ŁaŁetònia, ufisialmenteRepùblega de Łetònia (enłètonLatvijas Republika) ła xe un paéxe situà inte l'Eoropa setentrional. Ła confina a nord co l'Estonia[26], a òvest co łaRusia[27], a sud-ost co łaBiełorusia[28], a sud co łaŁituania[29] e a òvest ła xe bagnà dalMar Bàltico.
Ła xe conpresdésta intra i 55°40' e i 58°05' de łatitùdene nord e i 20°58' e 28°14' de łonxitùdene est, rivolxesta su ła banda oriental del Mar Bàltico.
El teritorio el xe formà da pian trocà da cołine che no łe pasa i 300 m de altessa. El punto pi ełevà del paéxe el xe el Gaizina kalns, che eò riva ai 311 m de levatésa.
El paéxe el xe bagnà dal Mar Bàltico, ła łónga costa (531 km) ła xe prevałenteménte sabióxa e no ła ga ìxołe. L'ełeménto caraterixante del łitorał łèton el xe elGólfo de Riga o Baia de Riga, (inłètonRīgas Jūras līcis[30]. L'àrea intrigada dal gólfo ła xe de 18 000 km² e ła fondésa màsima ła xe de 54 m.
Elfiume prinsipal el xe łaDaugava[31]. Altri fiumi che i córe su teritorio łèton i xe: Gauja,Venta,Lielupe, Abava, Quellinor.
Ła popołasion ła xe prinsipalménte de rełijoncristiana. El pi grando grupo el xe qûeło-łà łuterano (556 000[34]), co pi cee parsentuałi de catòłisi (430 405) e deortodosi orientałi (350 000).
N'altra rełijon ła xe eldievturi[35], che el ga raixe stòreghe baxae su ła mitołogìa del perìodo pre-Cristian.
Inoltra in Łetònia ghe xe na comunità ebrea (9 883[36]) che ł xe prinsipalménte qûeło-ła che resta del perìodo soviètego.Ła comunità ebrea łètona ła xe stà anientada durante ła secónda guera mondiałe: secondo l'ùltimo censiménto ofisial inte el 1935 ła jera formada da 93 479 ebrei, sérca el 6,4% de ła popołasion total.
Ła łéngua ofisial de ła Repùblega de Łetonia ła xe elłèton[37].
Elruso el xe in asołuto ła łéngua de minoransa pi prexente, parlada o capìa almanco da na bóna part de popołasion no rusa. Ła łéngua łatgałiana ła xe difondésta inte ła Łatgałia[38].
(lètono, inglezo)Sito ufisałepresident.lv.Sconosesta: lètono e inglezo (juto)
(lètono, inglezo)Sito ufisałemk.gov.lv.Sconosesta: lètono e inglezo (juto)
LettoniaTreccani.it – Enciclopedie on line, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana.
Elio MIGLIORINI, Mario SALFI, Francesco TOMMASINI, Pino FORTINI, Carlo DE ANGELIS, Anna Maria RATTI, Arthur HABERLANDT, Giuseppe CIARDI-DUPRE', Arnolds SPEKKE e Francis BALODIS,LETTONIA, inEnçiclopedia Italiana,Istituto de ła Ençiclopedia Italiana, 1933.
(EN) Peteris V. Gulyans, Arnold Spekke, James H. Bater, Aivars Stranga, Kazimierz Maciej Smogorzewski e Romuald J. Misiunas,LatviaEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
