Dãy núi Rocky hình thành cách đây 80 đến 55 triệu năm bởi biến động địa thể "Laramide" khi nhữngmảng kiến tạo từ phía tây bị dồn vùi xuống dướimảng Bắc Mỹ, đôn cao mặt đất sinh ra rặng núi cao. Kể từ đó, do quá trình xói mòn thiên nhiên củanước vàbăng mà đất đá bị rạn nứt, chỗ thì khoét sâu thành thung lũng và lòng chảo, chỗ thì tỉa gọt đỉnh núi thêm chót vót. Cuốithời kỳ băng hà gần đây nhất, con người mới đặt chân đến vùng núi Rocky; đó làthổ dân châu Mỹ. Sau đó, người gốc châu Âu, nhưAlexander MacKenzie,Meriwether Lewis và William Clark dần dẫn cuộc xâm nhập dãy núi, thám hiểm địa hình cùng tìm kiếmkhoáng sản vàlông thú (những nguồn tài nguyên giá trị rất được ưa chuộng vào thế kỷ 18-19). Cho đến nay vùng núi Rocky vẫn là miền đất tương đối thưa dân cư, không như vùng đồng bằng phía đông lục địa hay duyên hải Thái Bình Dương phía tây.
Ngoài chuỗi núi chính, những dãy Cabinet, Salish (thuộcIdaho vàMontana), và Columbia (thuộc British Columbia) cũng là những nhánh núi phụ tỏa ra, nằm lui về phía tây sống núi chính từ trung lưusông Flathead dàn ra đến tận phía namsông Liard.[1] Dãy Rocky có bề rộng từ 110 đến 480 km. Cũng như phần phía tây của Rocky Mountain Trench, đi xa về phía bắc và đối diện vớidãy Muskwa cắt qua rãnh này, làdãy Stikine vàOmineca Mountains thuộc hệ thốngdãy núi Interior ở British Columbia.Một khu vực nhỏ phía đôngPrince George, British Columbia ở sườn phía đông của Trench, làcao nguyên McGregor, giống với dãy Rocky nhưng được xem là một phần củacao nguyên Interior.
Có nhiều nhân tố môi trường phân bố rộng khắp trong dãy núi Rocky. Dãy Rocky nằm ở vĩ độ giữasông Liard ở British Columbia (59° B) vàRio Grande ở New Mexico (35° B).Đồng đỏ lớn xuất hiện ở độ cao bằng hoặc nhỏ hơn 1.800 foot (550 m), trong khi đỉnh cao nhất trong dãy núi lànúi Elbert ở độ cao 14.440 foot (4.400 m). Giáng thủy dao động từ 10 inch (250 mm) mỗi năm ở các thung lũng phía nam[2] đến 60 inch (1.500 mm) mỗi năm theo khu vực ở các đỉnh phía bắc.[3] Nhiệt độ trung bình hàng năm có thể dao động từ 20 °F (−7 °C) ởPrince George, British Columbia đến 43 °F (6 °C) ởTrinidad, Colorado.[4] Vì vậy, không có một hệ sinh thái nguyên khối duy nhất cho toàn bộ dãy núi Rocky.
Đồng cỏ ở dãy Rocky thuộc Colorado
Thay vào đó, các nhà sinh thái học chia dãy núi Rocky thành một số đới sinh học. Mỗi đới được xác định nếu chúng có thể hỗ trợ cho các loại cây thân gỗ, và sự có mặt của một hoặc nhiều loài cây chỉ thị. Hai đới không hỗ trợ sự sống của cây thân gỗ là các đồng cỏ vàAlpine tundra.Đại Bình nguyên Bắc Mỹ nằm ở phía đông của dãy Rocky, và đặc trưng bởi các đồng cỏ lớn (ở độ cao dưới 1.800 foot (550 m)). Alpine tundra phân bố ở những khu vực cao hơn đường ranh cây thân gỗ ở dãy núi Rocky dao động từ 12.000 foot (3.700 m) ở New Mexico đến 2.500 foot (760 m) ở đầu tân cùng phía bắc của dãy Rocky (gần Yukon).[4]
USGS xác định có 10 vùng có rừng bao phủ trong dãy Rocky.[5] Những vùng ở phía nam, những khu vực ấm hơn, hoặc khô hơn được xác định bởi sự có mặt của các loàipinyon pine/juniper,ponderosa pine, hoặcsồi hỗn tạp vớithông. Xa về phía bắc, lạnh hơn, hoặc những khu vực lạnh hơn hoặc ẩm ướt được xác định bởi sự có mặt của các loàiDouglas-fir, loài thuộcdãy núi Cascade (nhưwestern hemlock),lodgepole pine/quaking aspen, hoặcfir hỗn tạp vớispruce. Gần đường ranh cây thân gỗ, các đới có thể bao gồm các loàithông trắng (nhưwhitebark pine hoặcbristlecone pine); hoặc hỗn tạp của các loài thông trắng, fir, và spruce giống như loàikrummholz thân bụi. Cuối cùng, các dòng sông và hẻm vực có thể tạo thành một khu vực rừng thuần nhất ở các vùng khô hơn trong dãy núi.[5]
Cừu sừng lớn (như loài cừu ởAlberta) đã suy giảm số lượng đáng kể từ thời kỳ người Âu-Mỹ định cư tại dãy núi Rocky.
^abSheridan, Scott."US & Canada: Rocky Mountains (Chapter 14)"(PDF).Geography of the United States and Canada course notes. Kent State University.Lưu trữ(PDF) bản gốc ngày 1 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2012.
^abcdT.J. Stohlgren."Rocky Mountains".Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2012.