Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), 1 Mayıs 1964 tarihinde çıkarılanTRT yasasıyla kurulan veTürkiye'nin kamu yayıncılığı yapmakla görevli ilk ve tek kuruluşudur. TRT aynı zamanda Türkiye'denAvrupa Yayın Birliği'ne (EBU) tam üye olan ilk ve tek yayıncıdır.
Türkiye'de yayın yapan ikinci televizyon kanalıdır. 1952'de yayına başlayan ve sadece İstanbul'da yayın yapanİTÜ TV'nin 1970 yılında kapanmasından sonra TRT, 1990'ların başında ilk özel televizyon ve radyo kanalı yayına başlayana dek Türkiye'deradyo vetelevizyon yayıncılığı yapan tek kurum olarak hizmet vermiş; ülkede televizyon ve radyo yayıncılığı konusunda ilk örnekleri oluşturmuştur. 1968 ve 1986 yılları arasında Türkiye'de yayın yapan tek televizyon kanalı TRT'nin yayımladığıTRT 1 kanalı olmuş; 1986 yılındaTRT 2 yayına girmiştir.
359 sayılı "Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Yasası" ile 1964 yılında özerk kamu tüzel kişiliğine sahip bir kurum olarak, devlet adına radyo ve televizyon yayınlarını gerçekleştirmek amacıyla kuruldu. İlk Genel müdürü 29 Nisan 1964'teAdnan Öztrak oldu.[2]
İlk programlı radyo yayınına 1965 yılında geçildi ve bütün radyolar haber saatlerindeTRT Ankara Radyosu'na bağlandılar. Aynı yıl bünyesindeTürk Sanat Müziği veTürk Halk Müziği Danışma Kurulu veKlasik Batı Müziği veÇağdaş Türk Müziği Danışma Kurulu toplandılar. Seçim sonuçlarını vermek için ilk sabaha kadar yayın yine bu yıl yapıldı. 1966 yılında TRT kapalı devre televizyon eğitimi yayınları başladı. Spor haberleri ilk kez 1967 yılında haber bülteni ile birlikte verildi.TRT Erzurum Radyosu veTRT İzmir Radyosu yine bu yıl içerisinde yayın hayatlarına başladı. Televizyon yayınına yönelik çalışmalara hız verildi.
Televizyon yayınları ise, 31 Ocak 1968 tarihinde Türkiye'de ilk deneme televizyon yayını Ankara'da bulunan Mithatpaşa Stüdyosu'ndaMahmut Tali Öngören'in açılış konuşmasıyla başladı. Haftada üç gün, üçer saat olarak başlayan deneme yayınları bir yıl sonra haftada dört güne çıktı. 1970'te İzmir televizyonu, ardından 1971'de İstanbul televizyonu faaliyete geçti. İlk canlı spor yayını, 1971 yılında İzmir'de oynananKarşıyaka ileİstanbulspor arasında oynanan futbol maçını naklen vererek gerçekleştirdi. Sonraki sene televizyonda ilk kezBedava Dünya Gezisi adlı yabancı dizi Türkçe seslendirildi. Aynı yıl reklam yayınlarına da başlandı.Münih'teki1972 Yaz Olimpiyatları verilerek ilk dış naklen yayını gerçekleştirdi. Türkiye'de ilk defa Dünya Kupası maçları 1974'te TRT tarafından yayınlandı. Yine 1976'da Türkiye'de ilk defa Avrupa Futbol Şampiyonası maçları TRT'den yayınlandı.
1971 Muhtırası'nın ardından 1972'de anayasa değişikliği sırasında TRT'nin özerkliği kaldırıldı ve kurum, "tarafsız" bir kamu iktisadi kuruluşu olarak yeniden düzenlendi.[3]
359 sayılıTürkiye Radyo Televizyon Kurumu Kanunu[4] 2 Ocak 1964'te,Resmî Gazete'de yayımlandı. Nisan ayında, TRT yönetim kurulu ilk toplantısını yaptı. Başkanlığına Sedat Tolga seçildi ve yönetim kurulu, oybirliği ileAdnan Öztrak'ı TRT'nin ilk genel müdürü olarak seçti. Aynı yıl mayıs ayında,359 sayılı TRT Kanunu yürürlüğe girdi. Siyasi partilerin Türkiye radyolarında yapacaklarıseçim konuşmaları sırası içinYüksek Seçim Kurulunda kura çekildi. Haziran ayına gelindiğinde ise TRT, ilk kezEBU'nunViyana'da yapılan genel kurul toplantısına katıldı. Eylül ayında 10 kw. gücündeKıbrıs'ın Sesi Radyosu yayına başladı. Aynı yıl EBU'ya aktif üye olan TRT'DE 1965 yılının ocak ayında ilk kez programlı dönem başladı ve bütün radyolar haber saatlerindeAnkara Radyosu'na bağlandılar.
Türkiye Radyoları Program Dergisi yayınlanmaya başladı. Şubat ayında dönemin Türkiye BaşbakanıSuat Hayri Ürgüplü, hükûmet programında Türkiye radyolarının tarafsız olacağını söyledi. TRT ileAnadolu Ajansı haber anlaşması yaptı.Behçet Kemal Çağlar, yönetim kurulu başkanı oldu ancak daha sonraMillet Partisi Ürgüplü'ye başvurarak TRT Kanunu'nun değişmesini istemiş,Danıştay ise özerk yapısı dolayısıyla TRT'nin devlet kurum ve kuruluşlarıyla doğrudan haberleşmeye yetkili olduğunu kararlaştırdı. Bunun üzerine genel müdür Adnan Öztrak Türkiye Cumhuriyeti Turizm ve Tanıtma Bakanlığı müfettişlerinin kurumu teftişine izin vermedi.
31 Ocak 1968 yılında ilk olarak Ankara televizyonu yayına başladı. 6 Şubat tarihinde de ilk televizyon oyunuŞair Evlenmesi canlı olarak yayınlandı. Aynı ayTBMM'de TRT bütçesinin başbakanlığa bağlanması kabul edildi, daha sonraTBMM KİT Karma Komisyonu TRT'nin üç yıllık mali raporunu kabul etmedi. Mart ayında 300 kw orta dalga ileÇukurova Radyosu deneme yayınına başladı.Ankara Radyosu 3. Programı FM bandından yayına başladı. Nisan ayında Yüksek Seçim Kurulu, TRT'nin haberlerinde siyasi partilere eşit yer vermesini kararlaştırdı.
Haber bültenleri içinde yer alan yorumlarda değişiklik yapıldı; radyoda kısıtlandı, televizyonda kaldırıldı. Ankara Televizyonu'nda kadrosuz çalışan yapım ve teknik personel sendika kurdu. Ağustos ayında, radyo teknisyenlerine ek çalışma ücreti verilmemesinden ötürü naklen yayınlar kaldırıldı ve ayın 22 Ağustos tarihinde 200 kw orta dalgaİzmir radyo vericisi yayına başladı. 26 Ağustos tarihinde uluslararası fuar nedeniyle İzmir'de ilk televizyon deneme yayını yapıldı. 4 Ekim'de TRT, EBU Televizyon Program Komitesi'ninStockholm'de yapılan toplantısına ilk kez katıldı. Aynı ayAnayasa Mahkemesi, TRT Kurumunun özerk yetkilerini karara bağladı.Cumhuriyet Senatosu, TRT'nin 1964, 1965, 1966 yılı hesaplarını kabul etmedi ve TRT,Kıbrıs'ın Sesi Radyosu yayın sorumluluğunuGenelkurmay Başkanlığı'na devretti. Kasım ayında, Çukurova Bölge Danışma KuruluMersin'de toplandı. Sartre'ın kitabını radyoda tanıtan beş kişi mahkemede suçsuz bulundu. Aralık ayında, 2 kw orta dalga ileTrabzon Radyosu yayına başladı. Yönetim Kurulu, TRT'nin TV-İş Sendikası ile görüşmelere başlamasını kabul etti.
1969 yılına gelindiğinde ocak ayında TRT Teknik Danışma Kurulu İstanbul'da toplandı. Şubat ayına gelindiğinde, köye yönelik televizyon yayınlarının izlenmesi için, Ankara'nın dört köyüne televizyon izleme merkezi kuruldu. Bakanlar Kurulu, yeni TRT Kanun Tasarısını onayladı. Televizyon yayınlarına ilk Hükûmet yasağı kondu. Nisan ayında, Televizyon yayınları, vericide meydana gelen bir arızadan ötürü yapılamadı. TRT Kanun tasarısıTBMM Başkanlığına verildi. TRT Kanun tasarısıTBMM'de geçici komisyona havale edildi. CHP Genel Başkanıİsmet İnönü, TRT konusunda iktidarı uyarması için CumhurbaşkanıCevdet Sunay'a muhtıra verdi. Mayıs'taAdnan Öztrak, siyasi kuruluşlara dostluk çağrısında bulundu. TRT kanun tasarısıTBMM geçici komisyonunda kabul edildi. TRT ile SACEM arasında müzik eserleri telif hakları ile ilgili sözleşme imzalandı veMustafa Kemal'in Samsun'a çıkışının 50. yılı dolayısıyla ilk kez Ankara dışından bağlantılı naklen yayın yapıldı.
1969 yılının mayıs ayı içerisinde TRT sitesi kurulması ile ilgili çalışmalar başladı ve bir ay sonra Anayasa Mahkemesi TRT'ye mali özerlik tanıdı ve ardından iki adet televizyon naklen yayın arabasının satın alınmasına karar verildi. TRT'nin radyo ruhsatiye ücretlerinin tespiti için dava açmasına karar verildi. Televizyon, insanın aya ilk ayak basışı ile ilgilitelevizyon filmini, normal yayın günü dışında özel olarak yayınladı. Ağustos'ta yönetim kurulu,Türk Sanat Müziği veTürk halk müziği konusunda 9 uzmanın hazırladığı müzik eğitim planını kabul etti. Bir ay sonra Yönetim Kurulu, televizyonda gösterilecek filmlerin seçimi için komisyon kurulması kararlaştırıldı.Türk Dil Kurumu, ilk radyo ve televizyon dil ödülünü, Metin Öztekin'inBu Dilin Ustaları adlı radyo dizisine verdi.
1970 yılında ilk olarak İzmir Radyosu 2. Program yayınına başladı. Aynı ay yönetim Kurulu, bölge yayınları konusunda sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaç ve özelliklerin araştırılmasına karar verdi. Yönetim Kurulu, program planlarının üçer aylım düzenlenmesine karar verdi. TRT, müzik sanatçılarının "zam farklarının ödenmemesi" konusunda açtıkları dava sonucu ₺500.000 tazminat ödemeye mahkûm oldu.
1980 yılının son günü, yılbaşı gecesi oryantalNesrin Topkapı ilk kez televizyona çıktı. 1984 yılında TRT tümüyle renkli yayına geçti. Yine aynı yıl radyolar dastereo yayına başladı. 1980'lerde TRT'nin yılbaşı özel programları popüler hale geldi ve özel kanalların açılmasına kadar en çok rating alan programlardan oldu. 1986 yılındaTRT 2'nin (TV-2) kurulmasıylaTRT 1'in 1968 yılından beri kullandığı bölgesel televizyon isimleri kaldırılarak (TRT Ankara Televizyonu, TRT İstanbul Televizyonu gibi) TV-1 ismini aldı. 1989 yılında iseTRT 3'ün (TV-3) kurulmasıyla kanal sayısı 3'e yükseldi.
TRT'nin çoklu kanala geçmesiyle kanalların isimleri TV şeklinde anılmaya başladı: 1986'da haber ve kültür ağırlıklı yayın yapanTV2, 1989'da ise spor programları veTBMM yayınlarını verenTV3 veTRT GAP kuruldu. 1990 yılında TRT Telegün ismi ileteletekst yayınları devreye girdi. Aynı yıl müzik ve eğitim üzerine programlar yayınlayanTV4 ve dünya üzerindeki tüm Türklere yönelik yayın yapmaya başlayanTV5 kuruldu. Yönetim Kurulu,Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde televizyon şebekesi kurulması için inceleme yapılmasını kararlaştırdı.
28 Eylül 1992'de kanallar yeniden TRT adını aldı. 1990'ların ortalarındaTRT İnt Avrasya, iki ayrı kanala ayrılarakTRT İnt veTRT Avrasya (2001-2009 arası TRT Türk) olarak yayına başladı. 2001 yılında TRT tüm logolarında değişikliğe gitti.
TRT 6'nın adının TRT Kurdî olarak değişmesiyle birlikte 10 Ocak 2015 tarihiyle güncellenen kanal logosu.
2 Şubat 2006 tarihinde ise sayısal yayıncılığın test yayınına geçti. 2008 yılının Kasım ayındaTRT Çocuk adlı çocuk televizyon kanalı, aynı yılın son günlerinde Kürtçe yayın yapanTRT 6 yayın hayatına başlamış 2009 yılında iseTRT 1 veTRT 3 logoları değişmiş, ayrıca Nevruz bayramındaTürk dillerini konuşan halklara hitap eden veAzerice,Türkmence,Özbekçe,Kazakça,Kırgızca dillerinde programlar yayınlayanTRT Avaz, 18 Ekim 2009'da ise belgesel ve turizm programları yayınlayanTRT Belgesel adlı kanal yayına başladı. 4 Nisan 2010'da TRT'nin Arapça yayın yapan kanalıTRT Arabi açıldı. Ayrıca dünya çapında İngilizce yayın yapmakta olanTRT World haber kanalı 29 Ekim 2015'te yayına başladı.[5] Boşnakça, Makedonca ve Sırpça içerik sunan TRT Balkan ise 2022'de yayına geçti.[6]
TRT'de gerçekleşen ilk sürekli16:9geniş ekran ölçekli yayın, 2009'da yurt dışında yaşayan Türklere yönelik açılanTRT Türk üzerinden yapılmıştır. Günümüzde TRT kanallarının tamamı 16:9 geniş ekran ölçekli yayın yapmaktadır.
HD yayın ise ilk olarak,2008 Yaz Olimpiyatları sırasındaTRT 3 üzerinden geçici olarak verilmiştir. İlk sürekli HD yayın olarak 27 Mayıs 2010'daTRT HD'nin açılmasıyla başladı. Bununla birlikte Türkiye'de ilk defa Dünya Kupası karşılaşmaları HD kalitesiyle izleyicilere nakledildi. Ardından 19 Mayıs 2012'den itibarenTRT 1 de HD yayın yapmaya başladı. Böylelikle kurum bünyesinde HD yayın yapan 2. kanal oldu.
Şubat 2015'teTRT 4K'nin açılmasıyla 4K yayınlara da başlanmış oldu.
30 Eylül 2021'de TRT 3/TBMM TV'nin HD yayına geçmesi itibarıyla TRT'nin tüm kanalları HD olarak da yayın yapmaktadır. Halihazırda TRT 1, TRT Haber, TRT Spor, TRT Çocuk, TRT Müzik, TRT Belgesel gibi kanallar SD yayınlara devam etmektedir. İlerleyen yıllarda bu kanalların SD yayınları sonlanıp, HD yayınlara geçmesi bekleniyor.
1964 yılında ilk yayınını takiben 1970'li yılların sonunda ilkEBU toplantısına gözlemci üye sıfatı ile katılan TRT, 1988'de tam üye olarak birliğe katılmıştır. Tüm kamu yayıncılarının olduğu gibi TRT de bu üyelikle gelen avantajlardan yararlanmaktadır. İlk yıldan beri kesintisiz olarakEurovision şarkı yarışmalarına da iştirak etmektedir. TRT, oylama sisteminin adil olmadığı düşüncesi ile 2012 yılında yarışmadan çekilmiş ve tekrar katılmama kararı almıştır. Bunun yanı sıra TRT,EBU’dan gelenEurovision Çocuk Şarkı Yarışması’na katılım davetlerini kabul etmemiş ve yarışmanın başladığı 2002 yılından itibaren yarışmaya katılmamıştır.EBU Medya Zirvesi 24-25 Mayıs 2022 tarihlerinde TRT'nin organizatörlüğündeİstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Bu zirveye Avrupa’nın dört bir yanından gelenEBU üyesi kamu yayıncıları katılım sağlamıştır.
TRT yayınları tüm Türkiye'de ve ayrıca tüm kıtalarda dinlenebilmekte ve izlenebilmektedir. AyrıcaTürksat uydusu üzerinden yapılan sayısal yayın yoluyla Avrupa'da yaşayan Türklere de ulaşılmaktadır.
tabii, TRT'nin uluslararası dijital platformu 2 Mayıs 2023'te ismi, logosu ve içerikleri tanıtılıp 7 Mayıs'ta yayına giren dijital platformudur.[15][16] Ayrıca TRT'de yayınlanan güncel diziler,TRT Arşiv, arşivden diziler ve programlar izlenebilir.
TRT Haber kanalında yayınlanan 42 söz programından 22’sine hükûmet ve AK Parti temsilcileri ile adayları katıldı, diğer 20 programda ise AK Parti'ye yakınlığıyla bilinen gazeteci, akademisyen, stratejist, sendikacı, STK temsilcisi kişilere söz verildi.
Canlı yayınlananmitinglerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a 2 bin 705 dakika (45 saat), BaşbakanAhmet Davutoğlu’na 3 bin 280 dakika (54.5 saat), CHP’ye 846 dakika, MHP’ye 454 dakika, HDP’ye ise 194 dakika yer verildi.
TRT, CHP'nin 7 Haziran 2015 genel seçimleri için hazırladığı "Milletçe alkışlıyoruz" temalı reklam filmini, AK Parti'yi eleştirdiği gerekçesiyle yayınlamama kararı aldı.[27]RTÜK üyesiErsin Öngel'e göre TRT kanalları, "hükûmet kontrolündeki televizyon kanallarından daha fazla AKP propagandası" yapmaktadır.[23]
TRT,17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarının yıl dönümünde sadece AKP'li milletvekilleri, bakanlar ve AKP'ye yakınlıkları ile bilinen gazetecilerden görüş aldığı "17-25 Aralık Darbe Girişimi" adlı bir belgesel yayınladı.[28]
TRT Haber kanalında AKP'nin128 milyar dolar iddialarına verdiği "CHP'nin yalan stratejisi" isimli videolu yanıtın yayınlanması, bir devlet kurumunun tarafsızlığı çiğnemesi konusunda tepki çekti.[29][30][31]