| Masjid | |
 | |
| Kefeli masjidining janub tomondan koʻrinishi | |
| Mamlakat |  Turkiya |
| Istanbul | Fotih tumani, Salmatomruk mahallasi, kasap Sokak hududida joylashganKariye masjidi va Fethiye masjidlari oʻrtasi |
| Koordinatalar | 41°1′46″N28°56′30″E / 41.02944°N 28.94167°E /41.02944; 28.94167 |
| Yoʻnalishi | sunniy |
| Masjid turi | cherkov |
| Meʼmoriy uslub | Vizantiya meʼmorchiligi |
| Binokorlik sanasi | XIII—XV asrlar |
| Minoralar soni | 1 |
| Minoralar soni | 1 |
| Qurilish materiali | gʻisht, tosh |
 Kefeli masjidiVikiomborda | |
Kefeli masjidi (turkcha:Kefeli Câmîi) – sobiq sharqiy pravoslavcherkovi boʻlib, keyinchalikRim katoliklari tomonidan boshqarilgan.Usmonlilar imperiyasi davridamasjidga aylantirilgan. Ushbu katolik cherkovi Aziz Nikolayga bagʻishlab bunyod etilgan.
Kefeli masjidiga qiziqishVizantiya imperiyasi davrida bunyod etilgan binoningbazilika shakli oʻzgartirilganidan keyin paydo boʻlgan[1].
Kefeli masjidiIstanbul shahri, Fotih tumani, Salmatomruk mahallasi, kasap Sokak hududida joylashganKariye masjidi vaFethiye masjidlari oʻrtasida barpo etilgan.
Konstantinopolning oltinchi tepaligi yonbagʻrida joylashgan ushbu binoning kelib chiqishi toʻgʻrisida aniq maʼlumotlar mavjud emas. Anʼanaga koʻra, IX asrda imperator Theophilos (hukmronlik davri: 829—842-yillar) davrida sarasenlarga (salib yurishlari davridaarablar yokimusulmonlar shunday atalgan) qarshi urushlarda general boʻlganManuel the Armenianmonastir qurdirgan[2]. Manuel imperator Theophilosning rafiqasi Theodoraning amakisi boʻlgan. U faoliyatini monastirda davom ettirishdan oldin, erining oʻlimidan keyin Theodoraning chaqaloq oʻgʻli Michael III ga mamlakatni vaqtinchalik boshqarish uchun yordam bergan uchta maslahatchilardan biri boʻlgan.
Manuel monastiri patriarxPhotius tomonidan qayta qurilgan. Keyinchalik yovuzRomanos I Lekapenos (hukmronlik davri: 920—944-yillar) tomonidan qayta tiklangan.
Kefeli Masjidining Manuel tomonidan asos solingan monastirga tegishli ekanligi aniq emas, shuningdek, soʻnggi tadqiqotlar ham ushbu maʼlumotni rad etadi[1].
Cherkovni masjidga aylantirish ishlari 1475-yilda,Konstantinopolning fathidan koʻp vaqt oʻtmay,Usmonlilar imperiyasiQrimningGenuya shahridagiFeodosiya koloniyasini bosib olganidan soʻng boshlangan. Kaffada istiqomat qiluvchi barchalotin,yunon vayahudiylar Istanbulga surgun qilingan. Lotinlar, asosangenuyaliklar vaarmanlar bilan birgalikda bu binodan cherkov sifatida foydalanishga ruxsat olganlar[1]. Keyinchalik, Aziz Nikolayga bagʻishlangan cherkov Dominikanlar tomonidan boshqarilgan[3]. Bu kichik cherkov shu yaqin oʻrtada joylashgan „Avliyo Maryam“ katolik cherkoviga bogʻliq boʻlib, keyinchalik ushbu cherkov „Odalar masjidi“ga aylantirilgan[3]. 1630-yildaMurod IV (hukmronlik davri: 1623—1640) davrida cherkovvazir Rajab posho tomonidanmescitga (kichik masjid) aylantirilgan, lekin avvalgi nomi saqlab qolingan, keyinchalik esa avvalKefe Mahalle, keyin esaKefeli Mescidi nomi bilan tanilgan. Buning evaziga esa armanlar Balatda joylashgan yunon cherkoviga ega boʻlishgan[3].
Bino uzunligi 22,6 metr va eni 7,22 metrdan[4] iborat boʻlib, qurilish rejasiga koʻra shimoldan janubga yoʻnaltirilgan katta zaldan iborat, bunday uslubKonstantinopoldagi Vizantiya cherkovlari orasida juda kam uchraydi. Bino devorigʻisht va toshlardan bunyod etilgan. Masjidning shimol tomonida gʻishtdan qurilganark va yarim doira shaklidagiapsida mavjud boʻlib, uning tashqi tomoni koʻpburchak shaklga ega. Asosiy yoʻlak devorlariga ikki qatorli derazalar tartibsiz koʻrinishda oʻrnatilgan. Masjidning janub devori ham ikki qatorli derazalarga ega. Pastki derazalar yuqori deralardan ancha katta. Masjidga kirish qismi gʻarbiy devorning oʻrtasida joylashgan. Binoning gʻarbiy tomonida tom qismi uchtaustunga tayangansardoba joylashgan[4].
Kefeli masjidining qurilgan sanasi maʼlum emas. Koʻpburchak apsida va apsidadagi boʻshliqlarPaleologlar poydevori cherkovlariga xos tarzda bunyod etilgan[1].