![]() | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Kale |
| Konum | İstanbul |
| Koordinatlar | 40°59′35″K28°55′24″D / 40.99306°K 28.92333°D /40.99306; 28.92333 |
| Tamamlanma | 390 |
| Yenileme | 1458 |
Yedikule Zindanları (veya gözlem kalesi görünümünde olduğundanYedikule Hisarı),İstanbul'un veTürkiye'nin en eski açık hava müzelerinden birisidir.
Yedikule, aslında adı gibi bir zindan oluşturmak amacı ile değil,Roma'dan misafir gelen kralları ve yabancı sarayların mensuplarını ihtişamlı bir şekilde karşılamak için yapıldı.Türk Tarih Kurumu'nun yaptığı araştırmalara ve elde edilen tarihi verilere göre, başlıkta belirtilenAltın Kapı'yı bir zafer takı olarak dönemin Roma İmparatoruI. Theodosius inşa ettirdi.Theodosius'tan sonra tahta geçen oğlu da dört tane yüksek gözlem kulesinden oluşan bir kaleyikapı ile birleştirdi.390 yılında inşa edildi.
Fatih Sultan Mehmet,İstanbul’un Fethinden sonra yapıya 1458 yılında; Top Kulesi, Kitabeler Kulesi ve daha sonra III. Ahmet Kulesi olarak adlandırılacak üç kuleyi daha ekleterek yedi kuleye tamamlar.
Ayrıca kuleler arasına surlar örülerek kale bağlanır ve burada birgarnizon oluşturulur. BöyleceBizans veOsmanlı çağı yapıları bütünleştirilmiş olur.
Fatih döneminden başlayarakI. Abdulhamid dönemine kadar (1458-1789)Hazine-i Humayun burada muhafaza edilmiştir.

Dört taneBizans İmparatorları'nın, 3 tane deFatih Sultan Mehmet'in yaptırdığı yedi adet kuleden adını alan bu tarihi yapıtın her kulesine isim verilmiştir. Bu kulelerin isimleri ve kısa tarihçeleri şöyledir:
Bu kuleninOsmanlı tarihinin en genç padişahlarındanGenç Osman'ın adını alma nedeni aslında padişahın katledildiği yerin bu bölgenin ikinci katında olmasıdır.
Adından da anlaşılacağı gibi devlete bağlı olduğu süreçte cephane deposu olarak kullanılmıştır. Ayrıca iki hapishane dışında devlet suçlularının hapsedildiği zindanlardan da birisiydi. Yapıyı ziyaret ettiğinizde kirişle tutturulmuş ahşap katları görebilirsiniz.
Bu kule günümüze kadar dayanamamış ve depremlerle yıkılmıştır.III. Ahmed'in adını almasının sebebi yapım ve onarımına bu padişah tarafından büyük katkı yapmış ve katlarının kirişlerle tutturulmasını sağlamış olmasıdır.
Hemen üstteki başlıkYedikule Zindanları'nın Kronolojisi'nde de göreceğiniz gibi bu hisar bir dönem hazinelerin muhafaza edildiği yerdi. Devletin sahip olduğu bu hazine,Hazine Kulesi'nde tutulurdu. Fakat daha sonraIII. Murad döneminde hazine saraya aktarıldı.Kulenin tarihindeki bir diğer olay ise, hemen yanında bulunanYanan Kasır köşkünde çıkan yangından etkilenmesi fakat daha sonra onarılmasıdır. Köşkün"yanan" sıfatını almasının sebebi de bu yangındır.
Kitabeler Kulesi adıyla da anılır. Zindan olarak kullanılan iki kuleden birisidir. İçinde bulunan ahşap katlar çıkan yangınlarda yanarak hasar görmüştür.
Yangında yanan bir diğer kuledir. Hapishane olarak da kullanılmıştır.
Altın Kapı'nın üstündeki kuledir. Yedi kule arasında en sağlam olanıdır. Sancağın dalgalandığı yer olması nedeniyleyeniçeriler burada nöbet tutardı. Sağlamlığını günümüzde de korumaktadır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, halkın 'Yedikule Zindanları' dediği hisarı özgün dokuya zarar gelmemesi koşuluyla 30 yıllığına özel bir şirkete kiraladı. Ancak şirket tarihi Bizans dönemine kadar giden yapıya buldozerlerle girmekte gecikmedi.
Şirket, pist yeri yapmak için hisar zeminindeki orijinal taşları sökerek yerine mıcır döktü, çıkan taşlar da rastgele etrafa atıldı. Alanın genişlemesi için ağaçlar da kesildi. Arkeolog ve sanat tarihçilerinin eleştirdiği uygulamalar hakkında ne şirket, ne bakanlık ne de kurul yetkilileri açıklama yaptı.
Hisar, daha önceleri kısa süreler için konser ve tiyatro gösterilerine ev sahipliği yapmıştı. Ancak, ilk kez bu denli uzun süreliğine kiralandı. Radikal gazetesi bu olayın nasıl gerçekleştiğini şöyle yazdı.
Yedikule Hisarı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Hisarlar Müze Müdürlüğü'ne ait. Swees Turkish International (STI) İç ve Dış Ticaret Şirketi'nin hisarı kiralamak için hazırladığı projeİstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kuruluna sunuldu. Kurul, 21 Nisan 2004 tarihli kararında 'özgün dokusuna zarar vermemesi koşuluyla' ve 'kısa süreliğine' hisarın kiralanmasına izin verdi.