Ōyama Iwao | |
|---|---|
 | |
| Sinh | 10 tháng 10 năm1842 Kagoshima,Phiên Satsuma,Nhật Bản |
| Mất | 10 tháng 12, 1916(1916-12-10) (74 tuổi) Tokyo, Nhật Bản |
| Thuộc | Đế quốc Nhật Bản |
| Quân chủng |  Lục quân Đế quốc Nhật Bản |
| Năm tại ngũ | 1871 - 1914 |
| Cấp bậc | Nguyên soái |
| Chỉ huy | Tập đoàn quân 2 (Lục quân Đế quốc Nhật Bản) |
| Tham chiến | Chiến tranh Boshin Chiến tranh Tây Nam Chiến tranh Thanh-Nhật Chiến tranh Nga-Nhật |
| Tặng thưởng | Huân chương Công trạng Huân chương Cánh diều Vàng (hạng nhất) Huân chương Hoa cúc |
| Công việc khác | Quan Chưởng ấn Hoàng gia Nhật Bản |
Công tướcŌyama Iwao (大山巌 (Đại Sơn Nham), Ōyama Iwao?10 tháng 10 năm1842 -10 tháng 12 năm1916) là một vịnguyên soái củaLục quân Đế quốc Nhật Bản. Ông là một trong những nhà lãnh đạo của phong tràoDuy Tân Minh Trị, tham gia sáng lập Lục quân Đế quốc Nhật Bản và là tư lệnh lục quân Nhật trongChiến tranh Nga-Nhật 1904-1905.
Ōyama sinh tại tỉnhKagoshima trong một gia đìnhvõ sĩ đạo từphiên Satsuma. Ông đã tham gia vào phong trào đấu tranh lật đổchính quyền Tokugawa và là một trong những nhà lãnh đạo của cuộcDuy tân Minh Trị. TrongChiến tranh Boshin, ông làm chỉ huy trưởng một lữ đoàn. Trongtrận Aizu, ông nắm quyền chỉ huy một đơn vị dã pháo tạinúi Oda và bị thương bởi quân du kích Aizu doSagawa Kanbei chỉ huy.
Năm1869,John William Fenton, một huấn luyện viên quân nhạc người Anh, sau khi biết Nhật Bản không có quốc ca chính thức đã đề nghị với Ōyama cùng ông sáng tác quốc ca. Ōyama đồng ý và đứng ra chọn lời bài hát.[1] Lời của bản quốc ca này dựa trên một bài thơHòa ca cổ được viết vàothời kỳ Heian (khoảng thế kỉ 10) và có những điểm tương đồng với quốc ca Anh "God Save the King" do sự ảnh hưởng của Fenton.[2] Sau khi lựa chọn lời, Ōyama đã đề nghị Fenton sáng tác giai điệu và Fenton đã trình diễn bản quốc ca này với tên gọiKimi Ga Yo choThiên hoàng Minh Trị vào năm1870.[2] Tuy nhiên, bài quốc ca này có một giai điệu khá dị thường và nhanh chóng bị lãng quên.[3]
Năm 1870, Ōyama đã đếnPháp và học tạiTrường võ bị Saint-Cyr (École Spéciale Militaire de Saint-Cyr) và đồng thời là quan sát viên quân sự chính thức của Nhật Bản trongChiến tranh Pháp-Phổ. Sau đó, ông có thời gian 3 năm (1870-1873) tạiGenève,Thuỵ Sĩ để học ngoại ngữ và trong thời gian này đã nói rànhtiếng Nga. Ōyama Iwao được xem là khách hàng Nhật Bản đầu tiên của hãng thời trangLouis Vuitton trong thời gian ông sống tại Pháp. Sau khi được phong quân hàm thiếu tướng, ông đã trở lại Pháp để học thêm cùng vớiKawakami Soroku.[4] Sau khi trở về nước, ông đã tham gia vào việc củng cố Lục quân Đế quốc Nhật Bản còn đang trong giai đoạn mới hình thành và đánh dẹpcuộc nổi dậy Satsuma củaSaigō Takamori - một chí sĩ trong cuộc Minh Trị Duy Tân, mặc dù ông và anh trai mình là anh em họ với Takamori.
TrongChiến tranh Thanh-Nhật, Quân đoàn 2 do Ōyama chỉ huy đã vượtsông Áp Lục, chiếm bán đảoLiêu Đông, tấn côngbán đảo Sơn Đông vàUy Hải Vệ. Nhờ những chiến công này, Ōyama đã được phong tước hiệuHầu tước trong hệ thốngkazoku và 3 năm sau thì trở thành nguyên soái.
Đến Chiến tranh Nga-Nhật, ông trở thành tư lệnh lục quân Nhật và tham gia chỉ huy quân Nhật trong nhiều trận đánh lớn nhưTrận Liêu Dương,Trận Sông Sa,Trận Sandepu và đặc biệt là chiến thắng vang dội trongtrận Phụng Thiên. Sau khi chiến tranh kết thúc với thắng lợi thuộc về Nhật Bản,Thiên hoàng Minh Trị đã phong ông lên Công tước (kōshaku, 公爵).[5]
Là Bộ trưởng Chiến tranh qua nhiều nội các, Ōyama luôn ủng hộ quyền lực của các nguyên lão (genrō) đồng thời chống lại phong trào dân chủ. Tuy nhiên, khác vớiYamagata Aritomo, Ōyama lại không tham gia nhiều vào các hoạt động chính trị. Từ năm 1914, ông trở thành QuanChưởng ấn củaHoàng gia Nhật Bản.
Ōyama là một người có khả năng đọc và viết thông thạo nhiều ngoại ngữ châu Âu. Ông đặc biệt tỏ ra thích thú với kiến trúc phương Tây. Trong thời gian làm Bộ trưởng Chiến tranh, ông đã xây một căn nhà ở Tokyo giống với kiểu dáng một lâu đài Đức.
Mặc dù ông rất thích sự thiết kế này, vợ ông lại phản đối và đề nghị phòng dành cho các con phải thiết kế theo phong cách Nhật Bản để chúng không quên đi truyền thống dân tộc.[6] Căn nhà này đã bị phá hủy sau các cuộc oanh tạc của không quân Mỹ trongThế chiến thứ hai.
Vợ của ông là bàYamakawa Sutematsu (em gái của hai vị tướng trongtrận AizuYamakawa Hiroshi vàYamakawa Kenjiro), trẻ hơn ông 14 tuổi và là người phụ nữ Nhật Bản được gửi đến Mỹ học vào thập niên 1870. Sau một vài năm học ở đây, bà tốt nghiệp Trường Đại học Vassar năm1882.[7]
Năm 1906, Ōyama được trao tặngHuân chương Công trạng bởi vua AnhEdward VII. Ngoài ra ông còn được nhậnHuân chương Cánh diều Vàng vàHuân chương Hoa cúc. Ōyama mất năm 1916, hưởng thọ 75 tuổi.
{{Chú thích web}}:Liên kết ngoài trong|work={{Chú thích web}}:Liên kết ngoài trong|work=