| Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı | |
|---|---|
| Arapça: رئيس الجمهورية العربية السورية | |
.svg) | |
| Suriye hükûmetinin yürütme organı | |
| Ünvan | SayınCumhurbaşkanı (gayriresmi) Ekselansları (diplomatik) |
| Statü | |
| Üyelik | |
| Resmî ikamet | Cumhurbaşkanlığı Sarayı,Şam,Suriye |
| Atayan | Halk oylaması |
| İlk sahibi | Suphi Bereket (Fransız mandası) Şükri el-Kuvvetli (Mevcut anayasa) |
| Oluşum | 17 Nisan 1946 |
| Yardımcı | Cumhurbaşkanı Yardımcısı |
.svg) |
|---|
Yasama |
Suriye cumhurbaşkanı (Arapça: رئيس سوريا, romanize: Raʾīs Sūriyā),Suriye'nindevlet başkanıdır. Kendi takdirine bağlı olarakcumhurbaşkanı yardımcılarına devredilebilecek kapsamlı yetkilere sahiptir. Cumhurbaşkanı;başbakanı, diğerBakanlar Kurulu (kabine) üyelerini veaskeri görevlileri atar ve görevden alır.[1]
Şu anki cumhurbaşkanı olanAhmed eş-Şara,2024 Suriyeli muhaliflerin taarruzunun ardından önceki CumhurbaşkanıBeşşar Esad'ınŞam'ın düşüşü iledevrilmesinden sonra bu görevi yürütmektedir.[2] Devlet başkanlığı görevi,başbakan rolündekiMuhammed el-Beşir liderliğindeki birgeçiş hükümeti tarafından yürütüldü.Ahmed eş-Şara, Esad rejiminin düşmesinin ardından fiili lider olarak hareket ettikten sonra 29 Ocak 2025 tarihinde geçiş döneminin cumhurbaşkanı olarak atandı.[3][4]
2012 anayasasının 88. Maddesi, cumhurbaşkanının yedi yıllık bir görev süresin ile hizmet ettiğini ve "arka arkaya sadece bir dönem daha seçilebileceğini" belirtir.[5][6] 155. madde, 88. maddenin "bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimlerinden itibaren" mevcut cumhurbaşkanı için geçerli olduğunu belirtmektedir.[5]
31 Ocak 1973'teHafız Esad, ulusal bir krize yol açan yeni bir anayasa uyguladı. Önceki anayasalardan farklı olarak, bu anayasa, Suriye cumhurbaşkanınınMüslüman olmasını gerektirmediği içinHama,Humus veHalep'teMüslüman Kardeşler ve ulema tarafından düzenlenen şiddetli gösterilere yol açtı. Esad'ı "Allah düşmanı" olarak etiketlediler ve yönetimine karşı cihat çağrısında bulundular.[7]Robert D. Kaplan, Esad'ın iktidara gelmesini "Hindistan'da bir dokunulmazın birmihrace olması ya da Rusya'da bir Yahudi'ninçar olmasına benzer şekilde yüzyıllardır iktidarı tekelinde tutanSünni çoğunluk nüfusunu şok eden eşi görülmemiş bir gelişme" olarak yorumladı.[8] Göstericilerin anayasaya temel itirazı,İslam'ın devlet dini olarak belirtilmediğiydi.[9] İsyanlara yanıt olarak,1973 Suriye Anayasası,İslam'ın cumhurbaşkanının dini olduğunu şart koşacak şekilde değiştirildi.[9]
Suriye'de Şubat 2012'de yeni bir anayasa kabul edildi.[10]2012 Suriye Anayasası'nın 84. maddesine göre, cumhurbaşkanı adayında şu kriterler bulunmalıdır:[5]
2012 anayasasındaki diğer uygunluk şartları şunları içerir:[5]
Suriye cumhurbaşkanı anayasal olarak aşağıdakilerden sorumludur:[11]
Suriye cumhurbaşkanı aşağıdaki durumlarda görevinden alınabilir:[11]
| Aday | Parti | Oy | % | |
|---|---|---|---|---|
| Beşşar Esad | Baas Partisi | 13.540.860 | 95,19 | |
| Mahmud Ahmed Mari | Demokratik Arap Sosyalist Birliği | 470.276 | 3,31 | |
| Abdullah Sallum Abdullah | Sosyalist İttihatçı Parti | 213.968 | 1,50 | |
| Toplam | 14.225.104 | 100,00 | ||
| Geçerli oy | 14.225.104 | 99,90 | ||
| Geçersiz/boş oy | 14.036 | 0,10 | ||
| Toplam oy | 14.239.140 | 100,00 | ||
| Kayıtlı seçmen/katılım | 18.107.109 | 78,64 | ||
| Kaynak:Suriye Arap Haber Ajansı[12] | ||||
 Suriye konuları | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tarih |
| ||||||||||
| Coğrafya |
| ||||||||||
| Siyaset |
| ||||||||||
| Ekonomi |
| ||||||||||
| Toplum |
| ||||||||||
| Suriye Federasyonu (1922-1925) |  |
|---|---|
| Suriye Devleti (1925-1930) | |
| Birinci Suriye Cumhuriyeti (1930-1950) | |
| İkinci Suriye Cumhuriyeti (1950-1958) | .svg) |
| Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-1961) | %2c_Flag_of_Syria_(1980%25E2%2580%25932024).svg) |
| Baasçı Suriye (1961-2024) | |
| Suriye (2025-günümüz) | .svg) |
