Yeni Ateizm (militan ateizm veya köktenci ateizmolarak da bilinir)[1][2][3],[4] bazı yirmi birinci yüzyıl ateistleri tarafından ileri sürülen bir akımdır.[5] Bu modern ateizm velaiklik akımı, din eleştirmenleri olarak da bilinen, batıl inanç, din ve usdışılıkçılık gibi görüşlerin anlayışla karşılanmaması gerektiğini; tam tersine, özellikle de bunların etkilerinin devlet, eğitim ve politikada hissedildiği her dönemde bunlarla mücadele edilmesi, bunların eleştirilmesi ve yalanlarının açığa çıkarılması gerektiğini düşünen bir grup yazar ve düşünür tarafından savunulmaktadır.[6][7] "Yeni Ateizm" terimi,Gary Wolf tarafından 2006 yılındaWired dergisinde yayımlanan bir makalede ilk defa kullanılmıştır.[8]
Yeni Ateizm sıklıkla laik hümanizm veantiteizm gibi akımlardan temel alır ve bunların temel ilkeleri ile örtüşür. Özellikle de çocuklarınendoktrinasyonu (telkini) vedoğaüstü iddialar üzerine kurulu ideolojilerin yayılması konusundaki eleştirileri bakımından bu akımlarla benzerlikleri görülebilir.
İnançlı bir Hristiyan ve Charles Darwin'inevrim teorisinin ilk destekçilerinden olan Harvard botanikçisi Asa Gray, 1868 yılında daha "materyalist" olan İngiltere'deki Darwincileri "İngiliz-materyalist-pozitivist düşünce çizgisinde" olmakla eleştirdi.[9] Darwin'in destekçisiThomas Huxley, açık bir şüpheciydi ve kendisinin biyografisini yazan Janet Browne şöyle tarif ediyordu:
Huxley, mucizeler ve ruhun varlığına karşı saldırı halindeydi. Birkaç ay sonra, "ne dindar ne de dinsiz olan, bilgi çerçevesinde mantıklı bir şekilde her şeyi sorgulamakta özgür, saf mantık felsefecisi birey" olarak tanımlanabilecek kendi pozisyonunu tarif etmek için "agnostik" sözcüğünü icat edecekti [...] Bu terim ona uydu [...] ve diğer özgür düşünceli, mantıkçı şüphecilerin dikkatini çekti. Bu sayede 19. yüzyılın son birkaç on yılındaki bilimselrasyonalizmin özellikle aktif bir parçası haline geldi. [...] Huxley'in elinde agnostisizm, diğer herhangi bir şey gibi bir doktrin haline geldi - şüphecilik dinine dönüştü. Huxley, agnostisizmi bir mezhep olarak kullandı; öyle ki bu düşünce onu piskopos ve başpiskoposlardan bile daha üst bir ahlaki düzleme yerleştiriyordu. Buna rağmen elimizdeki tüm kanıtlar, Huxley'in düpedüz ateizmi kabullenmeyi reddedişinde içten ve dürüst olduğunu gösteriyor. Bir "yalancı" olmayı reddetti. Ona göre, ruhani alanı didik didik sorgulamak, kör bir şekilde inanmaktan veya inanmamaktan daha üst düzey bir çabayı gerektiriyordu. Charles Kingsley'e 1860 yılında şöyle demişti: "Derin bir din algısı, teolojinin tamamen var olmamasıyla uyumludur."Spectator dergisi ona "Papa Huxley" adını takmıştı. Bu isim, ona yapışıp kaldı. —Janet Browne[10]
Sam Harris tarafından yazılan ve 2004 yılında yayınlandıktan sonra ABD'de çok satanlar listesine giren, dilimize İnancın Sonu: İnanç ve Mantığın Kafa Kafaya Çarpışması olarak çevrilen kitap, bundan sonraki birkaç yılda çok sayıda popüler ateist yazarın kitabına öncülük etti.[11] Harris'i motive eden 11 Eylül saldırıları, İslam'ın doğrudan eleştiri oklarına maruz kalmasına neden olsa da, Harris kitabında Hristiyanlık veYahudilik dinlerini de doğrudan eleştirdi.[12] Bundan iki yıl sonra Harris,Hristiyan Bir Topluma Mektupbaşlıklı bir kitap yazarak, Hristiyanlık'ı doğrudan ve sert bir şekilde eleştirdi.[13] Ayrıca, 2006 yılında yayınlanan Tüm Kötülüklerin Anası? başlıklı belgeseli sonrasındaTanrı Yanılgısıisimli meşhur kitabını yayınlayanRichard Dawkins, 51 hafta boyunca New York Times'ın en çok satanlar listesinde yer aldı.[14]
2010 yılında "Neden Yeni Atizme İnanmıyorum" başlıklı bir köşe yazısı yazan Tom Flynn, "Yeni Ateizm" akımının ne yeni ne de bir akım olduğunu ileri sürdü. Yeni olan şeyin, büyük yayınevlerinin ateist içerikli metinleri yayınlaması, bunların milyonlarca kişi tarafından okunması ve hatta bu kitapların çok satanlar listesine girmesi olduğunu belirtti.[15]
"Mahşerin Dört Atlısı", saat yönünde, sol üstten başlayarak:Richard Dawkins,Christopher Hitchens,Daniel Dennett,Sam Harris. Dawkins şöyle diyor: "Tarih boyunca birçok toplumun bugüne kadar inandığı birçok tanrıyı düşünecek olursak hepimiz aslında ateistiz. Bazılarımız, sadece 1 adet fazla tanrıya inanmıyor."[16]
30 Eylül 2007'de önde gelen dört ateist (Richard Dawkins,Sam Harris,Christopher Hitchens veDaniel Dennett), Hitchens'ın Washington, D.C.'deki evinde, iki saatlik ve moderatörsüz, özel bir tartışma için bir araya geldiler. Tartışma kaydedildi ve "Mahşerin Dört Atlısı" başlığıyla yayınlandı.[17] 2010 yılında Christopher Hitchens vs Dinesh D'Souza arasında yaşanan "Tanrı Tartışması"nda bu dört adama "Kıyamet-Dışının Dört Atlısı" dendi.[18] Bu kinaye, İncil'in Vahiy Kitabı'nda sözü edilen Mahşerin Dört Atlısı anlatısından gelmektedir.[19] Bu dörtlü, onları aşağılama amacıyla "Evanjelist Ateistler" olarak da anılmaktadır.[20]
Sam Harris, en çok satanlar listesine girenİnancın Sonu, Hristiyan Bir Topluma Mektup, Ahlakî Düzlem ve Uyanış: Dinsiz Bir Ruhaniyetin El Kitabı gibi kitapların yanı sıra, ilk etapta e-kitap olarak basılan Özgür İrade[21] veYalan Söyleme Sanatı[22] gibi eserlerin yazarıdır. Harris, Mantık Projesi'nin eş kurucularındandır.
Richard Dawkins, Tanrı Yanılgısı[23] isimli kitabın yazarıdır. Bu kitabın içeriği, yazımından önce Kanal 4'te Tüm Kötülüklerin Anası?başlığıyla belgesel olarak yayınlanmıştır. Dawkins,Richard Dawkins Mantık ve Bilim Vakfı'nın kurucusudur. Şöyle yazıyor: "Bu arada ben, mahşerin dört atlısı etiketine karşı çıkmıyorum. Sadece 'yeni ateist' lafından pek heyecan duymuyorum: Bu tanım bana, bizim önceki ateistlerden tam olarak ne açıdan ayrıldığımız konusunda net gelmiyor."[24]
Christopher Hitchens, Tanrı Harika Değildir[25] kitabının yazarıdır ve Dış Politika ile Prospect Dergisi tarafından "En İyi 100 Kamu Entelektüeli"nden biri olarak seçilmiştir. Ayrıca Hitchens, Amerikan Seküler Koalisyonu danışma kurulunda görev almıştır. 2010 yılında Hitch-22 başlığıyla anılarını yayınlamıştır. "Hitch-22" ismi, Hitchens'ın yakın arkadaşıSalman Rüşdi tarafından ona verilen bir lakaptır. Hitchens, dostu Rüşdi'yi Şeytanî Ayetler tartışması boyunca yılmaksızın desteklemiştir.[26] Bu anıların yayınlanmasından kısa bir süre sonra Hitchens'a yemek borusu kanseri teşhisi konulmuştur. Hastalık, Aralık 2011'de ölümüne sebep olmuştur.[27] Ölümü öncesinde Hitchens, bir dizi denemesini ve makalesiniTartışmalı başlıklı kitabında yayınlamıştır.[28] Ölümü sonrasındaysa Ölümlülükbaşlığıyla bunun kısa bir versiyonu yayınlanmıştır.[29] Bu yayınlar ve kamuya açık olarak verdiği sayısız sunum, Hitchens'a hastalığı sırasında bile yılmaz bir ateizm savunusu platformu vermiştir. Hatta bu konuşmalarında özellikle de ölüm döşeğindeki insanlara dair kültürden bahsetmiş, ölüme yakın insanları dine döndürme çabalarını eleştirmiş ve bu girişimleri "zevksizlik" olarak değerlendirmiştir.[30][31]
Daniel Dennett, Darwin'in Tehlikeli Fikri,[32]Büyüyü Bozmak[33] gibi birçok kitabın yazarıdır. Ayrıca Ruhban Sınıfı Projesi'nin açık bir destekçisidir.[34] Bu proje, ABD'de bulunup da artık Tanrı'ya inanmayan, bu nedenle cemiyetlerinden dışlanan din insanlarına destek olma amacıyla kurulmuştur.[35]
Hitchens'ın ölümünden sonraAyaan Hirsi Ali (kendisi, Hitchens'ın katılması beklenen 2012 Uluslararası Ateist Kongresi'ne katılmıştı), "artı bir atlı-kadın" olarak anılmaya başlandı. Çünkü aslen Ali de 2007'deki "atlılar" toplantısına davet edilmiş; ancak son anda iptal etmek zorunda kalmıştı.[36] Hirsi Ali, Mogadişu,Somali'de doğdu ve 1992'de Hollanda'ya kaçtı. Kaçma nedeni, görücü usulüevlilikti.[37] Sonrasında Hollanda politikasıyla ilgilenmeye başladı, dini reddetti ve İslami ideolojiye karşı güçlü bir ses haline geldi. Özellikle de kadınlarla ilgili çalışmalar yürüttü. Bu alandaki çalışmalarının sonucunda Kafir veKafesteki Bakirekitaplarını yazdı.[38] Hirsi Ali, sonradan Teslimiyetadlı filmin yapımında görev aldı. Bu film nedeniyle arkadaşıTheo Van Gogh öldürüldü ve cesedinin göğsüne Hirsi Ali için bir ölüm tehdidi mesajı iğnelenerek bırakıldı.[39] Bu nedenle Hirsi Ali Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve orada saklanmaya başladı. Şu anda da orada yaşamakta ve İslam'ın en güçlü eleştirmenlerinden biri olarak yaşamına devam etmektedir.[40] Ayrıca kadınlara İslamî doktrin altında ve İslamî toplum yaşantısında nasıl davranıldığı konusundaki çalışmalarını sürdürmektedir.[41] Bunun yanı sıra güçlü bir ifade özgürlüğü ve rencide (hakaret) etme özgürlüğü savunucusudur.[42][43]
"Mahşerin Dört Atlısı" tartışmasız bir şekilde ateizmin en önde gelen savunucuları olsa da, birçok diğer güncel ve önemli ateist de bu akımı desteklemektedir. Bunlar arasında bulunan bazıları: Lawrence M. Krauss (fizikçi,kozmolog veHiç Yoktan Bir Evren'in yazarı),[44] Jerry Coyne (biyolog veEvrim Neden Gerçektir?[45] kitabının ve onun tamamlayıcısı olan, içeriğinde özellikle polemiklere ve dinî meselelere yer verdiği blogun yazarı,[46]),Steven Pinker (bilişsel bilim insanı,dilbilimci,psikolog veyazar),[47] Aron Ra (Amerikan Ateistler Birliği'nin başkanı),Michel Onfray (filozof veAteist Manifesto: Hristiyanlık, Yahudilik ve İslam'a Karşı Davabaşlıklı kitabın yazarı), Rebecca Goldstein (bilim filozofu ve Tanrı'nın Varlığı'na Dair 36 Kanıt: Bir Kurgubaşlıklı kitabın yazarı), A. C. Grayling ("Yeni Ateizm'in Beşinci Atlısı" olarak bilinenfilozof), Dan Barker (eski bakan ve ateist aktivist,Dinlerden Özgürlük Vakfı'nın kurucusu),[48] John W. Bush (eski bakan ve çeşitlidin felsefesi kitaplarının yazarı), Greta Christina (Ateistler Neden Bu Kadar Öfkeli?kitabının yazarı),[49]James Randi (paranormal iddiaları çürütmekle uğraşan eski bir illüzyonist),[50] Michael Shermer (meşhurkuşkucu veNeden İnsanlar Tuhaf Şeylere İnanır?başlıklı kitabın yazarı),[51] David Silverman (Amerikalı Ateistler'in başkanı veTanrı'yla Mücadele: Dindar Bir Dünyada Ateist Manifestobaşlıklı kitabın yazarı), İbn Warraq (Neden Bir Müslüman Değilim?başlıklı kitabın yazarı),[52] Matt Dillahunty (Austin temelli internet ve kablolu TV yayınıAteist Deneyimi'nin sunucusu)[53] veBill Maher (yazar ve 2008'de yayınlananReligulous başlıklı belgeselin başrol oyuncusu).[54]
Birçok çağdaş ateistin yazı dili bilimsel bir dile dayanmaktadır. Bilimin din ile ilgisiz olduğunu, hatta "Tanrı" konseptiyle baş edemeyeceğini savunan, kendilerinden önce gelen ateist yazarların aksine, Dawkins tam tersini savunmaktadır. Ona göre "Tanrı Hipotezi", geçerli birbilimsel hipotezdir.[55] Bu hipotezin fiziksel evrende etkileri vardır ve diğer birçok hipotez gibi test edilebilir ve yanlışlanabilir.Victor Stenger gibi bazı diğer çağdaş ateistler ise İbrahimî Tanrı'nın bilimsel bir hipotez olduğunu ve bilimin standart metotları ile sınanabileceğini savunmaktadır. Hem Dawkins, hem de Stenger söz konusu hipotezin bilimin bu testlerinin hiçbirini geçemediği sonucuna varmaktadırlar.[56] Dolayısıyla, natüralizmin evrende gözlediğimiz, en uzak galaksilerdenyaşamın kökenine kadar, türlerin çeşitliliğinden beynin ve bilincin nasıl çalıştığına kadar, her şeyi açıklamak için yeterli olduğunu ileri sürmektedirler. Onların iddiasına göre bu açıklamaların hiçbir noktasında, gerçekliği anlamak için Tanrı fikrini veya doğaüstü herhangi bir iddiayı ileri sürmeye gerek yoktur.
Dinî inanca sahip olmayanlar, birçok dinî ve doğaüstü iddianın (örneğin İsa'nın bakireden doğumu ya daölümden sonra yaşam gibi) doğa dahilinde incelenebilecek bilimsel argümanlar olduğunu ileri sürmektedirler. Onlara, deistlere veilerici dindarlık akımından olanlara göre bu tip dinî argümanlar "değerler" veya "ahlak" ile ilgili anlatılar değil, bilimsel olarak araştırılması gereken iddialardır.[57] Rasyonalistler, bilimin bu tip doğaüstü iddiaların hepsini olmasa bile bir kısmını inceleyebileceğini düşünmektedirler.[58] Mayo Kliniği veDuke Üniversitesi gibi kurumlar, duanın iyileştirici gücüne dair ampirik kanıtlar bulmak için araştırmalar yürütmektedir.[59] Stenger'a göre bu deneyler, bu tip duaların herhangi bir işe yaradığına dair hiçbir kanıt bulamamıştır.[60]
StengerBaşarısız Hipotez: Tanrı başlıklı kitabında, Tanrı'nın mutlak bilgili,mutlak iyi vemutlak kudretli niteliklerinin (Stenger bunlara kısaca3M demektedir) mantık çerçevesinde var olamayacağını savunmaktadır.[61] Tanrı'nın varlığına ve ona özgü özelliklere dair benzer birtakım mantıksal çürütmeler, Michael Martin ve Ricki Monnier'inTanrı'nın İmkansızlığı[62] kitabında bulunabilir. Benzer şekilde, Theodore M. Drange'ın "Uyumsuz Özellikler Argümanı" başlıklı makalesinde de bu tip çürütmeler bulunabilir.[63]
Richard Dawkins, bilim ve dinin aslında çatışmadığı konusundaki bağdaştırmacı görüşü özellikle eleştirmektedir. Örneğin, İbrahimî dinlerin durmaksızın bilimsel meselelerle ilgilendiğine dikkat çekmektedir. 1998 yılındaÖzgür Sorgudergisinde yayınladığı makalesinde ve 2006 yılında yayınladığıTanrı Yanılgısı'nda Dawkins,Stephen Jay Gould tarafından savunulan ve bilim ile dinin aslında "Birbiriyle Örtüşmeyen Alanlar" olduğu yönündeki görüşüne katılmadığını ifade etmiştir. Gould'a göre bilim ve dinin her ikisi de "birbirlerinin öğretilerini uygun araçlar kullanarak ele alan ve bu şekilde çözüm arayışına giren alanlar"dır. Gould'un tezinde bilim ve din, kendilerine özgü ve birbiriyle örtüşmeyen alanlarına özgü kalmalıdır. Bilim, deneysel dünyayla ilgilidir. Bu dünyadaki gözlemleri tanımlamak için geliştirilen teorilerle ilgilenir. Din ise nihai anlam veahlaki değer gibi kavramlarla ilgilenir. Dawkins, bu görüşün bilim ve dinin kesişimindeki deneysel gerçekleri açıklayamadığını iddia etmektedir. Şöyle söyler:"Gould ve diğerlerinin yaptığı gibi, dinin kendisini bilimin alanından uzak tuttuğunu, kendisini ahlak ve değerlere sınırladığını iddia etmek tamamen gerçek dışıdır. Doğaüstü varlıkların var olduğu bir evren, bunların olmadığı bir evrene kıyasla kökten ve nitel biçimde farklı olacaktır. Aradaki fark, kaçınılmaz olarak, bilimsel bir farklılıktır. Dinler, bu tip şeylerin var olduğunu iddia ederler. Bu, bilimsel bir iddiadır."
Sam Harris tarafından popülerleştirilen bir görüş, bilim ve dolayısıyla şu anda bilinmeyen, objektif gerçekler, insan ahlakını küresel bir biçimde yönlendirebilir. Harris'inAhlaki Düzlem[64] kitabında ve ona eşlik eden TED konuşması olanBilim, Ahlaki Değerlere Nasıl Yön Verebilir başlıklı konuşmasında, [65] insanların refahının ve tam tersi şekilde, acı çekmesinin, bir düzlem olarak düşünülebileceğini ileri sürer. Bu düzlem içerisinde tepeler ve vadiler vardır. Bunların her biri, insanî deneyimlerimizin farklı uçlarını temsil eder. Bunlar, refahın objektif durumlarıdır.
Yeni Ateizm, politika ile çeşitli şekillerde ilgilenmektedir. Bunlar arasında dinin kamusal alandaki etkisini azaltmaya yönelik, ateizmin halk arasındaki kabulünü arttıracak kültürel değişime yönelik ve "ateist kimliği"ne yönelik girişimler bulunmaktadır. Yeni ateistler arasındaki içsel stratejik ayrımlar ve bu hareketlerin cinsiyet ve ırk bakımından çeşitliliği de dikkat çekicidir.[66]
Edward Feser, kitabıSon Batıl'da, Aristo ve Thomas Aquinas'tan argümanlar kullanarak Yeni Ateizm'e karşı çıkmıştır.[67] Feser'e göre Aristo-Thomistic metafiziğe göre Tanrı var olmak zorundadır, insan ruhu ölümsüzdür ve insanlığın en üstün amacı Tanrı'yı bilmek (ve dolayısıyla ahlakı temellendirmek) olmalıdır. Feser, bilimin Aristocu metafiziği hiçbir zaman yanlışlamadığını; bunun yerine modern felsefecilerin hüsnükuruntu ile bunu reddettiğini belirtmiştir. İlerleyen bölümlerde Feser bilimcilik ve materyalizmin tutarsız ve kendisiyle çelişkili temeller üzerine inşa edildiğini ve bu durumun absürt sonuçlara neden olduğunu ileri sürmektedir.
Kardinal William Levada, Yeni Ateizm'in kilisenin doktrinlerini hatalı bir şekilde yansıttığını düşünmektedir.[68] Kardinal Walter Kasper, Yeni Ateizm'i "öfkeli" olarak tanımlamıştır ve Hristiyanlara karşı yapılan ayrımcılığın ana kaynağı olduğunu söylemiştir.[69] BirSalon röportajında Chris Hedges, Yeni Ateizm propagandasının Hristiyan sağ propaganda kadar ekstrem olduğunu ileri sürmüştür.[70]
İlahiyatçı Jeffrey Robbins ve Christopher Rodkey, bu sorunu "yeni ateizmin evanjelik doğası, iyi bir haberleri olduğunu iddia etmektedir ve olabildiğince fazla insanı her ne pahasına olursa olsun kendi taraflarına çekmeye çalışmaktadır" şeklinde tanımlamışlardır. İkili, yeni ateizm ile evanjelik Hristiyanlık arasında benzerlikler olduğunu belirtmişler ve her ikisinin de "hiçbir gelişme kaydetmeksizin, iki uç düşünce arasında sonsuz bir çatışma yaratma peşinde olduğunu" söylemişlerdir.[71] Sosyolog William Stahl, "Şu anda var olan tartışma ile ilgili olarak çarpıcı olan şey, Yeni Ateistlerin sıklıkla köktendincilerin ayna görüntüsü gibi davranmalarıdır." demiştir.[72]
Ateist filozof Michael Ruse, Richard Dawkins'in, dünyanın herhangi bir yerindeki herhangi bir okul veya üniversitede verilen "din" ve "felsefe" konusundaki giriş düzeyindeki derslerden bile geçemeyeceğini iddia etmektedir.[73][74] Ruse, kendisinin "lanet bir felaket" olarak tanımladığı Yeni Ateizm'in, ateistler arasında yer alan profesyonel bir bilim felsefecisi olarak kendisini utandırdığını belirtmektedir. Yeni Ateizm'in bilime ve genel olarak akademiye "büyük bir sadakatsizlik" olduğunu söylemektedir.
Torontolu gazeteciGlenn Greenwald ve Orta Doğulu yorumcu Murtaza Hussain,Salon köşe yazarı Nathan Lean, Wade Jacoby ve Hakan Yavuz gibi akademisyenler ve din tarihçisi William Emilsen Yeni Ateizm'i "islamofobi" ile suçlamıştır.[75][76][77][78] Wade Jacoby ve Hakan Yavuz, "Richard Dawkins, Sam Harris ve Christopher Hitchens gibi bir grup 'yeni ateistin', Samuel Huntington'ın 'medeniyetler çatışması' teorisi olarak tanımlanan politik mücadeleyi tetiklediğini" belirtmişlerdir. Onlara göre bu, Müslüman toplumlara yönelik araştırmalarda islamofobiye neden olmaktadır. William W. Emilson, "yeni ateistlerde 'yeni' olan şeyin öfkeli yazım tarzları veya aşırı popülerlikleri veya dine bilimsel yaklaşımları olmadığını, daha ziyade sadece militan İslamizm yerine, dinin genel eleştirisi adı altında İslam'ın kendisine saldırı aracı" olduğunu yazmıştır. Murtaza Hussain, Yeni Ateist akımındaki başı çeken isimlerin "bilimsel saygınlıktan çıkarak günümüzün politik olarak kullanışlı bağnazlığının sınırlarına girdiklerini" belirtmiştir.[79]
Özgür Sorgu'nın baş editörü, Prometheus Kitaplığı kurucusu ve "seküler hümanizm" kurucusu olarak anılan Paul Kurtz, birçok yeni ateisti eleştirmiştir. Şöyle diyor: "Onları ateist köktenciler olarak görüyorum. Ne yazık ki din karşıtılar ve kötücüller. Şunu söylemek gerekir ki, çok iyi ateistler ve çok kararlı insanlar. Ancak onlarda bu agresif ve militan bir ateizm fazı bulunuyor ve bu, iyilikten çok kötülüğe neden oluyor."
Büyük Ortaklık: Bilim, Din ve Anlam Arayışıkitabının yazarı Jonathan Sacks, "Kötü dinin ilacı iyi bir din anlayışı yerine, dinsizlik sanıyorlar." demiştir. Şöyle yazıyor:
“
Atheism deserves better than the new atheists whose methodology consists of criticizing religion without understanding it, quoting texts without contexts, taking exceptions as the rule, confusing folk belief with reflective theology, abusing, mocking, ridiculing, caricaturing, and demonizing religious faith and holding it responsible for the great crimes against humanity. Religion has done harm; I acknowledge that. But the cure for bad religion is good religion, not no religion, just as the cure for bad science is good science, not the abandonment of science.[80]
”
Filozof Massimo Pigliucci, yeni ateist hareketinin ona göre temelsiz olan bilimcilik akımı ile örtüştüğünü düşünmektedir. Şöyle yazıyor: "Benim karşı çıktığım şey, birçok Yeni Ateist arasında bulunan, bilimin tanımını 'gerçeklerle ilgilenen herhangi bir şey' olarak genişletmeleridir. Bana göre, aralarında var olan profesyonel filozoflar haricinde birçok Yeni Ateist, felsefenin bilimsel sahalarda bir tane bile makale okumadığını düşünmektedir. Ben, belki biraz da ileri giderek, Yeni Ateizm akımının liderlerinin birçoğunu (ve dolayısıyla takipçilerinin de birçoğunu) anti-entelektüelizm ile suçlayacağım. Bunun işaretlerinden birisi, entelektüel arayışın bir diğer önemli sahasının önemine, değerine ve metotlarına duydukları saygısızlıktır."[81]
^De Waal, Frans (25 Mart 2013)."Has militant atheism become a religion?". Salon.com. 9 Haziran 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:9 Mart 2017.Why are the 'neo-atheists' of today so obsessed with God's nonexistence that they go on media rampages, wear T-shirts proclaiming their absence of belief, or call for a militant atheism? What does atheism have to offer that’s worth fighting for? As one philosopher put it, being a militant atheist is like 'sleeping furiously.'
^Bullivant, Stephen; Lee, Lois."Militant atheism".Oxford Reference. Oxford Reference. 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:14 Mart 2017.
^"New Atheists".The Internet Encyclopedia of Philosophy. 23 Kasım 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:14 Nisan 2016.The New Atheists are authors of early twenty-first century books promoting atheism. These authors include Sam Harris, Richard Dawkins, Daniel Dennett, and Christopher Hitchens. The 'New Atheist' label for these critics of religion and religious belief emerged out of journalistic commentary on the contents and impacts of their books.
^Browne, Janet ThePower of Place, Volume 2 of the Biography of Charles Darwin (Alfred Knopf, 2002), page 310
^Browne, JanetThe Power of Place, Volume 2 of the Biography of Charles Darwin (Alfred Knopf, 2002), pages 309-310
^Hitchens, Christopher."God Bless Me, It's a Best-Seller!".Vanity Fair. 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:14 Nisan 2016....in the last two years there have been five atheist best-sellers, one each from Professors Richard Dawkins and Daniel Dennett and two from the neuroscientist Sam Harris.
^"The Four Horsemen DVD".Richard Dawkins Foundation (İngilizce). 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:13 Nisan 2016.On the 30th of September 2007, Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris and Christopher Hitchens sat down for a first-of-its-kind, unmoderated 2-hour discussion, convened by RDFRS and filmed by Josh Timonen.
^Hoffman, Claire (2 Eylül 2014)."Sam Harris is Still Railing Against Religion—Los Angeles Magazine".Los Angeles Magazine (İngilizce). 15 Haziran 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:13 Nisan 2016.As Western society grappled with radical Islam, Harris distinguished himself with his argument that modern religious tolerance had placated us into allowing delusion rather than reason to prevail. Harris upended a discussion that had long been dominated by cultural relativism and a hands-off academic intellectualism; his seething contempt for the world’s faiths helped launch the “New Atheist” movement, and together with Christopher Hitchens, Richard Dawkins, and Daniel Dennett, he became known as one of the "Four Horsemen of the Non-Apocalypse."
^The Oxford Handbook of Atheism; Stephen Bullivant, Michael Ruse; Oxford University Press; Pg. 254
^Stedman, Chris (18 Ekim 2010)."'Evangelical Atheists:' Pushing For What?". Huffington Post. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:2 Mart 2017.something peculiarly evangelistic about what has been termed the new atheist movement ... It is no exaggeration to describe the movement popularized by the likes of Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris, and Christopher Hitchens as a new and particularly zealous form of fundamentalism — an atheist fundamentalism.
^Harris, Sam (2013).Lying. Four Elephants Press. s. 108.ISBN1940051002. 23 Ağustos 2018 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:13 Haziran 2017.
^Hitchens, Christopher (2010).Hitch22. Atlantic Books. s. 448.ISBN1-843-54922-0. 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:13 Haziran 2017.
^Jeffrey Robbins ve Christopher Rodkey (2010). "Beating 'God' to Death: Radical Theology and the New Atheism". Amarnath Amarasingam (Ed.).Religion and the New Atheism A Critical Appraisal. Haymarket Books. s. 35.ISBN9781608462032.
^William Stahl (2010). "One-Dimensional Rage: The Social Epistemology of the New Atheism and Fundamentalism". Amarnath Amarasingam (Ed.).Religion and the New Atheism A Critical Appraisal. Haymarket Books. ss. 97-108.ISBN9781608462032.
^Dougherty, T; Gage, LP (2015). "4/ New Atheist Approaches to Religion, pp. 51-62". Oppy, Graham (Ed.).The Routledge Handbook of Contemporary Philosophy of Religion. Oxon and New York: Routledge. ss. 52-53.ISBN9781844658312.Michael Ruse (2009) claimed that Dawkins would fail 'any philosophy or religion course'; and for this reason Ruse says The God Delusion made him 'ashamed to be an atheist'
^Ruse, Michael (Ağustos 2009)."Why I Think the New Atheists are a Bloody Disaster". The BioLogos Foundation as a columnist of Beliefnet. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2015.… the new atheists do the side of science a grave disservice … these people do a disservice to scholarship ... Richard Dawkins in The God Delusion would fail any introductory philosophy or religion course. Proudly he criticizes that whereof he knows nothing … the poor quality of the argumentation in Dawkins, Dennett, Hitchens, and all of the others in that group … the new atheists are doing terrible political damage to the cause of Creationism fighting. Americans are religious people ... They want to be science-friendly, although it is certainly true that many have been seduced by the Creationists. We evolutionists have got to speak to these people. We have got to show them that Darwinism is their friend not their enemy We have got to get them onside when it comes to science in the classroom. And criticizing good men like Francis Collins, accusing them of fanaticism, is just not going to do the job. Nor is criticizing everyone, like me, who wants to build a bridge to believers – not accepting the beliefs, but willing to respect someone who does have them … The God Delusion makes me ashamed to be an atheist … They are a bloody disaster …
^Pigliucci, Massimo (2013).New Atheism and the Scientistic Turn in the Atheism Movement. Midwest Studies in Philosophy. ss. 151-152.|erişim-tarihi= kullanmak için|url= gerekiyor (yardım)