Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Bước tới nội dung
WikipediaBách khoa toàn thư mở
Tìm kiếm

Dysnomia (vệ tinh)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Dysnomia
image =
Eris và Dysnomia.
Phát hiện
Phát hiệnM. E. Brown,
M. A. van Dam,
A. H. Bouchez,

D. Le Mignant[1]

Phát hiện ngày10/9/2005[1]
Tên
Tên tiểu hành tinh(136199) Eris I Dysnomia
Tên thay thếS/2005 (2003 UB313) 1
Quỹ đạo
Bán trục lớn37.370 ± 150 km
Độ lệch quỹ đạo< 0,013
Chu kì quay15,774 ± 0,002 ngày
Độ nghiêng142 ± 3°
Vệ tinh củaEris
Tính chất vật lý
Bán kính350 km[2]
Đối với các định nghĩa khác, xemDysnomia.

Dysnomia (phiên âm /dɪsˈnoʊmiə/) tên quốc tế(136199) Eris I Dysnomia, là vệ tinh duy nhất được phát hiện đến nay củaEris. Nó được phát hiện năm 2005 do Mike Brown sử dụng hệ thống quan sát laser tạiđài thiên văn W. M. Kech, mang tên gọi tạm thờiS/2005 (2003 UB313) 1 cho đến khi được đặt tên chính thức là Dysnomia[3] (theo tiếng Hy Lạp cổΔυσνομία nghĩa là "sự vô trật tự" hay "sự hỗn loạn") theo tên thầnDysnomia, là con gái của nữ thần xung độtEris.

Phát hiện

[sửa |sửa mã nguồn]

Năm 2005, hệ thống quang học tự điều chỉnh tạiđài thiên văn W. M. KeckHawaii đang quan sát 4 thiên thể tạivành đai Kuiper (gồmSao Diêm Vương,Makemake,HaumeaEris). Những quan sát vào ngày 10 tháng 9 cho thấy một vệ tinh tự nhiên quay xung quanh Eris, lúc đầu được tạm thời đặt tên là S/2005 (2003 UB313) 1. Để phù hợp với biệt hiệu Xena đã từng dùng cho Eris, vệ tinh này được đặt biệt hiệuGabrielle, theo tên người bạn của Xena.[4][5]

Eris và Dysnomia

Tính chất

[sửa |sửa mã nguồn]

Vệ tinh này khoảng 60 lần mờ nhạt hơn Eris, và đường kính của nó được ước tính là dưới 150 km.[6] Sử dụng quan sát của đài thiên văn Kech vàKính viễn vọng Hubble, Dysnomia được sử dụng để tính toán khối lượng của Eris và chu vi quỹ đạo. Chu kì quỹ đạo của nó là 15,774±0,002 ngày.[7] Những quan sát này cho thấy Dysnomia quay quanh Eris ở khoảng cách 37.370 ± 150 km.[7] Hệ được tính toán là có khối lượng gấp 1,27 lầnSao Diêm Vương.[7]

Sự hình thành

[sửa |sửa mã nguồn]

Hiện đã phát hiện được vệ tinh của 3 trong số 4 thiên thể sáng nhất trongvành đai Kuiper, 10% các thiên thể tối hơn được ước tính là có vệ tinh. Nguyên nhân có thể là do trong quá khứ đã có nhiều vụ va chạm giữa các thiên thể lớn trong vành đai. Sự va chạm giữa các thiên thể lớn với đường kính tới 1.000 km có thể tạo ra một lượng vật chất đủ lớn để hình thành các vệ tinh. Cơ cấu tương tự được giải thích cho việc hình thànhMặt Trăng khiTrái Đất bị va chạm với mộthành tinh lớn trong quá khứ.

Đặt tên

[sửa |sửa mã nguồn]

Mike Brown, người phát hiện, chọn tên Dysnomia theo những ấn tượng của bản thân. Bên cạnh đó Dysnomia, con gái của Eris, rất thích hợp cho hệ thống đặt tên hành tinh và vệ tinh trong lịch sử (các vệ tinh lớn củaSao Mộc được đặt theo tên người tình và người hầu của thầnJupiter trong khi vệ tinhTitan củaSao Thổ được đặt theo tên bầy tôi của thầnSaturn. Hơn nữa, nghĩa tiếng Anh của Dysnomia là "lawlessness" giống như tên của Lucy Lawless, người đóng trong phim Xena: Công chúa chiến binh. Trước khi có tên chính thức, Eris và Dysnomia có tên là Xena và Gabrielle.

Brown đồng thời cũng dùng tên Dysnomia để gợi nhớ đến vợ mình là Diane.[8] Ông ta dùng tên tắt là "Dy" /ˈdaɪ/ cho vệ tinh và đọc giống như tên tắt của vợ mình là Di. Vì điều đó, Brown phát âm tên gọi đầy đủ/dаɪsˈnoʊmiə/ với chữ "y" dài.[9]

Ngoài ra, Eris và Dysnomia thể hiện sự xung đột, gợi đến sự thay đổi trong việc định nghĩa các hành tinh và hành tinh lùn xuất hiện sau sự phát hiện ra Eris.

Tham khảo

[sửa |sửa mã nguồn]
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện vềDysnomia (vệ tinh).
  1. ^abMichael E. Brown (2006). "Satellites of the largest Kuiper belt objects".Astrophys.J. Quyển 639 số L43.et al.arXiv:astro-ph/0510029.{{Chú thích tạp chí}}:|format= cần|url= (trợ giúp)
  2. ^Eris' moon — includes section on Dysnomia's size.
  3. ^IAU Circular 8747 - Ấn bản chính thức củaIAU công bố về tên gọi Eris và Dysnomia (tập tin PDF)
  4. ^Deborah Zabarenko (ngày 3 tháng 10 năm 2005)."Planet Xena has moon called Gabrielle". Australian Broadcasting Corporation. Truy cập ngày 9 tháng 3 năm 2008.
  5. ^Richard Ingham (ngày 2 tháng 2 năm 2006)."'Tenth planet' Xena bigger than Pluto". Australian Broadcasting Corporation. Truy cập ngày 9 tháng 3 năm 2008.
  6. ^"Dwarf Planet Outweighs Pluto".space.com. 2007. Truy cập ngày 14 tháng 6 năm 2007.
  7. ^abc"The Mass of Dwarf Planet Eris".Science. Quyển 316. 2007. tr. 1585.{{Chú thích tạp chí}}:Đã bỏ qua tham số không rõ|authors= (trợ giúp)
  8. ^Tytell, David (ngày 14 tháng 9 năm 2006)."All Hail Erlà mộtnd Dysnomia". Sky & Telescope.Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 10 năm 2006. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2006.
  9. ^"Julia Sweeney và Michael E. Brown".Hammer Conversations: KCET podcast. 2007.Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2008.
Vệ tinh
tự nhiên của
Các vệ tinh
khác, của
Vệ tinh
hành tinh vi hình
Các vệ tinh
lớn nhất
(bán kính trung bình
≥ 100 km)
theo
kích cỡ
theo tên
Hành tinh
Vành đai
Vệ tinh
Thám hiểm
Vật thể
giả thuyết
Danh sách
Thiên thể
nhỏ trong
hệ Mặt Trời
Hình thành

tiến hóa
Phân loại
Hành tinh lùn(vệ tinh)
Sednoid
Hành tinh
lùn
được biết
Ứng
cử
viên
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Dysnomia_(vệ_tinh)&oldid=74519194
Thể loại:
Thể loại ẩn:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp