Ozarbayjonlar
Azərbaycanlılar, Azərbaycan türkləri
آذربایجانلیلار ,آذربایجان تورکلری |
|---|
 |
|
| Umumiy aholi soni |
|---|
28-35 milliongacha |
| Katta aholiga ega mintaqalar |
|---|
 Eron | 18,5 — 18 million | [1] |  Ozarbayjon | 10,172,800 | [2] |  Rossiya | 621,800 — 1,500,000 | |  Turkiya | 800,000 — 2,500,000 | |  Gruziya | 284,761 | [3] |  AQSH | 24,377 — 400,000 | [4][5][6][7][8][9] |  Qozogʻiston | 85,292 | |  Ukraina | 45,176 | [10] |  Oʻzbekiston | 44,400 | [11] |  Turkmaniston | 33,365 | |  Niderlandiya | 18,000 | [12] |  Qirgʻiziston | 17,823 | |  Germaniya | 15,219 | [13] |  Buyuk Britaniya | 15,000 | [14] |  Belarus | 6,362 | [15] |  Kanada | 3,465 | [16] |  Latviya | 1,697 | [17] |  Avstriya | 1,000 | [18] |  Estoniya | 880 | [19] |  Litva | 788 | [20] |
|
| Tillar |
|---|
Ozarbayjon tili
|
| Dinlar |
|---|
| Islom |
| Qarindosh etnik guruhlar |
|---|
| boshqaturkiy xalqlar |
Ozarbayjonlar (ozarbayjoncha:Azərbaycanlılar) — xalq,Ozarbayjonning asosiy aholisi (8,172,800 kishi). Shuningdek, Eron (18,430 mln. kishi).Rossiya Federatsiyasi (621,800 — 1,500,000 kishi),Gruziya (307 ming kishi),Qozogʻiston (90 ming kishi),Armaniston va boshqa mamlakatlarda ham yashaydi. Umumiy soni 17,2 mln. kishi (1990-yillar oʻrtalari).Ozarbayjon tilida soʻzlashadi. Dindorlari — asosan,shia musulmonlar.
Ozarbayjonlar katta yevropeoid irqining janubiy irqiga mansub. Ozarbayjonlar etnogenezida qadim Mana (miloddan avvalgi 1-ming yillikning 1- yarmi), Kavkaz Albaniyasi (miloddan avvalgi 1-ming yillikning 2-yarmi — milodiy 10-asr), Midiya, Atropatena (miloddan avvalgi 4-asr — milodiy 7- a.) davlatlari aholisi qatnashgan. VII asrda arablar istilosidan soʻng Aderbeygon yoki Ozarbayjon nomini olgan. Miloddan avval 1-ming yillik — milodiy 1-ming yillik mobaynida eroniy va turkiyzabon qabilalar (skiflar, gunnlar, bulgʻorlar, bijanaklar va boshqalar) mahalliy aholi bilan aralashib ketganlar. Ozarbayjon etnik birligining shakllanishi, asosan, 11—13-asrlarda Ozarbayjonga yangi turkiy (oʻgʻuz) qabilalarining kirib kelishi natijasida yakunlangan.
Ozarbayjonlarning bir qismi sanoatda (ayniqsa, neft, gaz, asbobsozlik va boshqalar) va qishloq xoʻjaligida band. Qishloq aholisining anʼanaviy mash-gʻuloti — dehqonchilik, paxtachilik, bogʻdorchilik, uzumchilik, ipakchilik.[21]
- ↑Global Security. „Iranian Ethnic Groups“. Qaraldi: 2008-yil 9-oktyabr.
- ↑„Population by ethnic groups“. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan (2009). 2012-yil 30-noyabrda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
- ↑„Ethnic groups by major administrative-territorial units“ (PDF). 2002 census. National Statistics Office of Georgia. 2014-yil 7-aprelda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil. (Wayback Machine saytida 2018-10-04 sanasidaarxivlangan)
- ↑http://www.azeris.org/images/proclamations/May28_Missouri_LtGov_2008.pdf[sayt ishlamaydi]
- ↑arxiv nusxasi, 2016-03-03daasl nusxadan arxivlandi, qaraldi:2012-09-20
- ↑„Azerbaijan deserves U.S. public attention“. The Daily Bruin (2006-yil 23-oktyabr). Qaraldi: 2012-yil 11-iyul.[sayt ishlamaydi]
- ↑„Azerbaijani-American Council partners with U.S. Census Bureau“. News.Az (2009-yil 28-dekabr). 2014-yil 7-aprelda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-iyul. (Wayback Machine saytida 2014-04-07 sanasidaarxivlangan)
- ↑http://www.azeris.org/images/proclamations/May28_BrooklynNY_2011.JPG[sayt ishlamaydi]
- ↑„Obama, recognize us - St. Louis American: Letters To The Editor“. Stlamerican.com (2011-yil 9-mart). 2012-yil 13-sentyabrda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-iyul.
- ↑„About number and composition population of Ukraine by data All-Ukrainian census of the population 2001“. Ukraine Census 2001. State Statistics Committee of Ukraine. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
- ↑„The National Structure of the Republic of Uzbekistan“. Umid World (1989). 2012-yil 23-fevralda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil. (Wayback Machine saytida 2012-02-23 sanasidaarxivlangan)
- ↑„The Kingdom of the Netherlands: Bilateral relations: Diaspora“ (PDF). Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs. 2011-yil 6-iyulda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil. (Wayback Machine saytida 2011-07-06 sanasidaarxivlangan)
- ↑„Foreign population on 31.12.2006 by citizenship and selected characteristics“. Federal Statistical Office (Destatis). 2010-yil 16-noyabrda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 3-fevral 2012-yil.
- ↑Oguz-Gassanly, Murad. „Azeri Diaspora. The Case of the United Kingdom“. Azeri Voice (2001). 2014-yil 2-mayda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
- ↑„Population Census 1999“. National Statistical Committee of the Republic of Belarus. 2012-yil 26-mayda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.(Archive.is saytida 2012-05-26 sanasidaarxivlangan)
- ↑„Ethnic origins, 2006 counts, for Canada, provinces and territories – 20% sample data“. Statistics Canada (10-iyun 2010-yil). 2020-yil 11-dekabrda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil. (Wayback Machine saytida 2020-12-11 sanasidaarxivlangan) In the 2006 census, 1,480 people indicated 'Azeri'/'Azerbaijani' as a single response and 1,985 as part of multiple origins.
- ↑Poleshchuk, Vadim. „Accession to the European Union and National Integration in Estonia and Latvia“ (PDF). European Center for Minority Issues (2001-yil mart). — „232 citizens“. 2011-yil 2-martda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil. (Wayback Machine saytida 2011-03-02 sanasidaarxivlangan)
- ↑„The Republic of Austria: Bilateral relations“ (PDF). Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs. 2020-yil 8-martda asl nusxadanarxivlangan. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil. (Wayback Machine saytida 2020-03-08 sanasidaarxivlangan)
- ↑„Population Census of 2000“. Statistics Estonia. Qaraldi: 19-yanvar 2012-yil. Select „Azerbaijani“ under „Ethnic nationality“.
- ↑„Population by national and/or ethnic group, sex and urban/rural residence“. United Nations Statistics Division. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
- ↑"Ozarbayjonlar"OʻzME.O-harfi Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
