Triết học tôn giáo củaZarathustra đã chia cắt các thần sơ khai của Iran.[18] Kinh điển quan trọng nhất của tôn giáo này làAvesta. Trong Hỏa giáo, thần sáng tạoAhura Mazda, thông qua Spenta Mainyu (Thiện Hồn)[19] là một thần cha sinh ra thầnAsha (Sự thật, Trật tự)[20][21] đối lập với thần Druj (Giả dối, Gian trá)[21][22] và không có ma quỷ nào bắt nguồn từ thần này.[21] Thần và các tác phẩm của thần được đưa đến cho loài người thông qua 6 phần của Amesha Spentas[23] và trung gian của các Yazata, các tế tử thờ phượng của thần Mazda. Spenta Mainyu tiếp cận tới "chân lý"[20] đối lập với thần Ác Hồn đối lập,[24][25] Angra Mainyu và lực lượng mang tên Akəm Manah ("Tà niệm").[25]
Trong cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, con người có thể có ý chí lựa chọn tự do, cũng có quyền quyết định vận mệnh của mình.
Tôn giáo này tin rằng, con người sau khi chết, linh hồn phải chịu sự phán xét cuối cùng của Ahura Mazda. Thần quang minh căn cứ vào lời nói và việc làm trên trần gian của con người và cho họ lên thiên đường hay vào địa ngục. Do đó, trong lúc còn sống, mọi người phải làm điều thiện, tránh điều ác, bỏ đen tối đi vào chỗ sáng. Tôn chỉ đạo đức của Hỏa giáo là: "Nghĩ điều thiện, nói điều thiện, làm điều thiện".
Hỏa giáo cho lửa là đại biểu của quang minh và điều thiện, là tượng trưng cho Ahura Mazđa, do đó có nghi lễ thờ lửa. Trong đền thờ của Hỏa giáo thường xuyên có một ngọn lửa để thờ, gọi là ngọn lửa vĩnh cửu vì được giữ không bao giờ tắt. Ngọn lửa trong ngôi đền Ateshkadeh, ngôi đền chính của Hỏa giáo có từ năm 470 sau Công Nguyên, truyền qua nhiều nơi trước khi được lấy về đền này vào đầu thế kỷ 20. Ngọn lửa hiện đang cháy trong một cái lò bằng đồng, đặt trong căn phòng có những lớp tường kính bao quanh. Mọi người chụp ảnh ngọn lửa qua bức tường kính ấy.[26]
Đồng thời có tục cấmchôn cất người chết mà để xác cho loài chim thú ăn thịt gọi là Thiên táng. Hỏa giáo tôn thờ sự sạch sẽ của đất, nước, lửa và không khí... vì vậy người ta không hỏa táng để làm ô uế lửa và không khí, không thủy táng để làm ô uế nước, không địa táng để làm ô uế đất. Nhưng tục thiên táng không phù hợp với quan niệm của thời đại mới, nên từ những năm 1960 tín đồ Hỏa giáo đã phải bỏ tháp thiên táng và chấp nhận tục mai táng trong nghĩa trang ở dưới chân núi. Người ta mai táng tử thi trong những ngôi mộ bê tông, hạn chế việc làm "tổn hại" cho đất.
Thời kỳ đầu Hỏa giáo nhanh chóng phát triển trở thành quốc giáo củaĐế quốc Ba Tư trong các triều đạiAchaemenid,Arsacid vàSassanid.Trong giai đoạn này Hỏa giáo cũng lan truyền nhanh chóng sangẤn Độ vàTrung Hoa. Vào năm 651 nhàSassanid bị lật đổ trong cuộc chinh phạt của người Hồi giáo, kể từ đó Hỏa giáo suy yếu dần tạiBa tư trước sự bành trướng củaHồi giáo trong khu vực. Saucách mạng Hồi giáo tạiIran trước sự đàn áp dã man của chính quyềnHồi giáo, nhiều Parsi (tín đồ Hỏa giáo sống tại Ấn Độ) đã di tản sangMỹ,Úc,Ấn Độ,Pakistan...
Theo ước tính, hiện nay có khoảng 250.000 và 300.000 người Hỏa giáo trên toàn thế giới. Nhóm lớn nhất có khoảng 75.000 người, sống ởẤn Độ, trong khi đó có khoảng 40.000 sống ở Iran. Ngoài ra còn có các cộng đồng tín đồ Hỏa giáo khá lớn ởBắc Mỹ khoảng 18.000 đến 25.000 người, và các nhóm nhỏ hơn ởchâu Âu và bờ biển phía đông củachâu Phi. Trên toàn thế giới, số lượng tín đồ Hỏa giáo dần dần trở nên ít hơn.
Có rất nhiều cộng đồng người Hỏa giáo nhỏ (khoảng 200 tín đồ) ởNam Phi, họ là con cháu của người Hỏa giáo từ Ấn Độ sang Nam Phi làm công nhân vào cuốithế kỷ 19. Hiện nay vai trò của người Hỏa giáo ở Nam Phi khá nổi bật hơn so với các cộng đồng dân tộc tôn giáo thiểu số khác, họ đa phần là những người có địa vị cao trong xã hội Nam Phi bao gồmbác sĩ,luật sư, lĩnh vực bất động sản, kinh doanh, kiểm toán viên và giảng viên tại các trường đại học. TạiPakistan, có khoảng 5.000 tín đồ Hỏa giáo tập trung tạiKarachi, hiện nay cộng đồng này được củng cố thêm nhờ những người Hỏa giáo sang tị nạn từ Iran. Có một cộng đồng Hỏa giáo nhỏ hơn khoảng 3.500 người ởÚc (chủ yếu sống ởSydney).
^Skjærvø, Prods Oktor (2005)."Introduction to Zoroastrianism"(PDF).Iranian Studies at Harvard University.Bản gốc(PDF) lưu trữ ngày 24 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 26 tháng 8 năm 2023.
^http://www.avesta.org/dhalla/dhalla1.htm#chap6 "The better one of the two spirits told the evil one that they were by nature opposed to each other in their thoughts and teachings, understandings and beliefs, words, and deeds, selves and souls -- in nothing could they twain ever meet."
.jpg)
