Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Kontent qismiga oʻtish
Vikipediya
Qidiruv

Vulkanizm

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Vulkanizmmagmaning yer qaʼridanyer yuzasiga otilib chiqishi bilan bogʻliq boʻlgan hodisalar majmui. Vulkanizm natijasida harakatga kelgan magmaYer poʻstida qotgach, intruziv jinslarni va yer yuzasiga otilib chiqib vulkan jinslarini hosil qiladi. Vulkanizm jarayonlari Yer poʻstining chuqur qismlarida boʻlganda magma oʻchoqlari va kanallari hosil boʻladi, ularning atrofidagi togʻ jinslari yuqori harorat va magmaning taʼsir etishidan oʻzgaradi. Yer yuzasida vulkan konuslari (qarangVulkanlar), vulkan gumbazlari, kalʼderalar, lava oqimlari, pemzali qoplamlar,geyzerlar, issiq buloqlar va sh. k. hosil boʻladi. Turli xil Vulkanizm jarayonlari sodir boʻlishi natijasida Yer poʻstidagi togʻ jinslarining hajmi har yili 5 km3 ga koʻpayadi. Vulkanizm jarayonida atmosferaga koʻp vulkan gazlari, suv bugʻlari ajralib chiqadi va yerning gaz hamda gidrosfera qobigʻini hosil qiladi. Vulkanizm bilan koʻpgina yirikmetall (oltin,kumush,surma, margimush va b.rudalar) va nometall (oltingugurt, alunit, boratlar, qurilish materiallari va b.) hamda qimmatbaho toshlar konlari bogʻliq, jumladan Oʻzbekistonda Qurama tizmasidagi alunit konlari. Vulkanizm kuchli planetar jarayon; vulkanlar, kalderalar, lava oqimlari va maydon-lariOy,Mars,Merkuriy va Io (Yupiter yoʻddoshi)da aniqlangan.

Adabiyotlar

[tahrir |manbasini tahrirlash]
  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil


Stub ikonaUshbu maqolachaladir. Siz uniboyitib,Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozanianiqrogʻiga almashtirish kerak.
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Vulkanizm&oldid=2862389" dan olindi
Turkum::
Yashirin turkum:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp