| Qayum Nosiriy | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi | 2(14) fevral1825 |
| Vafoti | 20 avgust (2-sentyabr)1902 |
| Ijod qilgan tillari | Tatar tili va Rus tili |
| Fuqaroligi | Rossiya Imperiyasi |
Qayum Nosiriy (taxallusi; asl ism-sharifiGʻabdulqayum Gʻabdennosirovich Nosirov)(2-fevral yoki 14-fevral 1825-yil hozirgiTataristonning Zelenodolsk tumani — 20-avgust yoki 2-sentyabr 1902-yil,Qozon) —tataryozuvchisi,olim va maʼrifatparvar.
1841–1855-yillardaQozon madrasasida taʼlim olgan. 1855-yildan rus ruhoniylari bilim yurtida tatar tilidan dars bergan. Qozon untida erkin tinglovchi. 1871–1876-yillardaQozonda 1-rus-tatar maktabini ochib, unda oʻqituvchilik qilgan.
„Sintaksis“ va bolalar uchun tabiat hodisalari haqidagi „Boʻsh vaqtlarda“ asarlari 1860-yil yozilgan.Tatar tilining ilmiygrammatikasini, toʻgʻri yozish qoidalari,matematika,geografiya,tarix va boshqalar boʻyicha darsliklar tuzgan va nashr ettirgan. „Qozon tatarlarining eʼtiqodi va urfodatlari...“ (1880), „Qozon tatarlarining xalq adabiyoti namunalari“ (1896), „Qozon tatarlari ertaklarini boshqa xalqlar ertaklari bilan solishtirish“ (1900) kitoblari nashr etilgan. „Tatarcha-ruscha lugʻati“ni tuzgan. Qayum Nosiriyning maʼrifatparvarlik gʻoyalari va nasriy asarlari tatar adabiyotining shakllanishi va rivojlanishida muhim ahamiyat kasb etgan.
Asarlari:
Qayum Nosiriy „Favoqih al-julaso“ (Doʻst bogʻining mevalari) kitobiniarab tilidagi mashhur „Mustatraf“ va „Ravza al-axr“ kitoblaridan qaysidir qismlarini olib, uni boblarga ajratadi vatatar tiliga tarjima qiladi. Asar 1884-yildaQozonda chop qilingan. Bundan tashqari asaroʻzbek tiliga ham tarjima qilinib,Toshkentdalitografik usulda nashr etilgan[2].
 | VikiiqtibosdaQayum Nosiriyga tegishli iqtiboslar mavjud. |
 | Ushbu maqolachaladir. Siz uniboyitib,Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin. Bu andozanianiqrogʻiga almashtirish kerak. |
 | Ushbu maqoladaOʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |