Google LLC[5]Alphabet kompaniyasiga tegishlitransmilliy korporatsiyadir.Amazon,Apple,Meta vaMicrosoft kompaniyalari bilan birgalikda „Katta beshlik“ axborot texnologiyalari kompaniyalaridan biri hisoblanadi[6][7][8][9]. Ushbu tizim hozirdainternetda mashhurligi boʻyicha birinchi oʻrinda bormoqda (u 70 % qidiruv soʻrovlarini amalga oshiradi).
Hozirda u kuniga 50 million qidiruv soʻrovlarini roʻyxatdan oʻtkazadi va ayni vaqtda 8 milliarddan ortiqveb sahifalarni indeksatsiyalagan. Google qidiruv tizimi 101 tadan ortiq tillarda soʻrovlarni qayta ishlaydi va 132 mingdan ortiqkompyuterlardan iborat (2004-yil avgust oyi maʼlumotlariga asosan).
Stenford universitetidaLarri Peyj vaSergey Brin tomonidan ishlab chiqilganBackRub prekursori 1996-yildan boshlab jonli ishlay boshlagan. Qidiruv tizimi 1997-yil 15-sentyabridaGoogle nomi bilan internetga kirdi. Oʻshandan beri uning yuzasi biroz oʻzgargan. AdWords dasturining natijalar sahifalarida kontekstga reklama (homiylik havolalari) bilan birgalikda qidiruv tizimining muvaffaqiyati tufayli Google bir qator boshqa mahsulotlarni moliyalashtirishga muvaffaq boʻldi. Biroq, qidiruv hali ham Googlening asosiy biznes sohasi hisoblanadi.
Google nomiSoʻz oʻyiniga asoslangan, baʼzi manbalargoogol soʻzining amerikacha talaffuzi bilan imlo xatosi haqida ham gapiradi. Amerikalik matematik Edvard Kasnerning jiyaniMilton Sirotta 1920-yillarda 10100 (birdan keyin yuz nol) raqamiga nom berish uchun iborani yaratgan. Boshqa tomondan, Google asoschilari oʻzlarining qidiruv tizimi Internetda topa oladigan maʼlumotlarning toʻgʻri tavsifini izlashdi.
2010-yil oxirida natijalarni tezda koʻrib chiqish funksiyasi „Instant Previews“ joriy etildi. Bu 2013-yil aprel oyida olib tashlandi, chunki Google maʼlumotlariga koʻra, u kamdan-kam ishlatilgan[10][11].
Google qidiruv roboti tarkibida User Agent bor. User Agent – Googlebot(Qidiruv roboti) – bu sahifalarni tarkibini qidirishda indekslash uchun skaner qiluvchi asosiy robotlardan biri hisoblanadi. Bundan tashqari bu kabi bir qancha robotlar mavjud:
Googlebot-Mobile – mobil qurilmalar saytlarini indekslovchi robot
Google Search Appliance (Google) gsa-crawler – yangi apparat-dasturiy kompleksi Search Appliance ning qidiruv roboti.
Googlebot-Image – rasmlarni indekslash uchun sahifalarni skaner qiluvchi robot.
Mediapartners-Google – sahifalar tarkibida uchrovchi AdSense boʻyicha skaner qiluvchi robot.
Adsbot-Google – AdWords boʻyicha skaner qiluvchi robot.
Google interfeysi murakkab soʻrovlar tilidan tarkib topgan. Soʻrov jarayonida alohida domenlar, tillar, fayl turlari va hokazolar boʻyicha soʻrov sohasini yanada aniqroq boʻlishini taʼminlaydi. Masalan, „intitle:Google site:wikipedia.org“ soʻrovi Vikipediada mavjud boʻlgan mavjud tillardagi barcha maqolalarda, shuningdek sarlavhalarda Google soʻzi uchrovchi natijalarni koʻrsatadi. Ushbu murakkab va koʻplab imkoniyatlarga ega boʻlgan soʻrov tili xakerlar tomonidan veb saytlarni tadqiq qilishda foydalanishi mumkin.
Google19-avgust2004-yilda oʻz aksiyalarini fond birjasida sota boshladi. 1.67 mlrd. AQSH dollarilik 20 mln. aksiyalar sotilib ularning 1.2 mlrd. dollariGooglening oʻzida qoldi.2005-yil noyabr oyining maʼlumotlariga qaraganda,Googlening aksiyalari narxi 400 AQSH dollaridan oshib ketdi (ular birjada dastlab 83 dollardan narxlangan edi) va korporatsiyaning kapitalizatsiyasi 119 mlrd. dollarga teng boʻldi.
↑Barroso, L.A.; Dean, J.; Holzle, U. (29-aprel 2003-yil).„Web search for a planet: the google cluster architecture“.IEEE Micro. 23-jild, № 2. 22–28-bet.doi:10.1109/mm.2003.1196112. „We believe that the best price/performance tradeoff for our applications comes from fashioning a reliable computing infrastructure from clusters of unreliable commodity PCs.“{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()