Movatterモバイル変換

[0]ホーム

Salta al contegnùo

Wikipedia:Prinsipio

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.

Benvegnesti inte łaWikipedia Vèneta

L'ençiclopedia lìbara
andove tuti i połe cołaborar.

Serca inte łe69 439 voxe, stae scriveste da38 949 cołaboradori.Version mòbiłe Version stàndar

Co69 439voxe enłéngua Vèneta
e38 949 utense notae

Istòria
Regio X Venetia et Histria
ŁaRegio X Venetia et Histria ła zera una de łeregiones co łe cuałe Augusto el ga dividesto łaItàlia sirca inte el 7 d.C.
Łe denominasion de łerejon augustee łe zera solché numarałi, e soło łe fonte acadèmeghe del dì de uncò łe costuma atribuir al nome uficiałe roman onajetivo che dizegna el teritorio. A ła rejon ghe zé stà zontà l'ajetivoVenetia, par via deivèneti, ła popołasion che vivea inte ła zona oncora prima dei romani, mentreHistria el ze on nome de chel divien da ła tribù iłìrega dei histri.
El teritorio se stendea dal'Ada alTajamento, oltre che mucia parta delCarso, l'Istria.
Ła Venetia ła jera ła parta abità dal pópołopałeovèneto dal cual ła tołe el nome, on pópoło zà conosesto aigreghi

Lezi ła voze...
Cervantes Jáuregui
Cervantes Jáuregui
Imàzene in rezalto
Ła definision deRepùblega marinara ła se dòpara in rełasion a serte sità costiere (de ła penìzoła italiana ma anca no), che intrà elz e elzII secolo łe ga godesto de on perìodo de prosperità econòmega par via de łe so atività comersałi, inte on cuadro de largaautonomia pułìtega. In zènere, la definision ła se rifarise in partegołar a cuatro sità italiane:Amalfi,zènoa,Piza eVenèsia.
Oltre che ste cuatro, che le ze le pi famose, ghe zera anca altre sità che łe godea inte ła istesa manjiera de l'indipendensa (co on goerno autònomo soto forma derepùblega ołigàrchega, un soscheo, un so ezèrsito, etc.), łe gavea partesipà a łeCrozade, łe gavea na flota de navi e la gaveafònteghi (o sia boteghe-magazini andove véndar łe merse) inte i vari porti delMediteràneo, e par tute ste motivasion łe połe èsar ritegneste anca łore repùbleghe marinare. Intrà ste cuà, ghe zeGaeta,Ancona,Trani,Raguza eNoli. Par Venèsia la denomenasion de Repùblega Marinara ła ze seguramente scursadiva, ma efetivamente ła ze stà una de ste cuà, siben che anca cavedałe de on inpero.
imàzene del dia
Cervantes Jáuregui
Zughi
Scachi
Iscachi i ze unzugo da toła stratèzego par do persone che el se zuga so nascachiera. Cadaun zugador el ga sedaze pedine: uno łe ga bianche (cheło che el move par primo), che l'altro łe ga negre. Par vìnsare on zugador el ga da darghescaco mato a che l'altro.
El tèrmano el divien da ła łénguaositana ecatełanaescac, che el deriva a so olta dalpersian شاه,Shah, "re", pasà forsi traerso on indatamentoaraboeš-šāq, co ła zonta de l'articoło e ła trasformasion de ła fricativa persiana in ocluziva.

Lezi ła voze..
imàzene del dia
Cervantes Jáuregui

Lo savéito che?

Inte el dì de ancó, sirca ła metà dei Vèneti (intendesti in senso largo, o sia "xente che ła parla łałengua vèneta") ła se cata inItàlia in cheło che xera el vècio "stato de tera" de łaRepùblega Vèneta, ma anca inTrentin eVenèsia Julia, inte ła xona intràPordenon eTrieste. L'altra metà che resta ła xe sparpajada intràIstria,Dalmasia,Romania (Tulcea),Braxiłe (Stati deRio Grande do Sul eSanta Catarina) eMèsego (inte ła sità deChipilo).

Lexi ła voxe...

On provèrbio a ócio

In caxa de galantomini, prima le dòne e dopo i omani.

Schìcia cuà par canbiar provèrbio

On testo a ócio

“

Petin e Petee
xe ‘ndai a nosee.
Petin ghe n’ha cata’ un sachetin,
Petee piene e scarsee.
Eora Petin ghe dise a Petee:
“Petee, dame un fia’ dee to nosee,
ti che te ghe n’ha piene e scarsee”.
E Petee dise “No”.

“Eora mi ciamo ‘l baston.
Baston, bastona Petee,
che no me da’ un fia’ dee so nosee,
anca se el ghe n’ha piene e scarsee”.
E ‘l baston dise “No”.

„

Anonimo,Petìn e Petèe

13 de lujo del 2025

Uncó i ze 2025 ani

	Siense juste Astronomìa ·Biologìa ·Chìmega ·Fìxega ·Anatomia ·Matemàtega ·Siense naturaƚi ·Siense de ła tera ·Statìstega
	Arte,literatura,łéngue,mùxega Arte ·Cine ·Bało ·Fumeto ·Literatura ·Lenguìstega ·Mùxega ·Pitura ·Teatro
	Siense sociaƚi Archiołoxìa ·Derito ·Economia ·Finansa ·Educasion ·Fiłoxofìa ·Ziografia ·Mitołozia ·Pułìtega ·Psicołozia ·Socioƚoxìa ·Istòria ·Studio de l'omo ·Teołozia ·Rełijon
	Tenpo libaro Bricolage ·Cuxina ·Xughi ·Entratenimento ·Midia de l'informasion ·Spòr ·Teƚevixion ·Torismo

	Tecnołoxia, Siense aplegae Agricultura ·Architetura ·Comunicasion ·Elitrònega ·Endustria ·Enformàdega ·Engegnerìa ·Medexina ·Tenoƚoxia ·Trasporti ·Nanotenoƚoxìa
	Venèsie e ła so xente Storia del Vèneto ·Łéngua vèneta ·Ła Serenìsima ·Trè Venèsie:Vèneto (Belun ·Pàdoa ·Rovigo ·Trevixo ·Venèsia ·Verona ·Vicensa),Trentin (Trento),Friul eVenèsia Julia (Istria ·Fiume ·Pola ·Trieste) ·Oròbia (Bresa ·Bèrgamo) ·Vèneti inte el mondo: (Chipilo ·Rio Grando del Sud ·Santa Catarina ·Tulcea ·San Poło ·Espírito Santo ·Paraná)
	Indaxi Alfabètego ·Alternativo (Aa - Zz) ·Biografie ·Portałi ·Projeti ·Juto ·Vetrina ·Categorìe

Ócio!: Premetindo che ła łéngua vèneta no ła ga oncora onstàndar bel-ché definio e che ła ga de consevensa pì de navariante, par capirse tuti mejo e réndar i artìcułi de Wikipèdia na cołesion de conceti ai cuałi tuti i połe farghe ingreso, se ga fato-sù de łeconvension de scritura che, tegnendo fede a ła Grafia Vèneta Internasionałe Moderna, łe rende ła ensiclopedia pì omozènea.

Vuto partesipar? Lezi iregołaminti de fondamento de ła nostra ensiclopedia, e rispeta ławikiquette;notarse ze consejà ma no obligatorio.

Vuto provar? Lezicome scrìvar na voxe.

Gheto bezogno de on juto? Varda łeistrusion o fa na domanda alsporteło informasion.

Vuto entrar inte ła nostra comunità? Lezi el nostroperiòdego e varda i cati virtuałi deiWikipediani.

Vuto un spàsio Web? Descuerzi come métareWikipedia sol to sito (agràtis!).

Jùtene scrìvare łevoze che tute łe Wikipedie łe gavarìa da ver.