Ul'trapuhthan neodiman palliškod argonas, viž grammad 60 0
Nd 144,242 Neodim
Neodim (Nd —neodymium latinan kelel) om 60nz' himine elementhimižiden elementoiden periodižes tabludes ,lantanoidoiden gruppaspäi (koumanz' grupp, kudenz' period), vanhtunuden klassifikacijan mödhe — koumanden gruppan laptalagrupp, IIIB.
Element om harv Man kores, 25..37 grammad tonnas. Sadas ekstrakcijal küllästadudcerijan kivendospäiprazeodiman ühtes, sid' erigoittas prazeodimaspäi metallotermižikš vai elektrolizan mahtusel 850 C° lämudenke.
Avstrine Karl Auer fon Vel'sbah-himik avaiži neodiman vl 1885 didim-segoitusen jagamižel, erigoiti neodimadprazeodimaspäi . Sikš nimitihe elementad grekan kelen sanoispäi νέοςneos «uz'» i δίδυμοςdidumos «kaks'nik».
Neodim om pehmed tagokaz notked hobedaižvaugedmametall kuldaiženke ližamujunke. Londuseline neodim om vähäradioaktivine (10 Bk/kg) izotopan nomer 144 tagut päpaloin.
Atommass — 144,242. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 7,007 g/sm³. Suladandlämuz — 1297 K (1024 C°). Kehundlämuz — 3347 K (3074 C°).
Londuseline neodim kogoneb seičemes stabiližesizotopaspäi , niišpäi kaks' oma vähänradioaktivižed:142 Nd (27,2 %),143 Nd (12,2 %),144 Nd (23,8 %, T½ =2,38 × 1015 vot, kändasecerijaks -140 α-čihodamižen kal't),145 Nd (8,3 %),146 Nd (17,2 %),148 Nd (5,7 %),150 Nd (5,6 %, T½ =7 × 1018 vot, kändasesamarijaks kaksitadud β-čihodamižen kal't). Sen ližaks, tetas 31 ratud radioaktivišt izotopad 124..141, 147, 149, 151..161 atommassanke, i niiden 13 izomärad. Kaikiš hätkembad oma147 Nd-izotop 11 päivest pol'čihodamižen pordonke,140 Nd (T½ =3,37 päivest) i neodim-138 (viž časud), mugažo139m1 Ne-izomär (5,5 časud). Izotopad čihotas β- i protonižen (izotopad 127..129, 131) vai muite β-čihodamižen kal't (kaik toižed), kebnembad kändasoišprazeodimaks , jüžmakombadprometijaks , izotopad 127..129 i 131 — prazeodimaks icerijaks .
Muigotandmär: +3. Neodim muigotubil'mas kebnas lujas i kändase hapanduseks.
Ottas neodimad kävutamižhe metallurgijas, optikas,magnitoiden tehmižes i m. e. Tehtas ühthesuladusid alüminijanke i magnijanke sauvomha lendimid da raketoid. Puhthan titanan legiruind (neodiman 1,5 %) ližadab sen varmdust pol'tošt kerdha.
Metallan päeksportör —Kitai , mugažo om neodiman löudmižsijidAÜV:oiš ,Kazahstanas ,Venämas ,Ukrainas ,Avstralijas ,Brazilijas ,Indijas daSkandinavijas . Maksoi 70 US$ kilogrammas vl 2014.
