De soto ła se catarà na tabeła che ła mostra ai manco esperti i prinsipałi sìnbołi delAlfabeto fonetègo internasionałe (scursà AFI[1]). Par el insieme ridoto de i sìnbołi doparai par łałéngua vèneta el se varde wiktionary:vec:Juto:IPA pa'l vèneto.
Par oñi sinboło el xe dà un exenpio in veneto indove posibiłe, in staltri caxi se ga doparà, indove posibiłe, exenpi in łengue parlae in stati indove ghe xe minoranse venete, cofàitałian,portogexe,spañoło,xloven,croato,romen.
Par i sinbołi miga prexenti inte łe łéngue xà dite, se ga meso posibilmente exenpi tolti da łe prinsipałi łéngue eoropèe o comuncue co un ełevà nomaro de parlanti cofàinglexe,fransexe,todésco,ruso,arabo,hindi,činexe.
Łe vocałi łe se distingue in baxe a tre parametri prinsipałi senpre prexenti:
Altri parametri miga senpre prexenti i xe:
Łe consonanti łe se distingue in baxe a tre parametri prinsipałi senpre prexenti:
| sinboło | nome | exenpi | descrision |
|---|---|---|---|
| [iː] | vocal serada anteriore miga rotondada łonga | itałiansito [ˈsiːto] | cofà [i], ma łonga |
| [ĩ] | vocal serada anteriore miga rotondada naxałixada | portogexepinguim [pĩˈɡwĩ],vim ['vĩ] | cofà [i], ma naxałixada |
| [i] | vocal serada anteriore miga rotondada | itałiandipinto [diˈpinto] portogexesi ['si] vèneto sità [si.ˈta], istà [is'ta], vin [viŋ] | "i" itałiana e portogexe "y" portogexe |
| [yː] | vocal serada anteriore rotondada łonga | todescoBlüte [ˈblyːtə] fransexesûr [syːʁ] | cofà [y], ma łonga |
| [y] | vocal serada anteriore rotondada | franzexerue [ʁy] | cofà [i], ma rotondada |
| [ɨ] | vocal serada sentral miga rotondada | połacodobrzy [ˈdɔbʐɨ] romenîn [ɨn] rusoты ty [tɨ] | "î" romen cofà [i] dito int'el sentro del pałà |
| [ʉ] | vocal serada sentral rotondada | rusoчуть čutʹ [t͡ɕʉtʲ] | cofà [ɨ], ma rotondada |
| [ɯ] | vocal serada posteriore miga rotondada | corean 모든modeun [modɯn] zaponexe 寿司sushi [sɯɕi] | cofà [u], ma miga rotondada |
| [uː] | vocal serada posteriore rotondada łonga | itałianfuturo [fuˈtuːro] | cofà [u], ma łonga |
| [ũ] | vocal serada posteriore rotondada naxałixada | portogexemundo [ˈmũdu],comum [kuˈmũ],muito [ˈmũj̃.tu] | cofà [u], ma naxałixada |
| [u] | vocal serada posteriore rotondada | itałianurto [ˈurto],umido ['umido] portogexetu [ˈtu] vèneto suca [ˈsu.ka], fruto ['fruto] | "u" portogexe |
| [ɪ] | vocal scuaxi serada scuaxi anteriore miga rotondada | inglexesit [sɪt] tedescobist [bɪst] | pì verta de [i], ma pì serada de [e], un fià pì indrio |
| [ʏ] | vocal scuaxi serada scuaxi anteriore rotondada | todescozurück [t͡suˈʀʏk] | pì verta de [i], ma pì serada de [e], un fià pì indrio |
| [ʊ] | vocal scuaxi serada scuaxi posteriore rotondada | inglexefoot [fʊt] tedescoBund [bʊnt] | pì verta de [u], ma pì serada de [o], un fià pì vanti |
| [eː] | vocal semi serada anteriore miga rotondada łonga | itałiansereno [seˈreːno] vèneto (trevixan) tołe | cofà [e], ma łonga |
| [ẽ] | vocal semi serada anteriore miga rotondada naxałixada | portogexetenpo [ˈtẽpu],senda [ˈsẽdɐ],entro [ˈẽtɾu] | cofà [e], ma naxałixada |
| [e] | vocal semi serada anteriore miga rotondada | itałianserenità [sereniˈta*] portogexesê ['se] vèneto Vènesia [ve.ˈnɛ.sja], mexe ['meze] | "e" streta itałiana |
| [øː] | vocal semi serada anteriore rotondada łonga | todescoGoethe [ˈɡøːtə] fransexeneutre [nøːtʁ] | cofà [ø], ma łonga |
| [ø] | vocal semi serada anteriore rotondada | finlandeseöljy [ˈøljy] franzexefeu [fø] | cofà [e], ma rotondada |
| [ɘ] | vocal semi serada sentral miga rotondada | rusoсо́лнце sólnce [ˈsont͡sɘ] | intra [e] e [ɤ] |
| [ɵ] | vocal semi serada sentral rotondada | xvedexedum [dɵm] | intra [o] e [ø] |
| [ɤ] | vocal semi serada posteriore miga rotondada | činexe mandarin 河南Hénán [xɤ̌nǎn] | cofà [o], ma miga rotondada |
| [oː] | vocal semi serada posteriore rotondada łonga | itałiansole [ˈsoːle],volo [ˈvoːlo] | cofà [o], ma łonga |
| [õ] | vocal semi serada posteriore rotondada naxałixada | portogexepombo [ˈpõbu],corações [ku.ɾɐ.ˈsõj̃ʃ] | "õ" portogexe cofà [o], ma naxałixada |
| [o] | vocal semi serada posteriore rotondada | itałiansordo [ˈsordo] portogexepôs ['pos] vèneto mónega [ˈmo.ne.ga], onbra ['oŋbra] | "o" streta itałiana |
| [ɚ] | vocal mexana sentral rotega | inglexe mèricanrunner [ˈɻʌnɚ]computer [kʰəmˈpʰjuːɾɚ] | cofà [ə], ma rotega |
| [ə] | vocal mexana sentrałe | catałanBarcelona [bəɾsəˈɫonə] fransexele [lə] inglexeabove [əˈbʌv] napołetanNapule [ˈnɑːpulə] piemontexesënner [s'ənner] | "schwa" neutra e indistinta, dita int'el sentro de ła boca |
| [ɛ̃] | vocal semi verta anteriore miga rotondada naxałixada | franzexevin [vɛ̃] połacocię [t͡ɕɛ̃] | cofà [ɛ], ma naxałixada |
| [ɛ] | vocal semi verta anteriore miga rotondada | itałianopèsca [ˈpɛska],cioè [t͡ʃoˈɛ*] portogexesé ['sɛ] vènetoèser [ɛ.ser],vècio [vɛtʃo],tera [ˈtɛ.ra] | "e" łarga itałiana |
| [œː] | vocal semi verta anteriore rotondada łonga | franzexeœuvre [œːvʁ],heure [œːʁ] | cofà [œ], ma łonga |
| [œ̃] | vocal semi verta anteriore rotondada naxałixada | franzexebrun [bʁœ̃],parfum [paʁˈfœ̃] | cofà [œ], ma naxałixada |
| [œ] | vocal semi verta anteriore rotondada | franzexebœuf [bœf],seul [sœl] tedescoGöttingen [ˈɡœtɪŋən] | cofà [ɛ], ma rotondada |
| [ɝ] | vocal semi verta sentral miga rotondada rotega | inglexe mèricanbird [bɝd] | cofà [ɜ], ma rotega |
| [ɜ] | vocal semi verta sentral miga rotondada | inglexebird [bɜːd] | cofà [ɛ], ma pì indrio |
| [ɞ] | vocal semi verta sentral rotondada | irlandexetomhail [tɞːlʲ] | cofà [ɜ] |
| [ʌ] | vocal semi verta posteriore miga rotondada | inglexecup [kʰʌp] | cofà [ɔ], ma miga rotondada |
| [ɔ] | vocal semi verta posteriore rotondada łonga | itałianforte [ˈfɔrte] portogexepós ['pɔs] vèneto gòto ['gɔto], òrbo ['ɔrbo] | "o" łarga itałiana |
| [ɔ̃] | vocal semi verta posteriore rotondada naxałixada | franzexeLyon [ljɔ̃],son [sɔ̃] połacorączką [ˈrɔnʈ͡ʂkɔ̃] | cofà [ɔ], ma naxałixada |
| [ɔː] | vocal semi verta posteriore rotondada | itałianparola [paˈrɔːla] | cofà [ɔ], ma łonga |
| [æ] | vocal scuaxi verta anteriore miga rotondada | todescoJäger [ˈjɛːɡɐ] inglexecat [kʰæt] | cofà [ɛ], ma pì verta |
| [ɐ̃] | vocal scuaxi verta sentral naxałixada | portogexecampo [ˈkɐ̃pu],irmão [iɾˈmɐ̃w],santo [sɐ̃.tu] | "ɐ̃" portogexe |
| [ɐ] | vocal scuaxi verta sentral | inglexecut [kʰɐt] portogexerama ['ʁɐmɐ] todescoLeiter [ˈlaɪ̯tɐ],mehr [meːɐ̯] | cofà [ə], ma un fià pì verta |
| [aː] | vocal verta anteriore miga rotondada łonga | itałiancasa [ˈkaːsa] vèneto gâi (plural de "gało") | cofà [a], ma łonga |
| [a] | vocal verta anteriore miga rotondada | itałiancassa [ˈkasːa] portogexealma ['awmɐ] vènetopan ['paŋ],pare [pare] | "a" itałiana |
| [ɶ] | vocal verta anteriore rotondada | xvedexeöra [ˈɶ̂ːˌrâ] | cofà [a], ma rotondada |
| [ä] | vocal verta sentral | fransexepatte [pät̪] spañołorata [ˈrätä] romencal [käl] | cofà [ə], ma pì verta |
| [ɑː] | vocal verta posteriore miga rotondada łonga | inglexefather [ˈfɑːðə(ɹ)] | cofà [ɑ], ma łonga |
| [ɑ̃] | vocal verta posteriore miga rotondada naxałixada | franzexesans [sɑ̃],temps [tɑ̃] | cofà [ɑ], ma naxałixada |
| [ɑ] | vocal verta posteriore miga rotondada | fransexe (pronunsa antiga)pâle [pɑl] olandexebad [bɑt] | cofà [a], ma pì indrio |
| [ɒ] | vocal verta posteriore rotondada | inglexecot [kʰɒt] | cofà [ɑ], ma rotondada |
| [m] | consonante naxal biłabial sonora | itałianlama [ˈlaːma] portogexemato [ˈmatu] spañołogrumete [gɾuˈme̞te̞] | "m" itałiana e spañoła |
| [ɱ] | consonante naxal łabio-dental sonora | itałiananfiteatro [aɱfiteˈaːtro],inverno [iɱˈvɛrno] spañołosinfonía [siɱ.fo.ˈni.a] | cofà [m], ma ła ostrusion ła xe intra el łavro inferior e i denti superiori |
| [n] | consonante naxal alveołar sonora | itałiannano [ˈnaːno], portogexenato [ˈnatu] spañołoenseñar [enseˈɲaɾ] | |
| [ɳ] | consonante naxal retroflesa sonora | hindi वरुणVaruṇa [ʋəɾuɳ] | cofà [n], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ɲ] | consonante naxal pałatal sonora | itałianñomo [ˈɲɔːmo],ñocco [ˈɲɔkːo] portogexepinha [ˈpiɲɐ] spañołoEspaña [esˈpaɲa] | "ñ" itałiana "nh" portogexe "ñ" spañoła cofà [n], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ŋ] | consonante naxal vełar sonora | činexe 北京Beijing [beɪˈdʒɪŋ] itałiananca [ˈaŋka],mango [ˈmaŋɡo] inglexeking [kɪŋ] | cofà [n], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà sentral |
| [ɴ] | consonante naxal uvułar sonora | spañoło castiłianenjuto [eɴˈχuto] xaponexe 日本nihon [n̠ʲihõ̞ɴ] | cofà [ŋ], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e ła ugoła |
| [p] | consonante ocluxiva biłabial sorda | itałianpapà [paˈpa*] portogexepato [ˈpatu] spañołopeso [ˈpe̞so] | "p" itałiana, portogexe e spañoła |
| [b] | consonante ocluxiva biłabial sonora | itałianbene [ˈbɛːne] portogexebato [ˈbatu] spañołobebé [be̞ˈβ̞e̞] vèneto bèn [bɛŋ] | "b" itałiana e portogexe "be grande" spañoło mèsican |
| [t] | consonante ocluxiva alveołar sorda | itałiantutto [ˈtutːo],tata portogexetalho [ˈtaʎu] spañołodental [d̪en̪'t̪al] | "t" itałiana, portogexe e spañoła |
| [d] | consonante ocluxiva alveołar sonora | itałiandado [ˈdaːdo] portogexedato [ˈdatu] spañołoIndia ['indja],dedo [ˈde̞ð̞o̞] vèneto adès [a.ˈdɛs] | "d" itałiana e portogexe |
| [ʈ] | consonante ocluxiva retroflesa sorda | xvedexekort [kʰɔʈ] | cofà [t], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ɖ] | consonante ocluxiva retroflesa sonora | siziłian e sardocuaddu [ku'aɖːu] siziłiancavaddu [ka'vaɖɖu] | cofà [d], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [c] | consonante ocluxiva pałatal sorda | albanexekuq [kuc] čecočeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna] furlancjoli [ˈcoli],cjan [ˈcan] | cofà [k], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ɟ] | consonante ocluxiva pałatal sonora | albanexepërgjigje [pərɟiɟe] ongarexeMagyarország [mɒɟɒrorsaːg] | "gj" albanexe "gy" ongarexe cofà [g], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà anterior |
| [k] | consonante ocluxiva vełar sorda | itałiancasa [ˈkaːza],caro [ˈkaːro],chilo [ˈciːlo],chiesa [ˈcjɛːza] portogexecabo [ˈkabu] vèneto Checo ['keko] | "c" dura itałiana "k" e "q"itałiane e portogexi |
| [ɡ] | consonante ocluxiva vełar sonora | itałiangatto [ˈɡatːo] portogexegato [ˈɡatu] spañołogato [ˈɡato̞],guagua [ˈgwa̠ɣ̞wa̠] | "g" dura itałiana "g gutural" portogexe |
| [q] | consonante ocluxiva uvułar sorda | arabo قُرْآنQur’ān [qurˈʔaːn] | cofà [k], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e ła ugoła |
| [ɢ] | consonante ocluxiva uvułare sonora | persian غذاğazâ [ɢaˈzɒ] | cofà [ɡ], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e ła ugoła |
| [ʔ] | consonante ocluxiva glotal sorda | arabo قُرْآنQur’ān [qurˈʔaːn] finlandesekuormaauto [ˈkuɔ̯rmɑʔˌɑwtɔ] hauaianHawaiʻi [həˈʋɐi̯ʔi] todescoaber [ˈʔaːbɐ] | "colpo de glotide"o "staco glotal" cofà [k], ma ła ostrusion ła xe intra ma ła ostrusion ła xe intra ła łarinxe e ła glotide |
| [p͡f] | consonante africada łabio-dental sorda | todescoPferd [p͡fɛɐ̯t] | cofà [p] e [f] diti insieme. |
| [t͡s] | consonante africada alveołar sorda | inglexecats [kʰæt͡s] itałianterzo [ˈtɛrt͡so] spañoło mèsicanCoatzacoalcos [ˌko̯at͡sa̠ˈko̯a̠lko̞s] tedescoZug [t͡suːk] | "z" sorda itałiana cofà [t] e [s] diti insieme. |
| [d͡z] | consonante africada alveołar sonora | itałianzero [ˈd͡zɛːro],pranzo [ˈprand͡zo] vèneto zxero, pranzxo | "z" sonora itałiana cofà [d] e [z] diti insieme. |
| [t͡ʃ] | consonante africada pałato-alveołar sorda | itałiancera [ˈt͡ʃeːra] spañołofecha [ˈfet͡ʃa] vèneto òcio [ˈɔ.t͡ʃo] | "c" dolse itałiana cofà [t] e [ʃ] diti insieme. |
| [d͡ʒ] | consonante africada pałato-alveołar sonora | itałiangita [ˈd͡ʒiːta],gente [ˈd͡ʒɛnte] vèneto ongia ['oŋd͡ʒa] | "g" dolse itałiana "dj" portogexe cofà [d] e [ʒ] diti insieme. |
| [ʈ͡ʂ] | consonante africada retroflesa sorda | połacocześć [ʈ͡ʂɛɕt͡ɕ] | cofà [t͡ʃ], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ɖ͡ʐ] | consonante africada retroflesa sonora | połacodżem [ɖ͡ʐɛm] | cofà [d͡ʒ], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [t͡ɕ] | consonante africada alveo-pałatal sorda | činexe mandarin 北京Běijīng [pə̀ɪt͡ɕíŋ] połacocześć [ʈ͡ʂɛɕt͡ɕ] | "ć" croata cofà [t͡ʃ] ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el retro de i alveołi |
| [d͡ʑ] | consonante africada alveo-pałatal sonora | corean 소주soju [sʰod͡ʑu] turcoyıl [jɯɫ] xaponexe 富士Fuji [ɸɯd͡ʑi] | "đ" croata cofà [d͡ʒ] ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el retro de i alveołi |
| [β] | consonante frecadiva biłabial sonora | spañołoacabar [akaˈβar],la vaca [la ˈβaka] | cofà [v], ma ła ostrusion ła xe intra el łavro inferior e ceło superior |
| [ɸ] | consonante frecadiva biłabial sorda | corean 후사husa [ɸʷuːsʰa] xaponexe 富士Fuji [ɸɯd͡ʑi] | cofà [f], ma ła ostrusion ła xe intra el łavro inferior e ceło superior |
| [f] | consonante frecadiva łabio-dental sorda | itałianfaro [ˈfaːro] portogexefaca [ˈfakɐ] spañołofofo [ˈfo̞fo̞],oftalmólogo [ˌo̞fta̠lˈmo̞lo̞ɣ̞o̞] vèneto formajo [for'majo] | "f" itałiana e portogexe |
| [v] | consonante frecadiva łabio-dental sonora | itałianvero [ˈveːro] portogexevaca [ˈvakɐ] | "v" itałiana e portogexe |
| [θ] | consonante frecadiva dental sorda | greco moderno θέλωthélō [ˈθɛlo] inglexethree [θɹiː] spañoło castiłianzorro [ˈθorːo] | cofà [s], ma ła ostrusion ła xe intra ła ponta de ła łéngua e i denti superiori |
| [ð] | consonante frecadiva dental sonora | greco moderno δίνωdíno [ˈðino] inglexethe [ðə],father [ˈfɑːðə(ɹ)] spañołodado [ˈdaðo] | cofà [z] ma ła ostrusion ła xe intra ła ponta de ła łéngua e i denti superiori |
| [s] | consonante frecadiva alveołar sorda | itałiansale [ˈsaːle] portogexesaca [ˈsakɐ] | "s" sorda itałiana "sç" e "xs" portogexi |
| [z] | consonante frecadiva alveołar sonora | itałiansposa [ˈspɔːza],sbaglio [ˈzbaʎːo] portogexezaca [ˈzakɐ] | "s" sonora itałiana |
| [ʃ] | consonante frecadiva pałato-alveołar sorda | itałiansci [ʃi*] portogexechato [ˈʃatu] | "sc" itałiana "ch" portogexe |
| [ʒ] | consonante frecadiva pałato-alveołar sonora | fransexejournal [ʒuʁˈnal] inglexevision [ˈvɪʒn̩] portogexejarro [ˈʒaʁu] sardoTuvixeddu [tuvi'ʒeːɖːu] | "g palatal" e "j" portogexe cofà "g" dolse, ma sensa serar del tuto el pasajo delła aria provocando 'na frizione |
| [ʂ] | consonante frecadiva retroflesa sorda | činexe mandarinshì [ʂɨ̂], 少林Shàolín rusoПу́шкин Pushkin [ˈpuʂkʲɪn] | cofà [ʃ], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ʐ] | consonante frecadiva retroflesa sonora | činexe mandarinrén [ʐə̌n] połacoże [ʐɛ],dobrzy [ˈdɔbʐɨ] | cofà [ʒ], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ɕ] | consonante frecadiva alveo-pałatal sorda | činexe mandarin 信息xìnxī [ɕînɕí] corean 보신탕bosintang [poɕʰintʰaŋ] zaponexe 寿司sushi [sɯɕi] | cofà [ʃ], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el retro de i alveołi |
| [ʑ] | consonante frecadiva alveo-pałatal sonora | połacoziem [ʑɛm] | cofà [ʒ], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el retro de i alveołi |
| [ɧ] | consonante frecadiva alveo-vełar sonora | xvedexesju [ɧʉː] | cofà [ʃ] e [x] diti insieme. |
| [ç] | consonante frecadiva pałatal sorda | todescoich [ʔɪç] | cofà [ʃ], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ʝ] | consonante frecadiva pałatal sonora | greco moderno γιοςgios [ʝɔs] napołetanguaglió [(ɡ)waˈʝːo*] | cofà [ʒ], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà anterior |
| [x] | consonante frecadiva vełar sorda | spañołojoven [ˈxoβen],México [ˈme̞xiko̞] todescoBach [bax] | cofà [k], ma sensa serar del tuto el pasajo de ła aria provocando 'na frision |
| [ɣ] | consonante frecadiva vełar sonora | greco moderno εγώegó [eˈɣɔ] ołandexegaan [ɣaːn] spañołofuego [ˈfweɣo] | cofà [g], ma sensa serar del tuto el pasajo de ła aria provocando 'na frision |
| [χ] | consonante frecadiva uvułar sorda | portogexe braxiłianmarrom [mäˈχõː] spañoło castiłianjuicio [ˈχwiθjo],júbilo [ˈχuβ̞ilo̞] | cofà [x], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e ła ugoła |
| [ʁ] | consonante frecadiva uvułar sonora | franzexeParis [paˈʁi] portogexerato [ˈʁatu] | "rr" portogexe cofà [ɣ], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e ła ugoła |
| [ħ] | consonante frecadiva faringal sorda | arabo مُحَمَّدMuhammad [muˈħamːad] | cofà [h], ma ła ostrusion ła xe intra ła epiglotide e ła farinxe |
| [ʕ] | consonante frecadiva faringal sonora | arabo standard عَرَبِيّ‘arabī [ˈʕarabiː] | cofà [ɦ], ma ła ostrusion ła xe intra ła epiglotide e ła farinxe |
| [h] | consonante frecadiva glotal sorda | inglexehouse [haʊ̯s] todescoHals [hals] | . |
| [ɦ] | consonante frecadiva glotal sonora | čecohora [ˈɦora],Praha [ˈpra.ɦa] ołandexehaag ['ɦax] | cofà [h], ma fasendo vibrar łe corde vocałi |
| [ʋ] | consonante spirante łabio-dental sonora | hindi वरुणVaruṇa [ʋəɾuɳ] | cofà [v], ma serando un poco el pasajo de ła aria, anca se no se ga da provocar 'na frision |
| [ɥ] | consonante spirante łabio-pałatal sonora | franzexelui [lɥi],huile [ɥil] | cofà [j], ma ła ostrusion ła xe contenporaneamante intra el sentro de ła łéngua e el pałà anterior, e intra i łavri. |
| [ɹ] | consonante spirante alveołar sonora | inglexerose [ɹəʊ̯z] | "r" albanexe, portogexe variansa caipira e veneta variansa łagunar cofà [r], ma serando un poco el pasajo de ła aria, anca se no se ga da provocar 'na frision |
| [ɻ] | consonante spirante retroflesa sonora | inglexe mèricanrose [ɻoʊ̯z] tamil தமிழ்tamiḻ [tamiɻ] | cofà [ɹ] o [j], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [j] | consonante spirante pałatal sonora | inglexeyes [jɛs] itałianieri [ˈjɛːri] portogexe(vós) sois [ˈsojs] spañołopies [pje̞s] | "i" semiconsonantega itałiana |
| [ɰ] | consonante spirante vełar sonora | corean 의사uisa [ɰisɐ] guaranìgotyo [ɰoˈtɨo] turcoağır [aˈɰɯɾ] | cofà [g], ma serando un poco el pasajo de ła aria, anca se no se ga da provocar 'na frision |
| [ʍ] | consonante spirante łabio-vełar sorda | inglexe scosexewhat [ʍɔt] itałian toscanla qualifica [lä ʍäˈliːfihä] | cofà [w] ma sensa far vibrar łe corde vocałi |
| [w] | consonante spirante łabio-vełar sonora | itałianuomo [ˈwɔːmo] portogexe(ele) riu [ʁiw] spañołocuanto [ˈkwãn̪t̪o̞],huevo [ˈwe̞β̞o̞] | "u" semiconsonantega itałiana |
| [ʙ] | consonante vibrante-inrodołada biłabial sonora | niassimbi [siʙi] | cofà [b], ma fasendo vibrar intranbi i łavri |
| [r] | consonante vibrante-inrodołada alveołar sonora | itałianraro [ˈraːro],carro [ˈkar.ro] romenmăr [mər] spañołoperro [ˈpɛro̞],roca [ro̞ka̠],abrogar [a̠β̞ro̞ˈɣ̞a̠ɾ] | "r forte" portogexe "doble erre" spañoła |
| [ʀ] | consonante vibrante-inrodołada uvułar sonora | todescoRichter [ˈʀɪçtɐ] portogexe sulistarepolho [ʀe̞ˈpoʎ̟ʊ] | cofà [r], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e ła ugoła |
| [ɽ] | consonante vibrante-batua retroflesa sonora | hindi बड़ाbaṛā [bəɽaː] portogexe caipiromadeira [mɐˈdeɽə] | cofà [ɾ] |
| [ɾ] | consonante vibrante-batua alveołar sonora | inglexe mèricanwater [ˈwɔːɾɚ] portogexepira [ˈpiɾɐ],caro [ˈkaɾu],prato [ˈpɾatu] spañołopero [ˈpeɾo],toro ['toɾo],fresco [ˈfɾe̞sko̞] | "r brando" portogexe cofà [r], ma ła ostrusion fata da ła ponta de ła łéngua inisia inte i alveołi e finise inte i denti |
| [ɬ] | consonante frecadiva łateral alveołar sorda | gałexeLlwyd/Lloyd [ɬʊɨ̯d] | cofà [ɮ], ma sensa far vibrar łe corde vocałi |
| [ɮ] | consonante frecadiva łateral alveołar sonora | zułùindlala [ínˈɮàlà] | cofà [l], ma sensa serar del tuto el pasajo de ła aria, provocando 'na frision a i łati de ła ponta de ła łéngua |
| [l] | consonante spirante łateral alveołar sonora | itałianlama [ˈlaːma] portogexegalo [ˈgalu] spañołohablar [aˈβ̞laɾ] | "l" itałiana |
| [ɭ] | consonante spirante łateral retroflesa sonora | xvedexeKarl [kʰɑːɭ], sorl [soːɭ] | cofà [l], ma ła ostrusion ła xe intra ła parte inferior de ła ponta de ła łéngua e el pałà anterior |
| [ɫ] | consonante spirante łateral alveo-vełar sonora | catałancolze [ˈkoɫzə] inglexefool [ˈfuː(ə)ɫ] | cofà [l], ma ła ostrusion ła xe in do ponti: davanti intra ła ponta e el sentro de ła łéngua e i alveołi, dadrio intra ła raixe de ła łéngua e ła parte posterior de el pałà. |
| [ʎ] | consonante spirante łateral pałatal sonora | itałianfiglia [ˈfiʎːa] portogexegalho [ˈgaʎu] | "gl" itałiana "lh" portogexe cofà [j] |
| [ʟ] | consonante spirante łateral vełar sonora | inglexe americanmiddle [ˈmɪdʟ̩], full [ˈfʟ̩ː] | cofà [ʎ], ma ła ostrusion ła xe intra el sentro de ła łéngua e el pałà sentral |
| [ɺ] | consonante vibrante-batua łateral alveołar sonora | xaponexeみどりmidori [mʲidoɺi] | cofà [l], ma ła ostrusion fata da ła ponta de ła łéngua inisia inte i alveołi e finise inte i denti, porocando 'na vibrasion a i łati de ła ponta de ła łéngua. |
| [ɓ] | consonante inlpoxiva biłabial sonora | suahiłibwana [ˈɓwɑnɑ] | cofà [b], ma sbasando ła glotide par crear 'na depresion sensa butar fora aria da i polmoni |
| [ɗ] | consonante inlpoxiva alveołar sonora | suahiłiDodoma [ɗɔˈɗɔmɑ] | cofà [d], ma sbasando ła glotide par crear 'na depresion sensa butar fora aria da i polmoni |
| [ʄ] | consonante inlpoxiva pałatal sonora | suahiłijambo [ˈʄɑmbɔ] | cofà [ɟ], ma sbasando ła glotide par crear 'na depresion sensa butar fora aria da i polmoni |
| [ɠ] | consonante inlpoxiva vełar sonora | suahiłiUganda [uˈɠɑndɑ] | cofà [ɡ], ma sbasando ła glotide par crear 'na depresion sensa butar fora aria da i polmoni |
| [◌̯] | inglexeboy [bɔɪ̯] itałianbaita [ˈbai̯ta] romenpoartă [ˈpo̯artə] | diacritego doparà co che 'na vocal non ła xe separada, ma forma on ditongo co cheła de fianco. | |
| [◌̩◌̍] | inglexerhythm [ˈɹɪðm̩] xloventrčati [třtʃati] todescoWagen [ˈvaːɡŋ̍] | diacritego co che 'na consonante ła xe siłabica, o sia pronunsada sensa l'auxiłio de 'na vocałe. | |
| [◌ʰ] | inglexetime [tʰaɪ̯m] | diacritego doparà par łe consonanti "aspirae"[30] sorde | |
| [◌ʷ] | inglexe (serti asenti)rain [ɹʷeɪ̯n] portogexequais [ˈkʷais],guano [ˈɡʷɐnu] | diacritego doparà par łe consonanti "rortondae" o sia dite co i łavri rotondai sporxenti. | |
| [◌ʲ] | rusoприве́т privét [prʲɪˈvʲet] | diacritego doparà par łe consonanti "pałatałixade", osia dite schiciando e spinxendo ła łéngua verso el pałà. (consonanti mołi del ruso.) | |
| [◌ʱ] | hindiGāndhī [ɡaːndʱiː] | diacritego doparà par łe consonanti "aspirae"[30] sonore. | |
| [◌̃] | fransexebrun [bʁœ̃] inglexe americanotwenty [ˈtʰwɛɾ̃i] portoghexepombo [ˈpõbu] | diacritego doparà par łe vocałi o łe consonanti "naxałixade", donca pronunsade faxendo 'ndar fora l'aria anca da el 'naxo. | |
| [◌ʼ] | zuluutshani [uˈt͡ʃʼáːni] | diacritego indica 'na consonante "eietiva", cioè pronunsada sarando ła glotide. | |
| [ˈ◌] | itałianandare [anˈdaːre] | diacritego doparà par indicar el asento tonico primario (anteponesto a ła siłaba asentada)[31] | |
| [ˌ◌] | inglexecombination [ˌkʰɒmbɪˈneɪ̯ʃn̩] itałiancavatappi [ˌkavaˈtapːi] | diacritego doparà par indicar el asento tonico secondario (anteponesto a ła siłaba asentada)[31] | |
| [◌ː] | itałianrena [ˈreːna],renna [ˈrɛnːa] | diacritego doparà par indicar vocałi e consonanti łonge, donca pronunsae par on tenpo dopio.[32] | |
| [.] | itałiancor-re-re [ˈkor.re.re] | diacritego doparà par indicar ła separasion in siłabe (opsionałe). | |
| [◌̥◌̊] | danexedårlig [ˈd̥ɔːli] zaponexe 人hito [çi̥to] | diacritego doparà par indicar 'na vocal o 'na consonante devocałixada, o sia sorda. | |
| [◌́] | činexe mandarinmāma [mámā] | diacritego doparà par indicar el tono alto. | |
| [◌̌] | činexe mandarinmá [mǎ] | diacritego doparà par indicar el tono cresente. | |
| [◌̄] | činexe mandarinmāma [mámā] | diacritego doparà par indicar el tono medio. | |
| [◌̂] | činexe mandarinmà [mâ] | diacritego doparà par indicar el tono decresente. | |
| [◌̀] | činexe mandarinmǎ [mà] | diacritego doparà par indicar el tono baso. |
