Halo: Combat Evolved hayHalo là tựa game đầu tiên trong dòng gameHalo, theo thể loạibắn súng góc nhìn người thứ nhất (FPS) vàbắn súng góc nhìn người thứ ba (TPS). Tựa game được phát triển tựa game bởiBungie và phát hành bởiMicrosoft vào ngày 15/11/2001 dành cho hệ thốngXbox. Phiên bản chơi trênPC được phát hành vào năm 2003 bởiGearbox Software. Theo nhiều tạp chí game, Halo là game hay nhất và quan trọng nhất từ trước đến nay.
Như đa số các gameFPS, Halo tập trung chủ yếu vào việc điều khiển nhân vật chính qua góc nhìn của người thứ nhất tiêu diệt kể thù. Người chơi có một thanh máu và một tấm chắn năng lượng. Tấm chắn năng lượng sẽ tự đầy sau một thời gian, còn để đầy thanh máu, người chơi cũng phải "ăn" các túi cứu thương nằm rải rác ở các màn chơi. Trong Halo còn có các hộp đặc biệt, khi "ăn" các hộp đó người chơi có thể tàng hình hoặc tăng khả năng chống đỡ của tấm chắn năng lượng trong một khoảng thời gian nhất định.
Người chơi chỉ có thể mang theo hai vũ khí và số lượng đạn dược nhất định. Có tất cả 10 loại vũ khí trong game, và mỗi loại lại có một tính năng khác nhau nên chiến thuật cũng là một yếu tố quan trọng quyết định chiến thắng. Người chơi còn có thể mang theo hai loạilựu đạn làFagmention Grenade vàPlasma Grenade (hay"Sticky" Grenade). Mỗi loại chỉ được mang theo 4 quả.
Người chơi còn có thể sử dụng các loạiphương tiện cơ giới nhưBanshee,Ghost,Warthog,... và một ụ súngGun Turret. Lúc này, góc nhìn của người chơi sẽ tự động chuyển sang góc nhìn người thứ ba (TPS) để dễ bao quát.
Phần chơi chiến dịch của Halo được chia làm nhiều màn chơi. Mỗi màn sẽ có các nhiệm vụ tương ứng. Phần lớn game là các trường đoạn bắn nhau, tuy nhiên, đan xen vào đó là các phần điều khiển phương tiện cơ giới, giúp tăng độ thú vị của trò chơi.
Như các tựa game khác, Halo có cácEaster Egg được giấu kín ở một vài màn chơi, buộc người chơi phải tìm tòi khám phá và cũng để tăng giá trị chơi lại.
Lưu ý:Nội dung sau đây có thể cho bạn biết trước nội dung của game.
Mốc thời gian diễn ra các sự kiện trongHalo là vào thế kỷ 25, con người đã có thể du hành trong không gian và lập nên các thuộc địa trên hành tinh khác. Sau khi đụng độ với một tập hợp cácsinh vật ngoài hành tinh gọi chung làCovenant (bảnHalo: Reach), một phi thuyền của con người, chiếcPillar of Autumn, ra khỏi bước nhảy xuyên không gian trong cuộc tháo chạy. Mọi người trên tàu đã rất ngạc nhiên khi trước mặt là một siêu kiến trúc có hình vòng tròn (Halo: vòng tròn trên đầu các thiên thần hạ cấp). Đúng lúc đó lực lượng Covenant tấn công. Người chơi vào vaiMaster Chief, một siêu chiến binh thuộc lực lượngSPARTAN được đánh thức để ứng phó với tình huống khẩn cấp đó. Trong màn đầu tiên, người chơi được lệnh của thuyền trưởngKeyes rời tàu mang theoCortana (một trí thông minh nhân tạo giúp điều khiển tàu) nhằm tránh để các bí mật của con người và nhất là vị trí củaTrái Đất rơi vào tay bọn Covenant. Trong khi hạ cánh, toàn bộ phi hành đoàn tử nạn, người chơi phải tìm và tập hợp lại các đồng đội còn sống sót.
Trong các màn chơi sau, nhờ Cortana, Master Chief biết được rằng Halo có vẻ là một siêu vũ khí mà Covenant không muốn con người biết đến và bọn chúng đang tìm cách điều khiển Halo. Qua nhiều trận chiến, một kẻ thù mới xuất hiện: The Flood. Trước đây,Forerunner (tiền nhân), một giống loài cổ xưa phát triển rất cao đã tìm ra The Flood và nhận thấy rằng chúng làloài mượn xác nên xây dựng các vòng tròn Halo để giam giữ và nghiên cứu. Tác dụng chính của Halo là khi được kích hoạt sẽ tiêu diệt mọi loài sinh vật trong vòng 250000năm ánh sáng, những "con mồi" của The Flood. Các tác phẩm viết theo loạt game Halo cho biết rằng The Flood đã vượt khỏi tầm kiểm soát và liên quan đến sự biến mất của Forerunner. Những bí mật này được tiết lộ bởi343 Guilty Spark cũng là một dạng trí thông minh nhân tạo điều hành Halo, thường xuyên ngâm nga một mình. Ban đầu, khi Master Chief phát hiện ra The Flood, trí thông mình này sẽ hướng dẫn, giúp đỡ người chơi. Về sau, 343 Guilty Spark bị Cortana phát giác, rằng nó sẽ dùng chiếc chìa khóa lấy được trongThe Library để kích hoạt Halo nhằm mục đích hủy diệt mọi sinh vật sống như đã đề cập ở trên.
Sau khi 343 Guilty Spark chạy trốn, Cortana đã xác định được tần số của thuyền trưởng Keyes, người giữ mật mã tự hủy tàu Pillar of Autumn. Tuy nhiên, khi người chơi đến được chỗ có tần số, thuyền trưởng Keyes đã bị Flood xâm chiếm cơ thể, còn tần số phát ra là tần số giả. Không còn lựa chọn nào khác, Master Chief đành giết thuyền trưởng Keyes và lấy mật mã.
Con tàu Pillar of Autumn rơi xuống Halo, nhanh chóng bị Covenant và Flood tranh giành. Người chơi đến đó bằng một chiếcBanshee cướp được của Covenant. Sau các trận giao tranh ác liệt, Master Chief cuối cùng cũng làm nổ tung lò phản ứng của con tàu. Nhiệm vụ cuối cùng của người chơi là đến được chỗ một con tàu thoát hiểm và thoát khỏi Halo.
Pillar of Autumn phát nổ, phá hủy Halo. 343 Guilty Spark thoát được và quay trở lại trong các phần Halo tiếp theo.
(Tựa game còn có sự xuất hiện của nhân vậtHạ sĩ Avery J. Johnson nhưng nhân vật này không đóng vai trò quan trọng, thậm chí, trong mộtEaster Egg, người chơi còn có thể thấy cảnh nhân vật này chết chung với một Sangheili thuộc phe Covenant.)
Phần chơi mạng của Halo có đầy đủ các kiểu chơi nhưCapture the Flag (CTF),Slayer (Deathmatch),... và một lượng lớn màn chơi.
Muốn chơi được phần chơi mạng của Halo, người chơi phải kết nối với cácserver qua mạnginternet hoặc mạngLAN. Các màn chơi mạng trong Halo rất đa dạng. Trong một màn chơi, có các loại vũ khí, túi cứu thương, hộp đặc biệt, phương tiện cơ giới hay cáccổng dịch chuyển tức thời nằm rải rác đâu đó trong bản đồ. Với sự đa dạng về các loại vũ khí, phương tiện và vật dụng hỗ trợ, phần chơi mạng trên Halo đề cao tính chiến thuật, điều làm nên khác biệt với cácFPS cùng thời điểm.
Thậm chí, Halo còn cho phép người chơi tùy chỉnh kiểu chơi, màn chơi tùy theo ý thích.
Một số loại vũ khí trong phiên bảnPC phát hành năm 2003 chỉ có thể dùng trong phần chơi mạng.
Halo được nhận xét là một trong các game hay và quan trọng nhất từ trước đến nay, thậm chí còn được so sánh với huyền thoạiHalf-Life của hãngValve. Các trang thông tin, tạp chí về game nổi tiếng nhưGamespot,IGN,Edge,... đều cho Halo số điểm gần như tuyệt đối nhờ lối chơi, đồ họa, âm thanh ấn tượng và trên hết là phần chơi mạng tuyệt vời (phần chơi chiến dịch không được đánh giá cao vì cốt truyện có mô típ khá quen thuộc). Thậm chí, trangEurogamer vẫn còn bị một phần game thủ tẩy chay vì đã cho Halo điểm số khá khắt khe 8/10.
Halo được rất nhiều giải thưởng về game, bao gồm cả giảiGame hành động hay nhất năm củaGame Critics Awards.
Từ khi lần đầu tiên được phát hành, Halo đã phá vỡ mọi kỉ lục bán ra của các tựa game trước đó. Tính đến ngày 5/9/2005, doanh số bán hàng của Halo đã đến 5 triệu bản trên toàn thế giới. Halo phổ biến đến mức đến tận bây giờ vẫn còn một cộng đồng chơi mạng đông đảo.
Halo: Combat Evolved Anniversary là một bảnremake của Halo: Combat Evolved do343 Industries thực hiện để kỉ niệm 10 năm lần đầu tiên xuất hiện của tựa game chính. Gọi là một bản remake, tuy nhiên343 Industries chỉ khoác lên Halo một bộEngine Game tiên tiến hơn và một vài thay đổi nhỏ để phù hợp hơn với cốt truyện của các phần sau. Tựa game chỉ độc quyền choXbox 360.
^"Nguồn Strategywiki".Strategywiki.Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 19 tháng 2 năm 2013.{{Chú thích web}}:Đã bỏ qua tham số không rõ|acessdate= (gợi ý|access-date=) (trợ giúp)
^"Nguồn Strategywiki".Strategywiki.Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 22 tháng 2 năm 2013.{{Chú thích web}}:Đã bỏ qua tham số không rõ|acessdate= (gợi ý|access-date=) (trợ giúp)