Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Kontent qismiga oʻtish
Vikipediya
Qidiruv

Helix tumanligi

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Helix tumanligi, NGC 7293
Maʼlumot
Yulduz turkumiAquarius
Joylashuvi
DavriJ2000.0
Fizik xossalari
Masofataxminan 650 yorug'lik yili millionyorugʻlik yili
Shuningdek qarang:Galaktika,Galaktikalar roʻyxati

Helix tumanligi (NGC 7293 yokiCaldwell 63 nomi bilan ham tanilgan) –Kova yulduzturkumida joylashgansayyora tumanligi (PN).Karl Lyudvig Xarding tomonidan kashf etilgan.1824-yilgacha bu tumanlik yerga eng yaqin tumanlik hisoblangan[1].Helix tumanligigacha boʻlgan masofa taxminan 655±13 yorugʻlik yili hisoblanadi[2]. U tashqi koʻrinishi jihatidanMushuk koʻzi tumanligi vaHalqa tumanligiga oʻxshaydi.

Helix tumanligining joylashuvi (qizil bilan belgilangan)
Spitzer kosmik teleskopi tomonidan olingan notoʻgʻri rangli infraqizil tasvir[3]

Umumiy maʼlumotlar

[tahrir |manbasini tahrirlash]

Helix tumanligi oraliq va past massali yulduzdan hosil boʻlgan. Sayyora tumanligining markaziy yulduzi (CS) deb nomlanuvchi qoldiq markaziy yulduz yadrosioq mitti yulduzga aylanadi.

TumanlikAquarius yulduz turkumida joylashgan va taxminan 650yorugʻlik yili uzoqlikda joylashgan boʻlib, taxminan 0,8parsek (2,5 yorugʻlik yili) ni qamrab oladi. Uning yoshi7004106000000000000♠10600+2300
−1200 yil deb taxmin qilinadi[4].

Tuzilishi

[tahrir |manbasini tahrirlash]
Helix tumanligidagi uglerod oksidining 3 oʻlchovli xaritasi[5]

Tumanlikning butun tuzilishini kengayishi soʻnggi 6 560 yilda, ichki diskda esa 12 100 yil ichida sodir boʻlgani taxmin qilinmoqda[6]. Spektroskopik jihatdan tashqi halqaning kengayish tezligi 40 km/s ga teng.

Tugunlar

[tahrir |manbasini tahrirlash]

Helix tumanligikometa tugunlarini oʻz ichiga olgan birinchi sayyora tumanligi hisoblanadi[7][8]. Ushbu tugunlar radial nosimmetrikdir. Ularning har biri neytral molekulyar gazning yadrosida joylashgan va yorqin mahalliyfotoionlanish jabhalari yoki markaziy yulduzga va undan uzoqda joylashgan dumlarga toʻgʻri keladi[9]. Helix tumanligida 40 000 ga yaqin kometalar tugunlari mavjud[10].

Shuningdek qarang

[tahrir |manbasini tahrirlash]

Manbalar

[tahrir |manbasini tahrirlash]
  1. ↑Hora, Joseph L.; Latter, William B.; Smith, Howard A.; Marengo, Massimo (2006). "Infrared Observations of the Helix Planetary Nebula". The Astrophysical Journal 652 (1): 426–441. doi:10.1086/507944. 
  2. ↑„SIMBAD references“.
  3. ↑Su, K. Y. L.; Chu, Y.-H.; Rieke, G. H.; Huggins, P. J. et al. (March 2007). "A Debris Disk around the Central Star of the Helix Nebula?". The Astrophysical Journal 700 (2): L41–L45. doi:10.1086/513018. 
  4. ↑O'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J. et al. (2002). "Knots in Nearby Planetary Nebulae". The Astronomical Journal 123 (6): 3329–3347. doi:10.1086/340726. https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2002-06_123_6/page/3329. 
  5. ↑Young, K.; Cox, P.; Huggins, P. J.; Forveille, T.; Bachiller, R. (1999). "The Molecular Envelope of the Helix Nebula". The Astrophysical Journal 522 (1): 387–396. doi:10.1086/307639. https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1999-09-01_522_1/page/n390. 
  6. ↑O'Dell, C. R.; McCullough, Peter R.; Meixner, Margaret (2004). "Unraveling the Helix Nebula: Its Structure and Knots". The Astronomical Journal 128 (5): 2339–2356. doi:10.1086/424621. https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2004-11_128_5/page/2339. 
  7. ↑„APOD: 2008 April 13 - Curious Cometary Knots in the Helix Nebula“. apod.nasa.gov. 2012-yil 5-mayda asl nusxadanarxivlangan.
  8. ↑O’Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (June 2002). "Knots in Nearby Planetary Nebulae". The Astronomical Journal 123 (6): 3329–3347. doi:10.1086/340726. http://stacks.iop.org/1538-3881/123/i=6/a=3329. 
  9. ↑Huggins, Patrick; Bachiller, Rafael; Cox, Pierre; Forveille, Thierry (1992). "CO in the globules of the Helix nebula". The Astrophysical Journal Letters 401: L43–L46. doi:10.1086/186666. 
  10. ↑Matsuura, M.; Speck, A. K.; McHunu, B. M.; Tanaka, I.; Wright, N. J.; Smith, M. D.; Zijlstra, A. A.; Viti, S. et al. (2009-08-01). "A "Firework" of H2Knots in the Planetary Nebula NGC 7293 (The Helix Nebula)". The Astrophysical Journal 700 (2): 1067–1077. doi:10.1088/0004-637X/700/2/1067. ISSN 0004-637X. http://stacks.iop.org/0004-637X/700/i=2/a=1067?key=crossref.e2bfcad2bbe1c7202b459debb74936a6. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Helix_tumanligi&oldid=5327103" dan olindi
Turkum:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp