Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Woodrow Wilson

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Thomas Woodrow Wilson
28.Amerika Birleşik Devletleri başkanı
Görev süresi
4 Mart 1913 - 4 Mart 1921
Başkan YardımcısıThomas Marshall
Yerine geldiğiWilliam Howard Taft
Yerine gelenWarren G. Harding
34. New Jersey Valisi
Görev süresi
17 Ocak 1911 - 1 Mart 1913
Yerine geldiğiJohn Fort
Yerine gelenJames Fielder(Geçici)
13.Princeton Üniversitesi Başkanı
Görev süresi
1902-1910
Yerine geldiğiJohn Fort
Yerine gelenJohn Aikman Stewart
Kişisel bilgiler
DoğumThomas Woodrow Wilson
28 Aralık 1856(1856-12-28)
Staunton,Virginia, ABD
Ölüm3 Şubat 1924 (67 yaşında)
Washington, DC, ABD
PartisiDemokratik
Evlilik(ler)
Çocuk(lar)3
Bitirdiği okul
MesleğiAkademisyen, tarihçi
DiniPresbiteryen
Ödülleri
Nobel Barış Ödülü (1919)
İmzası

Thomas Woodrow Wilson (d. 28 Aralık 1856 – ö. 3 Şubat 1924),Amerikalı akademisyen, tarihçi ve siyasetçidir.Amerika Birleşik Devletleri'nin 28. başkanıdır.

Yaşamı

[değiştir |kaynağı değiştir]

Thomas Woodrow Wilson, 28 Aralık 1856 yılındaAmerika Birleşik Devletleri'ninVirginia eyaletininStaunton şehrinde doğmuştur.İskoç veİrlanda kökenlidir.[1] dört çocuklu bir ailenin üçüncü çocuğudur. Wilson 1873-74 yıllarındaDavidson Kolejinde okumuştur. Ancak daha sonra New Jersey Kolejine (şimdikiPrinceton Üniversitesi) gitmiştir.Siyasi Felsefe veTarih okumuştur.Phi Kappa Psi kardeşliğine katılmıştır.[2] 1876'da başkanlık seçimlerindeDemokrat Parti adayıSamuel J. Tildene vereceğini açıklamıştır. 1879'da Princeton'dan mezun olduktan sonra,Virginia ÜniversitesiHukuk Fakültesine kayıt olmuştur. Ancak yine de hukukla ilgili bir iş yapmamıştır. 1885'teEllen Louise Axson ile evlenmiştir. Bu evlilikten olan çocuklarıMargaret,Jessie veEleanor'dur. 1885'ten 1889'a kadarPensilvanyaBryn Mawr'da bulunanBryn Mawr Kadın Koleji'nde öğretmenlik yapmıştır. Burada Antik Yunan ve Roma tarihi, Amerikan tarihini, siyaset tarihi ve diğer konuları öğretmiştir. 1902-1910 yılları arasındaPrinceton Üniversitesi rektörlüğü görevini yürüttü. 1910 yılındaDemokratik Parti'denNew Jersey vali adayı oldu. Yapılan seçimleri kazandı. Bu görevini 1911-1913 yılları arasında sürdürdü. 1912 yılında yapılan ABD başkanlık seçimlerini kazandı. 1916 yılında yapılan başkanlık seçimlerini bir kez daha kazandı veAndrew Jackson'dan sonraBeyaz Saray'da arka arkaya iki dönem başkanlık yapan ikinci demokrat oldu. ABD'ninI. Dünya Savaşı'na girmesinden önce açıkladığıilkeler nedeniyle 1919 yılındaNobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.[3]

Başkanlığı (1913 - 1921)

[değiştir |kaynağı değiştir]

1912 Seçimleri

[değiştir |kaynağı değiştir]

Wilson 1912'de Başkanlık seçimlerin deDemokrat Partiden aday olmuştur. Rakipleri olarak, 27. ABD Başkanı olanWilliam Howard Taft, 26. BaşkanTheodore Roosevelt veEugene V. Debs vardır. Roosevelt İlerici Partiden, Taft Cumhuriyetçi Debs ise Sosyalist Partiden aday olmuştur. Wilson bu seçimler de %41,8 oranın da oy alarak seçimleri kazanmıştır.

Wilson Birliğin Durumu konuşmasını 1913'te ortak bir oturumundan önce yapıyor.

İç Politika

[değiştir |kaynağı değiştir]

Wilson başkanlığında yürürlüğe doğayı koruma, bankacılıkta reform ve tarifeleri düşürmüştür. Çiftçilere düşük faiz sağlayan Federal Çiftlik Yasasını imzalamıştır.

I. Dünya Savaşı

[değiştir |kaynağı değiştir]

Başkanlığı sırasındaI. Dünya Savaşı çıkmıştır. Başkan Wilson savaşa katılmayıp tarafsızlıktan yanaydı. Ancak daha sonra Almanların üç Amerikan gemisini batırması sonucu I. Dünya Savaşı'na katılmaya karar vermiştir. Wilson savaşı çabuk bitirme ve dünya barışını sağlama gerekçesiyle Wilson İlkelerini çıkarmıştır. Ayrıca Wilson tüm ulusların bağımsızlığını korumak ve toprak bütünlüğünü sağlamak için bugünküBirleşmiş Milletler'in öncülü olanMilletler Cemiyeti'nin kurulması konusun da çağrı da bulunmuştur.Osmanlı İmparatorluğu veAvusturya Macaristan İmparatorluğu'ndaki azınlıkların haklarını kendilerine bırakmıştır.

Paris Barış Konferansı

[değiştir |kaynağı değiştir]

11 Kasım 1918 yılındaParis Barış Konferansında ateşkes sürecinde Almanya'nın Wilson İlkelerini kabul etmemesi durumunda Almanya ile ayrı antlaşma yapacağını açıklamıştır. 28 Haziran 1919'da AlmanyaVersay Antlaşmasını imzalamıştır.

Wilson'un savaşı bitirmeyi başarmasından dolayı 1919'daNobel Barış ödülüne layık görülmüştür.

I. Dünya Savaşı'ndan sonra Paris Barış Konferansında "Büyük Dörtlü" (soldan sağa, Britanya başbakanıLloyd George, İtalya başbakanıVittorio Emanuele Orlando, Fransa başbakanıGeorges Clemenceau ve ABD başkanı Woodrow Wilson.

Sonraki Yaşamı (1921-1924)

[değiştir |kaynağı değiştir]

Wilson 4 Mart 1921'de ABD başkanlığından ayrılmasından sonraWashington D.C.'de yaşamıştır. 3 Şubat 1924'te 67 yaşındayken ölmüştür.

Ayrıca bakınız

[değiştir |kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^Heckscher (1991), s. 4
  2. ^Berg (2013), s. 45-49
  3. ^Andrew Glass (10 Aralık 2012)."Woodrow Wilson receives Nobel Peace Price, 10 Aralık 1920". Politico. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
Vikisöz'deWoodrow Wilson ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
Flag of Amerika Birleşik DevletleriSiyasetçi ikonAmerikalı siyasetçi ile ilgili bu maddetaslak seviyesindedir. Madde içeriğinigenişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Akademik görevi
Önce gelen
Francis Landey Patton		Princeton Üniversitesi Başkanı
1902–1910		Sonra gelen
John Aikman Stewart
Geçici
Siyasi görevi
Önce gelen
John Franklin Fort		New Jersey Valisi
1911–1913		Sonra gelen
James Fairman Fielder
Geçici
Önce gelen
William Howard Taft		Amerika Birleşik Devletleri başkanı
1913–1921		Sonra gelen
Warren G. Harding
Parti siyasi görevi
Önce gelen
William Jennings Bryan		Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı
Demokratik
1912,1916		Sonra gelen
James M. Cox
Ödüller ve başarılar
Önce gelen
Uluslararası Kızıl Haç Komitesi		Nobel Barış Ödülü Sahibi
1919		Sonra gelen
Léon Bourgeois
Önce gelen
Giulio Gatti-Casazza		Time Kapağı
12 Kasım 1923		Sonra gelen
Erich Ludendorff
Livingston · Paterson · Howell · Bloomfield · Ogden · W.S. Pennington · M. Dickerson · Williamson · Vroom · Southard · Seeley · Vroom · P. Dickerson · W. Pennington · Haines · Stratton · Haines · G. Fort · Price · Newell · Olden · Parker · Ward · Randolph · Parker · Bedle · McClellan · Ludlow · Abbett · Green · Abbett · Werts · Griggs · Voorhees · Murphy · Stokes · J. Fort · Wilson · Fielder · Edge · Edwards · Silzer · Moore · Larson · Moore · Hoffman · Moore · Edison · Edge · Driscoll · Meyner · Hughes · Cahill · Byrne · Kean · Florio · Whitman · DiFrancesco · McGreevey · Codey · Corzine · Christie · Murphy
  1. George Washington (1789-1797)
  2. John Adams (1797-1801)
  3. Thomas Jefferson (1801-1809)
  4. James Madison (1809-1817)
  5. James Monroe (1817-1825)
  6. John Quincy Adams (1825-1829)
  7. Andrew Jackson (1829-1837)
  8. Martin Van Buren (1837-1841)
  9. William Henry Harrison (1841)
  10. John Tyler (1841-1845)
  11. James K. Polk (1845-1849)
  12. Zachary Taylor (1849-1850)
  13. Millard Fillmore (1850-1853)
  14. Franklin Pierce (1853-1857)
  15. James Buchanan (1857-1861)
  16. Abraham Lincoln (1861-1865)
  17. Andrew Johnson (1865-1869)
  18. Ulysses S. Grant (1869-1877)
  19. Rutherford B. Hayes (1877-1881)
  20. James A. Garfield (1881)
  21. Chester A. Arthur (1881-1885)
  22. Grover Cleveland (1885-1889)
  23. Benjamin Harrison (1889-1893)
  24. Grover Cleveland (1893-1897)
  25. William McKinley (1897-1901)
  26. Theodore Roosevelt (1901-1909)
  27. William Howard Taft (1909-1913)
  28. Woodrow Wilson (1913-1921)
  29. Warren G. Harding (1921-1923)
  30. Calvin Coolidge (1923-1929)
  31. Herbert C. Hoover (1929-1933)
  32. Franklin D. Roosevelt (1933-1945)
  33. Harry S. Truman (1945-1953)
  34. Dwight D. Eisenhower (1953-1961)
  35. John F. Kennedy (1961-1963)
  36. Lyndon B. Johnson (1963-1969)
  37. Richard Nixon (1969-1974)
  38. Gerald Ford (1974-1977)
  39. Jimmy Carter (1977-1981)
  40. Ronald Reagan (1981-1989)
  41. George H. W. Bush (1989-1993)
  42. Bill Clinton (1993-2001)
  43. George W. Bush (2001-2009)
  44. Barack Obama (2009-2017)
  45. Donald Trump (2017-2021)
  46. Joe Biden (2021-2025)
  47. Donald Trump (2025-günümüz)
1884-1900
1901-1925
1926-1950
1951-1975
1976-2000
2001-günümüz
1901-1925
1926-1950
1951-1975
1976-2000
2001-günümüz
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Woodrow_Wilson&oldid=36143270" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
Gizli kategoriler:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp