurei | |
|---|---|
.jpg) Phù hiệu của Huân chương Lông cừu vàng Tây Ban Nha được sản xuất tại Cejalvo (Madrid) | |
| Trao bởiVua Tây Ban Nha và người đứng đầuNhà Habsburg | |
| Ngày thành lập | 1430; 595 năm trước (1430) |
| Motto | Pretium Laborum Non Vile Non Aliud |
Tình trạng | Currently constituted |
| Sáng lập | Philip III, Công tước xứ Burgundy |
| Grand Masters | Felipe VI của Tây Ban Nha Đại công tước Karl của Áo |
| Phân hạng | Hiệp sĩ |
| Thông tin khác | |
| Bậc trên | None |
| Bậc dưới | Huân chương Charles III Huân chương Thánh George (Habsburg-Lorraine) Huân chương quân sự Maria Theresa |
 Ruy băng của Huân chương | |
Huân chương Vinh danh Lông cừu vàng (tiếng Tây Ban Nha:Insigne Orden del Toisón de Oro,[1]tiếng Đức:Orden vom Goldenen Vlies) là mộtHuân chương hiệp sĩCông giáo đượcPhilippe Tốt bụng,Công tước xứ Burgundy, lập ra ởBruges (thuộc Vương quốc Bỉ ngày nay) vào năm 1430,[2] để kỷ niệm cuộc hôn nhân của ông ấy vớiIsabella của Bồ Đào Nha. Ngày nay, hai nhánh củahuân chương tồn tại độc lập nhau, đó là Lông cừu vàng Tây Ban Nha và Lông cừu vàng Áo; người đứng đầu và có quyền trao huân chương ở Tây Ban Nha làFelipe VI,Vua Tây Ban Nha và ở Áo làKarl von Habsburg, người đứng đầuNhà Habsburg-Lorraine. Tổng Tuyên úy của chi nhánh Áo làĐức Hồng yChristoph Schönborn,Tổng Giám mục Viên,Áo.
Sự tách biệt của hai nhánh huân chương diễn ra do kết quả củaChiến tranh Kế vị Tây Ban Nha. Người đứng đầu của huân chương làCarlos II của Tây Ban Nha (thuộcNhà Habsburg) đã qua đời vào năm 1700 mà không để lại người kế vị, và vì vậy việc kế vị ngai vàng của Tây Ban Nha và Huân chương Lông cừu vàng đã khơi mào một cuộc xung đột toàn cầu. Một mặt,Hoàng tử Karl, em trai củaJoseph IHoàng đế La Mã Thần thánh, đã tuyên bố vương quyền Tây Ban Nha thuộc về mình với tư cách là một thành viên quan trọng củaVương tộc Habsburg, giữ ngai vàng Tây Ban Nha trong gần hai thế kỷ. Tuy nhiên, vị vua quá cố của Tây Ban Nha đã chỉ địnhHoàng tử Philip, Công tước xứ Anjou củaVương tộc Bourbon, cháu trai của chị gái ông, làm người kế vị theo di chúc. Sau khi chiến tranh kết thúc vào năm 1714, Philip được công nhận là vua của Tây Ban Nha nhưng, Hà Lan thuộc Tây Ban Nha - vùng lãnh thổ cũ của Burgundia, đã rơi vào tay người Nhà Habsburg của Áo. Do đó, hai triều đại, cụ thể là Bourbons của Tây Ban Nha và Habsburgs của Áo, kể từ đó các quân chủ của vương tộc Habsburg vẫn tiếp tục ban hành các phiên bản riêng biệt của Huân chương lông cừu vàng.
Lông cừu vàng đã được xem làHuân chương hiệp sĩ có uy tín và lịch sử lâu dài nhất trên thế giới.[3][4] Vào năm 1789,Jean-François de Bourgoing đã viết rằng"số lượng hiệp sĩ của Lông cừu vàng rất hạn chế ở Tây Ban Nha, và đây là huân chương ở châu Âu, đã bảo tồn tốt nhất vẻ huy hoàng cổ đại của nó".[5] Mỗi chiếc huân chương được làm bằngvàng nguyên khối và ước tính trị giá khoảng 50.000euro vào năm 2018, khiến nó trở thành Huân chương đắt nhất.[6] Các nhân vật hiện nay đang giữ Huân chương Hiệp sĩ Lông cừu vàng bao gồmNhật hoàng Akihito củaNhật Bản, cựu Sa hoàngSimeon của Bulgaria, vàNữ vương Beatrix của Hà Lan, cùng 13 cá nhân khác. Hiệp sĩ của nhánh Áo bao gồm 33 nhà quý tộc và hoàng thân của các vùng lãnh thổ nhỏ ởTrung Âu, hầu hết trong số họ có nguồn gốc Đức hoặc Áo.
Huân chương Lông cừu vàng được thành lập vào ngày 10 tháng 01 năm 1430, bởiPhilip Tốt bụng, Công tước xứ Burgundy (nhân dịp đám cưới của ông với Isabella của Bồ Đào Nha), để kỷ niệm quyền cai trị một lãnh thổ rộng lớn chạy từFlanders đếnThụy Sĩ thống nhất dưới hình thứcLiên minh cá nhân do ông nắm giữ.[7] Gã hề và người lùnMadame d'Or đã biểu diễn trong buổi ra mắt của Huân chương Lông cừu vàng, được tổ chức ởBruges.[8] Huân chương được giới hạn số lượnghiệp sĩ, ban đầu là 24 nhưng đã tăng lên 30 vào năm 1433, và 50 vào năm 1516, bao gồm cả người đứng đầu của Huân chương.[9]King of arms đầu tiên của huân chương làJean Le Fèvre de Saint-Remy.[10] Nó nhận được những đặc quyền khác khau đối với bất kỳ huân chương hiệp sĩ nào: chủ quyền tiến hành tham khảo đề xuất trước khi quyết định; tất cả các tranh chấp giữa các hiệp sĩ phải được giải quyết theo lệnh; ở mỗi chương, những việc làm của mỗi hiệp sĩ được tổ chức xem xét, và những hình phạt và lời khuyên răn được xử lý đối với những kẻ phạm tội, và vì điều này mà chủ quyền rõ ràng phải tuân theo; các hiệp sĩ có thể tuyên bố quyền được xét xử bởi các đồng sự của họ về tội nổi loạn, dị giáo và phản quốc, và Karl V trao quyền tài phán duy nhất đối với tất cả các tội ác của các hiệp sĩ; Việc bắt giữ kẻ phạm tội phải có lệnh của ít nhất sáu hiệp sĩ ký, và trong quá trình buộc tội và xét xử, anh ta không phải ở trong tù mà trong sự quản thúc nhẹ nhàng của các hiệp sĩ đồng nghiệp của mình.[2] Huân chương, được hình thành theo tinh thần giáo hội, trong đó quần chúng và các giáo đoàn là nổi bật và các hiệp sĩ được ngồi trong cácchoir area như giáo luật,[11] đã bị từ chối một cách rõ ràng đối với những kẻ dị giáo, và do đó đã trở thành một vinh dự độc quyền củaCông giáo trong suốt thời kỳCải cách Kháng nghị. Các cơ quan quản lý Huân chương là thủ hiến, thủ quỹ, hộ tịch viên và "king of arms" (herald, toison d'or).
