ElStato de Sità del Vatican (inłatin.Status Civitatis Vaticanæ) el xe un Stato de łaEoropa meridional. El xe na enclave rento l'Itàlia e el confina soło coRoma.
L'è grando soło che 0,44 km². L'è el Stato pi ceo del mondo.
El teritorio vatican vero e propio l'è fato da:
Piasa San Piero, normalmente parò gestìa da ła połisìa itałiana
ła Baxìłica de San Piero
el quartier aministrativo (a nord), indove che se cata el giornal, ła Banca, i Muxei Vaticani, ła Farmasìa e el Pronto Socorso
i famuxi Giardini Vaticani[8] (sud, sud-est). I òcupa quaxi du tersi del teritorio de ła Sità e i se slarga su par el Cołe Vatican, onde che se cata ła stasion feroviaria, el Tribunal Statałe, el Goernatorato (sede del Goernador), i ufici aministrativi de Radio Vaticana, el Seminario Etiòpico, l'Eliporto, vari pałasi, parchéji e benxinari del Stato pi ceo del mondo.
El Vatican, oltre a ła só superfice el ga in gestion de łe parte de teritorio formalmente italian ma in realtà fora da ła lexe itałiana: łe cusì-ciamàexone estrateritoriałi.
Co ła conquista de Roma jera stà desfà elStato de ła Céxa e donca el Papa el jera sóto ła lexe itałiana e no'l gavarìa pi avùo ła łibartà de asion come cao de ła Céxa.
El Vatican l'è stà fondà l' 11 de febraro del 1929 col Tratato de Lateran, firmà intrà l'Itàlia e ła Santa Sede, o sia el Papa visto come ente giurìdico internasionałe[9]. El Vatican, donca, el xe stà creà e dà in goerno al Papa, come cao de ła Ceza Catòłica e quindi l'è int'un çerto senso subordenà a ła Céxa[10].
Ła Sità del Vatican ła xe na Monarchìa Asołuta Teocràtica Ełetiva. El xe ła sede delPapa[11] e de łaCéxa Catòłica.
In baxe a ła "Lexe Fondamentałe"[12], modernixàmotu proprio inte el 2001, el Papa el ga tuti tri i poteri lejislativo, executivo e giudisiaro. L'è o sia un Re asołuto; anca staltre Comision che ło juta inte el goerno łe vien nominàe da eło. D'altra parte el Papa stéso el va al poter dopo èser stà votà dai Cardinałi riunìi inConclave.
Ła protesion del Papa e dei confini l'è in man a łe famoxe Guardie Svìsere. Ła Gendarmeria Vaticana ła xe incargà de łe normałi atività de połisia e sicurésa.
El Vatican el ga groso modo 900 abitanti. Ła demografìa de ła Sità del Vatican ła ga da vegner vałutà in modo particołar parché ła xe regołà da leji speciałi. Ła citadinansa e ła rexidensa vaticane łe xe tenporane e łe dura soło finché se vive rento el Stato. I fiułi del personal làico che vive senpre in Vatican i mantien ła citadinansa soło finché i xe minoreni, dopo i ła perde automaticamente e i ciapa queła itałiana. El Vatican el xe l'ùnico Stato che par gestir ła sitadinansa el ga bixogno de un Tratato internasionałe co n'altro Stato[14].
Łe entrade del Vatican łe vien dal turismo, da oferte dei fedełi e da investiminti bancari. Łe richése artistiche, seben de vałor tanto alto, no łe xe robe che se pol vèndar fasilmente donca no łe cónta quaxi gnente dal pónto de vista efetivo.
↑se pol vixitarli soło co un perméso de sogiorno speciałe (el pi curto del mondo: sol che sie ore) da domandar a l'Uficio Turismo e Pełegrini.
↑considerà come n' organismo xa existente e col poter de far tratati internasionałi
↑par exenpio no ghe xe mìa diplomàtici vaticani in senso stréto ma gh'è diplomàtici del Papa (Santa Sede) che i depende dal Papa come cao de ła Ceza anca se ciaramente i parla anca a nome del Vatican.
.svg)
.svg)
.JPG)
.svg)
.svg)
