Örnekler |
---|
- Ali topu Ayşe'yeattı.
- Hava bugünçok güzel.
|
Yüklem;cümledeözne tarafından gerçekleştirilen eylemi, oluşu, hareketi veya bir olguyu ya da yargıyı bildiren sözcük veya sözcük grubu.Özne ile birliktecümlenin ana öğelerinden biridir. Yüklemlerfiil veyaisim soylu olabilir:
- Öğretmen sınav kâğıtlarınıdağıttı. (fiil yüklem)
- Kapıyı çalanpostacıymış. (isim yüklem)
Fiil cümlelerinde yüklem her zaman bir fiildir:
İsim cümlelerinde yüklem isim soylu bir sözcüktür. İsim soylu sözcükler,ek-fiiller ile yükleme dönüştürülür:
- Tahsin gelemeyeceğini söyledi; çokyorgunmuş. ("yorgun" isim soylu)
- Dün geceki tiyatro çokgüzeldi. ("güzel" isim soylu)
- Bugün çokdalgınsın. (-dır ek-fiili gizli durumda)
Eğer yüklem tamlamalardan vs. oluşmuş bir sözcük grubuysa buna "yüklem öbeği" denir. Aşağıdaki cümlede yüklem öbeği kalın yazılmıştır:
Türkçe, yüklemicümle sonunda olan birdildir ancak vurgu amacıyla bazen yüklemin yeri değişebilir:
- Hastaneyiaramadın mı hâlâ?
Cümlede vurgulanmak istenen öge yüklemin hemen önüne getirilir. Aşağıdaki cümlelerde yüklem kalın, vurgulanan öge eğik harflerle yazılmıştır:
- Hasan dünbayram kartlarınıpostaladı. (Nesne vurgulanmak istenmiş.)
- Hasan bayram kartlarınıdünpostaladı. (Zarf tümleci vurgulanmak istenmiş.)
- Dün bayram kartlarınıHasanpostaladı. (Özne vurgulanmak istenmiş.)
Yüklemi sonda olan cümleyekurallı (düz) cümle, yüklemi farklı bir konumda olan cümleyedevrik cümle denir. Yüklemi gizli durumda olan cümleye iseeksiltili cümle denir.
 | Dil ile ilgili bu maddetaslak seviyesindedir. Madde içeriğinigenişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
|
---|
Fonetik | Sesler | |
---|
Ses uyumları | |
---|
Ses olayları | |
---|
|
|
---|
Kök veekler | |
---|
Kelime bilgisi | Kelime türleri | |
---|
Anlamına göre kelimeler | |
---|
Yapısına göre kelimeler | |
---|
tamlamalar | |
---|
|
|
---|
Cümle bilgisi | Cümlenin ögeleri | |
---|
Anlamına göre cümleler | |
---|
Yapısına göre cümleler | |
---|
Ögelerinin dizilişine göre cümleler | |
---|
Yüklemin cinsine göre cümleler | |
---|
|
---|
Anlatım | |
---|