Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Trypanosoma

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Trypanosoma
Trypanosoma sp. among red blood cells.
Biyolojik sınıflandırmaBu sınıflandırmayı düzenle
Şube:Euglenozoa
Sınıf:Kinetoplastea
Takım:Trypanosomatida
Familya:Trypanosomatidae
Cins:Trypanosoma
Gruby, 1843
Subgenera

TrypanosomaKinetoplastidasınıfındanmonofiletik[1] tek hücreliparazitikkamçılıprotozoacinsidir. Adıtirbuşon şeklindeki hareketleri nedeniyleYunancaτρύπανον (delici) veσῶμα (gövde) kelimelerinden gelir. Çoğuheteroksendir vetaşıyıcılarla iletilir.Trypanosoma equiperdum gibi bazıları ise doğrudan temas ile yayılır. Türlerin çoğunluğu kan ile beslenenomurgasızlar tarafından taşınır ancak türler arasında farklı yayılma mekanizmaları görülür. Omurgasızkonakta genelliklebağırsaklarda bulunur amamemeli konaklarda isekan içinde ya dahücreler arası ortamda bulunur.

Trypanozomlar çok sayıda konakçıya bulaşır ve çeşitli hastalıklara sebep olur. Bu hastalıklar arasındaTrypanosoma brucei tarafından neden olunanuyku hastalığı ileTrypanosoma cruzi tarafından neden olunanChagas hastalığı gibi ölümcül insan hastalıkları da bulunur.

Tarihçesi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Kanda bulunan tek hücreli asalaklara dair ilk bahis,sazanların kanındakamçılılar bulanGabriel Valentin tarafından 1841'de yapılmıştır.[2][3]

Cins olarak,T. sanguinis türüyleDaniel Gruby tarafından kurbağaların kanında bulunan asalakların 1843'te tanımlanmasıyla kullanılmıştır.[4]

Bundan 50 ila 80 yıl kadar sonra memelilerde de bulunduğu görülmüştür.

Taksonomisi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Trypanosoma cinsinin monofiletik olduğu farklı yöntemlerle desteklenememektedir. Amerika ve Afrika tripanasomları farklıklâdlar oluşturur yani insanlarda önemli hastalıklara yol açanT. cruzi (Chagas hastalığının nedeni) veT. brucei (uyku hastalığının nedeni) birbirleriyle yakın akraba değildir.[5]

Filogenetik analizler çok eski zamanlardaSalivaria tripanasomlar ile bu grupta olmayan tripanasomların ikiye ayrıldığını önerir. Salivaria tripanasom olmayan dal kuş, sürüngen ve memelileri etkileyen Stercoraria tripanasomlardan oluşan bir klâd ile balıkları ve sürüngen ile iki yaşamlıları etkileyen iki gruptan oluşan ikinci bir klâda ayrılır.[6]

Salivaria tripanasomlarDuttonella,Trypanozoon,Pycnomonas veNannomonas alt cinslerinden oluşur. Bunlar konakçılaraçeçe sineğinin (Glossina spp.) salyası ile geçer.[7]Antijenik varyasyon, özellikleT. brucei türünde çok iyi incelenmiş olan ve tüm Salivaria tripanasomların paylaştığı bir özelliktir.[8]Trypanozoon alt cinsi içindeTrypanosoma brucei,T. rhodesiense veT. equiperdum türleri sınıflandırılır. Alt cinsDuttonella içindeT. vivax türü yer alır.Nannomonas içinde iseT. congolense bulunur.[9]

Stercoria tripanasomlar ise konakçılara 'Triatoma infestans gibiTriatominae alt familyasındaki böceklerin dışkısı ile geçer.[10] Bu grubun içindeTrypanosoma cruzi,T. lewisi,T. melophagium,T. nabiasi,T. rangeli,T. theileri,T. theodori türleri bulunur.[11] Alt cinsHerpetosoma içindeT. lewisi türü ve alt cinsSchizotrypanum içinde deT. cruzi türü sınıflandırılır.[9]

Evrimi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Türler arasındaki ilişkiler henüz çok iyi incelenmemiştir.T. evansi türününT. equiperdum klonundan geldiği öne sürülmüştür[12] AyrıcaT. evansi türünün,T. brucei türünün bir alt türü olarak sınıflandırılması da önerilmiştir.[13]

Bazı türleri

[değiştir |kaynağı değiştir]

Trypanosoma türleri arasında aşağıdakiler sayılabilir:

Konakçılar, yaşam döngüsü ve morfolojiler

[değiştir |kaynağı değiştir]
Tripanasomatidlerin altı ana morfolojisi.

Yaşam döngüleri farklı olan iki tip tripanasom vardır: Salivarian türleri ve stercoraria türleri.

Stercoraria tripanasomları böcekleri etkiler, arka bağırsaklarında gelişir ve dışkı ile atılarak konakçının derisine ulaşır. Organizma buradan deriyi delerek konakçının vücuduna yayılır. Böcekler konakçıların kanı ile beslenirken asalak ile tekrar enfekte olurlar.

Salivaria tripanasomlar ise böceklerin ön bağırsaklarında gelişir ve böceğin beslenmeden önce konakçıyı ısırması sırasında salyası yoluyla konakçıya geçerler.

Yaşam döngüleri boyunca çeşitli morfolojik değişiklikler geçirirler. Yaşam döngüleri içinde sıklıkla omurgalı konakçıda bulunantripomastigot şekil ile omurgasız taşıyıcının bağırsaklarında bulunan tripomastigot vepromastigot şekillere raslanır. Hücre içi yaşam döngüsü etapları genellikleamastigot şekilde görülür. Tripomastigot morfolojisi,Trypanosoma cinsi içindeki türlere özgüdür.

Notlar

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^Hamilton PB, Stevens JR, Gaunt MW, Gidley J, Gibson WC (2004)."Trypanosomes are monophyletic: evidence from genes for glyceraldehyde phosphate dehydrogenase and small subunit ribosomal RNA".Int. J. Parasitol.34 (12). ss. 1393-404.doi:10.1016/j.ijpara.2004.08.011.PMID 15542100. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  2. ^Leadbeater, B.S.C & McCready, S.M.M. (2000).The Flagellates. Unity, diversity and evolution. Ed.: Barry S. C. Leadbeater and J. C. Green Taylor and Francis, London, p. 12.
  3. ^Valentin, G. 1841. Ueber ein Entozoon im Blute vonSalmo fario.Müller's Archiv, p. 435.
  4. ^Gruby, D. 1843. Recherches et observations sur une nouvelle espéce d'haematozoaire,Trypanosoma sanguinis.Comptes Rendus de l'Academie des Sciences, 17: 1134–1136,[1] 19 Nisan 2016 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi..
  5. ^Environmental kinetoplastid-like 18S rRNA sequences and phylogenetic relationships among Trypanosomatidae: Paraphyly of the genus Trypanosoma. Helen Piontkivska and Austin L. Hughes, Molecular and Biochemical Parasitology, November 2005, Volume 144, Issue 1, Pages 94–99,DOI:10.1016/j.molbiopara.2005.08.007
  6. ^The molecular phylogeny of trypanosomes: evidence for an early divergence of the Salivaria. Jochen Haag, Colm O'hUigin and Peter Overath, Molecular and Biochemical Parasitology, 1 March 1998, Volume 91, Issue 1, Pages 37–49,DOI:10.1016/S0166-6851(97)00185-0
  7. ^"Definition of the word Salivarian at medical-dictionary.thefreedictionary.com". 5 Kasım 2016 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  8. ^Sex and evolution in trypanosomes. Wendy Gibson, International Journal for Parasitology, 1 May 2001, Volume 31, Issues 5–6, Pages 643–647,DOI:10.1016/S0020-7519(01)00138-2
  9. ^abDihydrofolate reductases within the genus Trypanosoma. J.J. Jaffe, J.J. McCormack Jr and W.E. Gutteridge, Experimental Parasitology, 1969, Volume 25, Pages 311–318,DOI:10.1016/0014-4894(69)90076-9
  10. ^"Arşivlenmiş kopya". 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  11. ^"Stercoraria at medical-dictionary.thefreedictionary.com". 5 Kasım 2016 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  12. ^Brun R, Hecker H, Lun ZR (1998)Trypanosoma evansi andT. equiperdum: distribution, biology, treatment and phylogenetic relationship (a review). Vet Parasitol 79(2):95-107
  13. ^Carnes J, Anupama A, Balmer O, Jackson A, Lewis M, Brown R, Cestari I, Desquesnes M, Gendrin C, Hertz-Fowler C, Imamura H, Ivens A, Kořený L, Lai DH, MacLeod A, McDermott SM, Merritt C, Monnerat S, Moon W, Myler P, Phan I, Ramasamy G, Sivam D, Lun ZR, Lukeš J, Stuart K, Schnaufer A (2015) Genome and phylogenetic analyses ofTrypanosoma evansi reveal extensive similarity toT. brucei and multiple independent origins for dyskinetoplasty. PLoS Negl Trop Dis 9(1):e3404. doi: 10.1371/journal.pntd.0003404
  14. ^World Health, Organization (2005). "A new form of human trypanosomiasis in India. Description of the first human case in the world caused by Trypanosoma evansi".Wkly. Epidemiol. Rec.80 (7). ss. 62-3.PMID 15771199. 
  15. ^Joshi PP, Chaudhari A, Shegokar VR ve diğerleri. (2006)."Treatment and follow-up of the first case of human trypanosomiasis caused by Trypanosoma evansi in India".Trans. R. Soc. Trop. Med. Hyg.100 (10). ss. 989-91.doi:10.1016/j.trstmh.2005.11.003.PMID 16455122. 19 Eylül 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı (link)
  16. ^Batista JS, Rodrigues CM, García HA, Bezerra FS, Olinda RG, Teixeira MM, Soto-Blanco B (2011)."Association of Trypanosoma vivax in extracellular sites with central nervous system lesions and changes in cerebrospinal fluid in experimentally infected goats".Veterinary Research.42 (63). ss. 1-7.doi:10.1186/1297-9716-42-63.PMC 3105954 $2.PMID 21569364. 25 Nisan 2012 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Trypanosoma&oldid=33516358" sayfasından alınmıştır
Kategori:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp