Cuộc phong toả Berlin là cuộc phong tỏaTây Berlin bởiLiên Xô kéo dài từ ngày 24 tháng 6 năm 1948 đến ngày 11 tháng 5 năm 1949, một trong những cuộc khủng hoảng quốc tế chính đầu tiên củaChiến tranh Lạnh và là cuộc khủng hoảng đầu tiên gây ra tổn thất. Hậu quả là việc cung cấp, tiếp tế hàng hóa tới Tây Berlin, mà nằm ngay giữa vùng chiếm đóng củaLiên Xô, không thể thực hiện bởi đường bộ và đường thủy nữa, đưa đến việctiếp tế bằng đường hàng không. Cuộc phong tỏa này là phản ứng trực tiếp củaLiên Xô để phản đối việcMỹ, Anh, Pháp đơn phươngcải cách tiền tệ 1948 ởTây Đức vàTây Berlin.
Khi chia các vùng chiếm đóng không có luật lệ gì về các con đường giao thông. Trong tháng 11 năm1945, 3 đường bay từHamburg,Hannover vàFrankfurt am Main tớiBerlin đã được thỏa thuận.
Sau chiến tranh, sự gắn bó trong phe liên minh chốngPhát xít Đức của trùm phát xítHitler mất đi dần dần, và nguy cơ khủng hoảng giữa 2 khối đang hình thành hiện ra, đưa tới cuộc xung đột Tây-Đông mà còn được gọi là cuộcChiến tranh lạnh. Quan điểm khác biệt giữa 3 nước phía Tây:Hoa Kỳ,Vương quốc Anh vàPháp, và còn một bên làLiên Xô càng ngày càng lớn, cho đến khi nó bộc phát ra vào mùa xuân 1948.
Từ tháng 2 năm1948 hội nghị 6 nước ởLuân Đôn, mà không có sự tham dự củaLiên Xô, thảo luận về vị thế của Đức trên chính trường thế giới. Ngày 7 tháng 3 năm1948, hội nghịLuân Đôn đưa ra nghị quyết hợp nhất ba vùng chiếm đóng phía Tây thành mộtchính quyền liên bang độc lập. Trong buổi họp giữa các nước chiếm đóng ngày 20 tháng 3 năm1948 khi Nguyên soáiSokolowski, chỉ huy trưởng của quân đội Liên Xô ở Đức (SMAD), bị từ chối không được thông báo về hội nghị này, SMAD ngưng không làm việc trong hội đồng kiểm soát đồng minh nữa, đưa đến những cuộc phong tỏa đầu tiên các con đường dẫn tới Tây Berlin. Từ 31 tháng 3 các cuộc chuyên chở qua khu vực Liên Xô đều bị kiểm soát. Từ ngày 1 tháng 4 một số con đường bị chặn lại.Anh VàMỹ giải quyết từ ngày 3 tháng 4 bằng không vận để cung cấp cho quân đội mình ở Berlin.
Không có sự thỏa thuận vớiLiên Xô, tại các vùng bị chiếm đóng bởi các nước phương Tây đã có cuộc cải tổ tiền tệ. TiềnReichsmark hầu như không còn giá trị được đổi thànhDeutsche Mark, để mà làm vững mạnh lại nền kinh tế. Trước đó đã có sự đàm phán giữa 4 nước chiếm đóng về một cuộc cải tổ tiền tệ cho cả nước Đức, nhưng vì khác biệt giữa quan điểm chính trị kinh tế giữa 2 khốiý thức hệ nên đã không đưa tới một kết quả chung. SMAD vào ngày 23 tháng 6 cũng cho cải tổ tiền tệ trong khu vực chiếm đóng của mình, bởi vì họ sợ tiền Mark cũ sẽ tràn ngập bên họ. Cùng lúc này, Liên Xô cũng muốn chiếm toàn thể Berlin, khi cho đổi tiền không chỉ giới hạn ởĐông Berlin mà ở khắp thành phố Berlin. Do sự phản đối mạnh mẽ của dân chúng Tây Berlin, phương Tây đã ra thông cáo là quyết định này không có hiệu lực, đồng thời cũng cho đổi tiền ởTây Berlin. Để trả đũa phíaLiên Xô đã cho phong tỏa tất cả các đường bộ cũng như đường thủy giữaTây Berlin vàTây Đức. Được lưu thông chỉ còn đường hàng không và tớiTây Berlin và chuyên chở người giữa Tây và Đông Đức. Phương Tây phản ứng bằng cách thiết lập một cầu không vận, vận chuyển 1,5 triệu tấn lương thực, thuốc men, nhu yếu phẩm,... cho người dân ởTây Berlin, tính ra trên 120.000 chuyến bay đến thành phố này trong vòng 10 tháng. Phong tỏaBerlin thất bại.
Nước Đức sau chiến tranh thế giới thứ 2 với 4 vùng được quản lý bởi Liên Xô, Hoa Kỳ, Anh, Pháp và đường Không vận đến Berlin
Trong thời kỳ chiếm đóngĐức hậuThế chiến II,Liên Xô đã phong tỏa tất cả các ngả tiếp cận khu TâyBerlin bằng đường sắt và đường bộ, lúc bấy giờ doAnh,Mỹ vàPháp chia nhau kiểm soát và nằm lọt thỏm giữa vùng Đông Đức do chính quyền Xô viết kiểm soát, với phần còn lại của nước Đức. Mục tiêu của cuộc phong tỏa là buộc các cường quốc phương Tây phải để cho khu vực Đông Đức doLiên Xô kiểm soát bắt đầu tiếp tế thực phẩm và nhiên liệu cho Berlin, rồi từng bước đặt quyền kiểm soát thực sự củaLiên Xô đối với thành phố.
Cuộc phong toả đã dẫn đến quyết định của ba nướcAnh-Pháp-Mỹ để lập racầu không vận Berlin quy mô nhất lúc bấy giờ để tiếp tế cho cư dânTây Berlin. Trong suốt cuộc phong tỏa,Không lực Hoàng gia Anh vàKhông lực Hoa Kỳ mới thành lập vào thời điểm đó, đã thực hiện hơn 200.000 chuyến bay trong vòng một năm để chuyên chở 13.000 tấn nhu yếu phẩm hằng ngày như nhiên liệu và thực phẩm cho cư dân Berlin.[1] Sau hơn 11 tháng, lãnh đạoStalin đã quyết định dỡ bỏ cuộc phong toả, mở đầu cho cuộc đối đầu mới giữa khối Cộng sản và các nước phương Tây.
^Nash, Gary B. "The Next Steps: The Marshall Plan, NATO, and NSC-68." The American People: Creating a Nation and a Society. New York: Pearson Longman, 2008. 828. Print.
