Spartalı Tymikha veyaTimycha (Grekçe: Τιμύχα Λακεδαιμονία; erken MÖ. 4. yüzyıl),[1] kocasıKrotonlu Myllias ile birliktePytagorasçı cemaatin bir üyesiydi.Iamblichus,Life ofPythagoras adlı eserinde kendisinden aşağıdaki şekilde bahseder:
| “ | Bu adamların ölçülülüğü ve Pythagoras'ın bu erdemi nasıl öğrettiği, Hippobotus ve Neanthes'in Pythagorasçı olan Myllias ve Timycha hakkında anlattıklarından öğrenilebilir. Dediklerine göre,Tiran Dionysius amacına ulaşmak için her şeyi yapmasına rağmen Pythagorasçılardan hiçbirinin dostluğunu kazanamadı; çünkü onlar onun monarşik eğilimini gözlemlemiş ve bundan dikkatle kaçınmışlardı. Bu nedenle Pisagorculara,Siraküzalı Dion'un kardeşi olan Siraküzalı Eurymenes komutasında otuz askerden oluşan bir birlik gönderdi, böylece onlarınTarentum'danMetapontum'a alışkın oldukları göçü ihanet yoluyla amacına uygun bir şekilde gerçekleştirebilecekti. Çünkü yılın farklı mevsimlerinde yer değiştirmek onlar için olağan bir şeydi ve bu göçe uygun yerleri seçerlerdi. Bu nedenle, Pisagorcuların yolculukları sırasında mutlaka geçmeleri gereken, Tarentum'un sarp bir bölgesi olan Phalæ'de, Eurymenes sinsice birliğini gizledi ve böyle bir şey beklemeyen Pisagorcular gün ortasına doğru o yere geldiklerinde, askerler soyguncular gibi bağırarak üzerlerine saldırdılar. Ama Pisagorcular böylesine beklenmedik bir saldırı karşısında ve düşmanlarının sayıca üstünlüğü karşısında (çünkü Pisagorcuların sayısı sadece ondu) tedirgin olup dehşete kapıldılar ve ayrıca silahsız oldukları ve çeşitli silahlara sahip adamlarla mücadele etmek zorunda oldukları için esir alınmaları gerektiğini de düşündüler - tek güvenliklerinin kaçmak olduğunu anladılar ve bunun erdeme yabancı olduğunu düşünmediler. Çünkü doğru aklın kararına göre metanetin, kaçınılması ve katlanılması gereken şeylerin bilimi olduğunu biliyorlardı. Ve şimdi bunu elde ettiler. Çünkü Eurymenes'le birlikte olanlar, ağır silahlara sahip oldukları için, eğer Pisagorcular kaçarken fasulye ekili ve yeterince çiçekli durumda olan belirli bir tarlaya varmamış olsalardı, onları takip etmekten vazgeçeceklerdi. Bu nedenle, fasulyelere dokunmamalarını emreden dogmayı ihlal etmek istemediklerinden, hareketsiz durdular ve takipçilerine taşlarla, sopalarla ve karşılaştıkları başka şeylerle saldırdılar, ta ki bazılarını öldürene ve birçoğunu yaralayana kadar. Ancak Pisagorcuların hepsi sonunda mızrakçılar tarafından öldürüldü, hiçbiri esir alınmaya razı olmadı, mezheplerinin buyruklarına uygun olarak ölümü buna tercih etti. Bu nedenle Eurymenes ve askerleri, yalnızca bu amaçla gönderilmiş olmalarına rağmen, Pisagorculardan birini bile Dionysius'a canlı olarak götüremeyeceklerini anlayınca büyük bir üzüntüye kapıldılar. Bu nedenle, öldürülenlerin üzerine toprak yığıp onları ortak bir mezara gömdükten sonra, adımlarını eve doğru çevirdiler. Ancak geri dönerlerken, diğer Pisagorcuların geride bıraktıkları Krotonlu Myllias ve karısı Lakedaimonlu Timycha'ya rastladılar, çünkü Timycha hamileydi, altıncı ayını doldurmuştu ve bu nedenle yavaş yürüyordu. Bu nedenle, askerler bunları seve seve tutsak aldılar ve zalimin yanına götürdüler, ona güvenle teslim edilebilmeleri için onlara her türlü dikkati gösterdiler. Ama tiran olanları öğrenince çok üzüldü ve iki Pisagorcuya şöyle dedi: Benimle birlikte hüküm sürmeye razı olursanız, benden diğerlerinin hepsinden daha üstün onurlar elde edersiniz. Ancak tüm teklifleri Myllias ve Timycha tarafından reddedildi; O zaman, dedi, bana sadece bir şey öğretirseniz, sizi yeterince güvenli bir koruma ile görevden alacağım. Myllias ona öğrenmek istediği şeyin ne olduğunu sorunca, Dionysius şu yanıtı verdi: “Arkadaşların neden fasulye çiğnemektense ölmeyi tercih ettiler? Ama Myllias hemen cevap verdi: “Arkadaşlarım fasulyelere basmamak için ölüme boyun eğdiler, ama bunun nedenini sana söylemektense onlara basmayı yeğlerim. Dionysius bu cevap karşısında hayrete düşerek, onun zorla götürülmesini emretti, ama Timycha'ya işkence edilmesini emretti: çünkü bir kadın olduğu, hamile olduğu ve kocasından mahrum kaldığı için, işkence korkusuyla ona bilmek istediği şeyi kolayca söyleyeceğini düşündü. Ancak kahraman kadın dilini dişleriyle ezerek kopardı ve zalimin yüzüne tükürdü; bununla, işkenceler karşısında yenilgiye uğrayan cinsi, sessizlik içinde saklanması gereken bir şeyi açıklamaya zorlansa da, bunun gelişmesine hizmet eden üyenin tamamen kesilmesi gerektiğini gösteriyordu. Kraliyet mensubu olsalar bile yabancı dostlukları kabul etmekte o kadar zorluk çekiyorlardı ki.[2] | „ |
Porphyry de bu bölümüPisagor'un Hayatı adlı eserinde anlatmıştır, ancak günümüze ulaşan el yazmaları tam o hikayeyi anlatmaya başladığında biter. Ayrıcaİskenderiyeli Clement'inStromata adlı eserinde deTimycha'dan bahsedilir.
Tiziano Dorandi'ye göre, Gadaralı Philodemus baskısında, anekdot belirsizdir; özellikleThéano'ya atfedilen[3] edebi birtopostur. Fasulye tarlası bölümü, Pisagor'un ölüm hikâyesindeDiogenes Laertius tarafından kısmen ele alınmıştır ve bunu anekdotun baş kahramanı yapar (Pisagor tarlayı geçmeyi reddedince idam edilir).[4].
| “ | “Siraküza tiranı Dionysius'un mezhebinin sırlarını ya da gizemlerini açıklaması için işkence ettiği Pisagorcu bir kadın olan Timycha, dilini dişleriyle kesip tiranın yüzüne tükürdü. Iamblichus,Pythagoras'ın Hayatı, bölüm 31. Menagius'un gözlemlediği gibi Harmodius ve Aristogiton'un arkadaşı Leena'nın hikayesinin taklidi, bkz. Mulier. philosopharum, segm.94-98. ve bu gibi birçok paralel anlatı tamamen yazarların diğer konulardaki eski gelenekleri ve hikayeleri vb. taklit etmesinden kaynaklanmaktadır.” | „ |
—Giacomo Leopardi,Zibaldone, s. 439 | ||