Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Mine sisu juurde
Vikipedii
Eci

Mozambik

Vikipedii-späi
Tarbhaine lehtpol'/levitadud
Anglijankel'ne tarbhaine lehtpol'
Mozambikan Tazovaldkund
República de Moçambique
 Flag
 Valdkundznam
PälidnMaputu
Eläjiden lugu (2018)27,233,789[1] ristitud
Pind801,590 km²
Mozambikan Tazovaldkund República de Moçambique
Kel'portugalijan
Valdkundan pämez'Filipe Njusi
PäministrKarluš Agostinjo du Rosariu
Religiihristanuskond
Valütmozambikan metikal (MZN)
Internet-domen.mz
Telefonkod+258
AigvöUTC+2

Mozambik (port.:Moçambique), oficialižikš —Mozambikan Tazovaldkund (port.:República de Moçambique [ʁɛˈpublikɐ di musɐ̃ˈbiki]), om valdkundPäivnouzmpol'žes Afrikas. Pälidn da kaikiš suremb lidn omMaputu.

Istorii

[vajehta |vajehtada lähtetekst]

Vn 1975 kezakun 25. päiväl Mozambik sai ripmatomutPortugalijaspäi.

Valdkundan ezmäižed Konstitucijad (port.:Constituição) oliba olmas vozišpäi 1975 i 1990. Jäl'gmäine koumanz' lugul Konstitucii[2] om vahvištadud vn 2004 21. päiväl tal'vkud, se om väges vn 2007 i 2018 vajehtusidenke.

Geografijan andmused

[vajehta |vajehtada lähtetekst]
Mozambikan topografine kart (2007)

Mozambik om mavaldkundröunoišZimbabvenke päivlaskmas (röunan piduz — 1402 km),Zambijanke (439 km) iMalavinke (1498 km) lodehes,Tanzanijanke pohjoižes (840 km),Esvatininke (108 km) iSuviafrikan Tazovaldkundanke (496 km) suves. Ühthine röunoiden piduz om 4783 km. Valdkundan päivnouzmaižed randad lainištabIndine valdmeri. Randanpird om 2470 kilometrad.Madagaskar sijadaseMozambikan kanalan toižel randal.

Mozambikan pohjoižes om madalid mägid da mägitazangištod, i sodunu tazangišt levineb man suves. Kaikiš korktemb čokkoim omBing-mägi, 2436 m meren pindan päl. Znamasižed joged omaZambezi- daLimpopo-jogiden alajoksmused, ned langetasIndižhe valdmerhe Mozambikan territorijas.

Londuseližed pävarad omakivihil',titan,tantal,boksitad,raudkivend,londuseline gaz dagidroenergii.

Tobmuz

[vajehta |vajehtada lähtetekst]
Röunantagaižiden azjoiden ministrusen sauvuzMaputus, keväz'ku 2014

Ohjandusen form om unitarineprezidentine tazovaldkund. Valdkundan pämez' om prezident (port.:Presidente da República de Moçambique). Kaik rahvaz valičeb händast. Prezidentan valdatusiden strok om viž vot, om oiktusenke valičemhas tošti. Prezident paneb päministrad (port.Primeiro-ministro) radnikusele.

Üks'kodine parlament om Tazovaldkundan Suim (port.:Assembleia da República). Se mülütab 250 deputatad-ühtnijad. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks.

Mozambikan järgenduseližed pävaličendad oliba vn 2019 redukun 15. päiväl, valitihe prezidentad i parlamentoiden ühtnijoid.Filipe Njusi sai vägestust (73,46 %; vl 2014 — 57,03 %) da radab prezidentan kahtenden strokun vn 2015 vilukun 15. päiväspäi.Karluš Agostinjo du Rosariu om päministran radnikusel vn 2015 vilukun 17. päiväspäi.

Administrativiž-territorialine jagand

[vajehta |vajehtada lähtetekst]

   Kacu kirjutuz:Mozambikan administrativiž-territorialine jagand.

Administrativiž-territorialižikš Mozambik jagase üks'toštkümneks agjaks (provincijaks), alajagadas niid 128 ümbrikoks (port.:distrito). Ümbrikod alajagasoišpostoikš, niid om 405 kaiked valdkundadme.

Eläjad

[vajehta |vajehtada lähtetekst]

Mozambikas elädasmozambikalaižed, heišpäi 99,66 % oma afrikaiženke augotižlibundanke. Vn 2014 heinkus valdkundan ristitišt oli 24 692 144 eläjad. Kaikiš suremb valdkundan ristitišt om nügüd'.

Rahvahad:makua — 50 %,tsonga — 25 %,malavi — 13 %,šona — 6 %,jao — 3 %, toižed rahvahad — 3 %.

Kodikel' (2017):makuan kel' — 26,1 %,portugalijan kel' — 16,6 %,tsongan kel' — 8,6 %,njandža — 8,1 %,sena — 7,1 %,lomve — 7,1 %,čuvabu — 4,7 %,šonan kelen ndau-pagin — 3,8 %,tsva — 3,8 %, toižed Mozambikan keled — 11,8 %, toižed keled — 0,5 %, märhapanendata — 1,8 %. Valdkundan ristitišton pol' mahtab pagišta portugalijan kelel.

Uskondan mödhe (2017):protestantad — 32,6 %, rimankatolikad — 27,2 %,islamanuskojad — 18,9 %, toižed uskojad — 4,8 %, religijatomad — 13,9 %, märhapanendata — 2,6 %.

Toižed sured lidnad (enamba 200 tuh. ristituid vl 2012[3], surembaspäi penembha):Matol,Nampul,Beir,Šimojo,Nakal,Kelimane. Lidnalaižiden pala om 37,1 % (2020).

Rahvahanižanduz

[vajehta |vajehtada lähtetekst]

Mozambik om lujas goll' industrialiž-agrarine valdkund, šingotase vitkos rahvahanikoiden sodoiden jäl'ghe. Ižandusen alused oma maižanduz i alüminijan tegimišt. Industrijan päsarakod oma hilen i azbestan samine, alüminijan pästand, kivivoin ümbriradmine, himine (heretused, mujud, muil), cementan i stöklan tehmine, tekstiline, sömtegimišt (sidä kesken jomad, tabak).

Valdkundan päeksport omalüminii da sen ühthesuladused (30 %),maižandusen produktad (12 %:tabak,sahar,pähkmed,puvill,fruktad),elektruz (9 %); toine eksport —merenproduktad (2 %), toižedmetallad (2 %), mašinad avtoteiden sauvondan täht.

Homaičendad

[vajehta |vajehtada lähtetekst]
  1. ↑Mozambikan ristitišton endustuz vn 2018 heinkus // Mail'man faktoiden kirj. —Cia.gov.(angl.)
  2. ↑Vn 2004 Mozambikan Tazovaldkundan konstitucii (vn 2007 revizii)constituteproject.org-saital.(angl.)
  3. ↑Mozambik: kaikiš surembad lidnad da statistik niiden ristitišton polhe. (2011-05-05). —World-gazetteer.com.(angl.)

Irdkosketused

[vajehta |vajehtada lähtetekst]
Tobmuz
Ühthine informacii valdkundas
Mozambik Vikiaitas



Afrikan valdkundad
Afrikan valdkundad
Afrikan valdkundad
Alžir |Angol |Benin |Botsvan |Burkina Faso |Burundi |Čad |Džibuti |Efiopii |Egipt1 |Ekvatorialine Gvinei |Eritrei |Esvatini |Gabon |Gambii |Gan |Gvinei |Gvinei-Bisau |Jemen1 |Kabo Verde |Kamerun |Kenii |Keskafrikan Tazovaldkund |Komoran Sared |Kongon Demokratine Tazovaldkund |Kongon Tazovaldkund |Kot d'Ivuar |Lesoto |Liberii |Livii |Madagaskar |Malavi |Mali |Marok |Mavrikii |Mavritanii |Mozambik |Namibii |Niger |Nigerii |Ruand |San Tome da Prinsipi |Seišelan Sared |Senegal |Sjerra Leone |Somali |Sudan |Suviafrikan Tazovaldkund |Suvisudan |Zambii |Zimbabve |Tanzanii |Togo |Tunis |Ugand

1 OmAzijas mugažo.

Om sadud "https://vep.wikipedia.org/w/index.php?title=Mozambik&oldid=174912"
Kategorijad:
Peittud kategorijad:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp