Эрбий (лат. Erbium , Er) —Менделеевның периодик таблицасының 6 период элементы. Тәртип номеры - 68.
Лантаноидларга һәм сирәк җир элементларына (иттрий төркөмчәсе) карый.
Эрбий элементының символы — Er (Эрбий тип укыла).
Эрбийны1843 елда швед химигы Карл Густав Мосандер Иттербю авылы янында табылган гадолинит минералыннан аерып ала.
Ул Y2 O3 концентратында кушылмалар таба һәм аларны өч фракциягә бүлә:иттрий , алсуterbia (ул хәзерге заманда эрбий элементы дип атала) һәм төссезerbia (монысытербий элементы булган).
Эрбий беләнтербийны күпмедер вакыт бутап та йөртәләр. Тербийны эрбий дип1860 елдан соң үзгәртәләр, эрбийны исә тербий дип1877 елдан соң атый башлыйлар.
Эрбий элементы атамасын рәттән өч (эрбий, иттербий, иттрий) белән бергә —Стокгольм архипелагына кергән Ресарё утравында урнашкан Иттербю авылы хөрмәтенә исем алган.
Монацит ком Эрбийның кларкы Җир кабыгында (Тэйлор буенча) — 3,3 г/т, океан суларындә нисбәте — 2,4×10−6 [ 7] . Бу концентрацияләр эрбийны Җир кабыгында химик элементлар арасында таралу буенча 45-енче урында билгеләү өчен җитәрлек (ягъни, ул кургашка караганда күбрәк таралган).
Эрбийлантаноидлар составына керә, алар исә бик сирәк очрый. ЛантаноидларАКШ ,Казакъстан ,Рәсәй Украина ,Австралия ,Бразилия ,Һиндстан ,Скандинавиядә очрый.
Эрбий (III) хлориды алсу кояш нурлары астында алсу булып күренә Металлик эрбийны эрбий хлориды эретмәсе ErCl3 (ErF3) электролизы ярдәмендә, шулай ук бу тозларны кальцийтермик тергезү юлы белән алалар.
↑ Wieser M. E. ,Coplen T. B. ,Wieser M. Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report) //Pure and Applied Chemistry —IUPAC , 2010. — ISSN0033-4545 ;1365-3075 ;0074-3925 —doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14 ↑ Эрбий //Малый энциклопедический словарь — 2 —СПб : 1909. ↑3,0 3,1 ERBIUM ↑ Эрбий //Большая советская энциклопедия / мөхәррирО. Ю. Шмидт — 1 —Москва :Акционерное общество «Советская энциклопедия» , 1920. ↑5,0 5,1 (unspecified title) —ISBN 0-8493-0485-7
↑ Meija J. ,Prohaska T. ,Coplen T. B. et al.Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report) //Pure and Applied Chemistry —IUPAC , 2016. — ISSN0033-4545 ;1365-3075 ;0074-3925 —doi:10.1515/PAC-2015-0305 ↑ J.P. Riley and Skirrow G. Chemical Oceanography V. I, 1965