Turkuaz,türkuvaz veyafiruze; hidratlı birbakıralüminyum fosfat olan,opak, mavi-yeşil renkte birmineral. Kimyasal formülüCuAl6(PO4)4(OH)8·4H2O'dur. Kaliteli olanları nadir ve değerli olup, benzersiz rengi nedeniyle binlerce yıl boyuncadeğerli taş veya mücevherat olarak işlem görmüştür. Diğer opak mücevherlerin çoğu gibi turkuazın değeri de imitasyonlar ve sentetik ürünlerin pazara girmesiyle düşmüştür.
"Turkuaz" kelimesi "Türk" anlamına gelenFransızcaturquois kelimesinden gelir, zira turkuaz minerali Avrupa'ya ilk kezOsmanlı İmparatorluğu aracılığıyla getirilmiştir.[1][2][3][4][5] AncakEtymonline'a göre kelimenin İngilizcedeki kökeni 14. yüzyıldakiturkeis kelimesine kadar uzanmaktadır. Yine "Türk" anlamına gelen bu kelimenin yerini 1560'lı yıllarda Fransızca kökenliturqueise almıştır. Aynı kaynağa göre turkuaz Avrupa'ya ilk kezTürkistan'tan veya başka birTürk devletinden getirilmiştir.[6]