Vajina üzerine yapılan araştırmalar özellikle farklı hayvanlar için eksik olmakla birlikte, vajinanın konumu, yapısı ve boyutunun türler arasında farklılık gösterdiği belgelenmiştir. Dişi memelilerde genellikleidrar yolu içinüretral açıklık ve genital yol için vajinal açıklık olmak üzere iki dış açıklık bulunur. Bu özellik hemidrar çıkarma hem deüreme için genellikle tek bir üretral açıklığa sahip olan erkek memelilerden farklıdır. Vajinal açıklık, yakınında bulunan üretral açıklıktan çok daha büyüktür ve her ikisi de insanlardalabia tarafından korunmaktadır.Amfibiler,kuşlar,sürüngenler vetek deliklilerdekloak, gastrointestinal kanal, idrar yolu ve üreme yolu için tek dış açıklıktır.
Cinsel ilişki veya diğercinsel aktiviteler esnasında vajinaya daha yumuşak bir penetrasyon sağlamak için insan dişileri ve diğer dişi memelilerdecinsel uyarılma sırasında vajinadaki ıslaklık artar. Islaklıktaki bu artış,vajinal ıslanmayı sağlayarak sürtünmeyi azaltır. Vajina duvarlarının dokusu, cinsel ilişki sırasındapenis için sürtünme ortamı yaratarak penisinboşalana kadar uyarılmasını vedöllenmenin gerçekleşmesini sağlar. Zevk ve bağlanmanın yanı sıra, kadınların başkalarıyla gerçekleştirdikleri cinsel davranışlar (bu davranışlar arasındaheteroseksüel cinsellik veyalezbiyen cinselliği sayılabilir), tavsiye edilengüvenli seks uygulamalarıyla riskleri azaltılabilecekcinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara neden olabilir.
Vajina ve vulva, tarih boyunca toplumlarda olumsuz algılar, olumsuz konuşma biçimleri, kültüreltabular ve bu tabularınkadın cinselliği, maneviyat ya da yaşamın yenilenmesi gibi kavramlar için birer sembol olarak kullanılması gibi güçlü tepkiler uyandırmıştır.Halk arasında vajina kelimesi genelliklevulva ya da genel olarak kadın cinsel organları için kullanılan bir sözcüktür. Ancaksözlük veanatomi tanımlarındavajina sadece içeride bulunan özel yapıya karşılık gelir ve bu anlam ayrımını anlamak, kadın cinsel organı hakkındaki bilgileri geliştirereksağlık hizmeti iletişiminde fayda sağlayabilir.
Vajina terimiLatince'den gelir ve "kılıf" veya "kın" anlamını taşır. Vajina sözcüğünün çoğulu Latincedevaginae veyavaginas,[1] Türkçedevajinalardır. Vajina,hamilelik veçocuk doğurma bağlamında "doğum kanalı" olarak da adlandırılabilir.[2][3] Sözlük ve anatomi tanımlarında vajina sözcüğü sadece içeride bulunan özel yapıya karşılık gelse de, halk ağzında vulva yahut hem vajina hem de vulva için kullanılır.[4][5]
"Vulva" için vajina terimini kullanmak tıbbî veya hukukî karışıklıklara sebep olabilir. Örneğin bir kişinin söz konusu organın bulunduğu bölgeye ilişkin yorumu bir başkasından farklı olabilir.[4][6] Vajina tıbbî olarak, himen (veya himenin kalıntıları) ile serviks arasındaki kanaldır ancak hukukî olarak vulvadan (labia arasından) başlar.[4] Vajina teriminin yanlış kullanılmasının nedeni, kadın cinsel organlarının anatomisi üzerine erkek cinsel organları konusunda yapılan çalışmalardaki kadar düşünülmemesi ve bu durumun hem halk hem de sağlık uzmanları arasında doğru birkelime dağarcığının yokluğuna yol açmasından dolayı olabilir. Bu nedenden ve kadın cinsel organının daha iyi anlaşılmasının kadın gelişimine ilişkin cinsel ve psikolojik zararlarla mücadeleye yardımcı olabileceğinden ötürü araştırmacılar vulva için doğruterimin kullanılmasını desteklemektedir.[6][7][8]
Pelvik anatomi ve kadın üreme sisteminin organları
İnsan vajinası, vulvadan rahim ağzına uzanan elastik, kaslı bir kanaldır. Vajina açıklığıürogenital üçgende bulunur.[9][10] Ürogenital üçgen,perinenin ön kısmında bulunan üçgendir ve üretral açıklık ile üreme organının dışında bulunan kısımlarından oluşur.[11] Vajinal kanal, önünde bulunanüretra ile arkasında bulunanrektum arasında olup, vücudun içerisinde yukarıya doğru uzanır. Vajinanın daha üst bölgesinde, rahim ağzı yaklaşık 90 derecelik bir açıyla vajinanın ön yüzeyinde içine doğru çıkıntı yapar.[12] Vajinal ve üretral açıklıklar,labia tarafından korunurlar.[13]
^Hill CA (2007).Human Sexuality: Personality and Social Psychological Perspectives.Sage Publications. ss. 265-266.ISBN978-1-5063-2012-0. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:3 Haziran 2021.Little thought apparently has been devoted to the nature of female genitals in general, likely accounting for the reason that most people use incorrect terms when referring to female external genitals. The term typically used to talk about female genitals isvagina, which is actually an internal sexual structure, the muscular passageway leading outside from the uterus. The correct term for the female external genitals isvulva, as discussed in chapter 6, which includes the clitoris, labia majora, and labia minora.