Gaius Suetonius Tranquillus (y. MS 69 – MS 122'den sonra),[1] yaygın adıylaSuetonius, erkenRoma İmparatorluk döneminde yaşamışRomalı tarihçiydi. Suetonius'un günümüze ulaşan en önemli eseri,Julius Caesar'danDomitianus'a kadar 12 Roma hükümdarının biyografilerinden oluşanDe vita Caesarum (On İki Caesar)[2] eseridir. Suetonius'un diğer eserleriRoma'da günlük yaşam, siyaset, hitabet ve şairler, tarihçiler ve gramerciler gibi ünlü yazarların yaşamlarını konu almaktadır. Bu kitaplardan bazıları kısmen günümüze ulaşabilmiş olsa da, büyük kısmı kaybolmuştur.
Suetonius, RomalıSenatör ve tarihçiGaius Plinius Caecilius Secundus'un yakın arkadaşıydı. Genç Plinius arkadaşını, "kendisini yazmaya adamış sessiz ve çalışkan" birisi olarak tasvir eder. Plinius, onunİtalya'da küçük bir arazi satın almasına yardım etmiş ve evliliğinden çocuğu olmadığı içinjus trium liberorum olarak bilinen ve soy ağacının başı olarak dokunulmazlık alabilmesi için İmparatorTrajan ile arasında aracılık etmiştir.[3] Plinius sayesinde Suetonius,Trajan veHadrianus'un lütfuna mazhar olmuştur.
Suetonius, Plinius'un 110 ve 112 yılları arsında BithyniaPontus (KuzeyKüçük Asya)Proconsül'ü olarak görev yaptığı sırada Plinius'un hizmetinde çalışmıştır. Trajan zamanında araştırma sekreteri ve İmparatorluk arşivi yöneticisi olarak görev yapmıştır. Hadrianus zamanın da ise İmparatorun sekreterliğine getirilmiştir.
Nuremberg Kroniklerine gore Suetonius
122 yılında, İmparatoriçeVibia Sabina'ya karşı olan saygısız davranışları nedeniyle Hadrianus tarafından kovulmuştur. Bir ihtimale göre Suetonius tekrar imparatorun lütfuna mazhar olmuş ve eski görevine geri dönmüştür. Bu iddia, onun son çalışmalarından birisi olana ve konu olarak Hadrianus'un yönetim alanında yaptığı reformları işleyenDevlet Dairesi adlı eseri kaynaklıdır. Herhalükarda, 122 yılı sonrasındaki kamu görevleri hakkında kesin bir delil yoktur. Kullandığı "Chrestus" kelimesi ile kendisiİsaMesih'e referans tarihçi gösterilir.
Suetonius, genellikleDe Vita Caesarum ("Sezarların Hayatları" ya da İngilizce yaygın bilinen adıyla "Oniki Sezar") olarak bilinen ve kısa hayatlar ya da aşağıda bahsi geçen parçalar hariç ona ait günümüze ulaşan tek eseri olan kitabın yazarı olarak tanınır.[4] On İki Sezar, büyük ihtimalle Hadrianus zamanında yazılmış olup Roma imparatorluğunun ilk liderleri olanJül Sezar (ilk birkaç bölüm kayıptır),Augustus,Tiberius,Caligula,Claudius,Nero,Galba,Otho,Vitellius,Vespasian,Titus veDomitian'ın toplu biyografileridir. Kitap, 119 yılındaPraetorian muhafız olan arkadaşı Gaius Septicius Clarus'a ithaf edilmiştir. Eser, her bir Sezar'ın hayatını; Dış görünüşünün tasviri, kehanetleri, aile tarihi, alıntılar ve sonra da her bir sezarın tarihsel olaylarının belirli bir tarihi sıralama içinde olacak şekilde belirli bir düzen içerisinde anlatır.[5]
^TranQuillus, Gaius Suetonius (25 Ekim 2021).On İki Caesar'ın Yaşamı. Telatar, Ü Fafo; Öztürk, Gül tarafından çevrildi. Doğu Batı Yayınları.ISBN978-605-2133-85-9. 22 Ağustos 2024 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2024.
^(Türkçeye çeviri) Gaius Suetonius Tranquillus (çev. Fato Felatar ve F. Gül Özaktürk) (2008),On İki Caesar'ın Yaşamı. Ankara: Turk Tarih Kurumu Yayınları (Yedinci Dizi)ISBN 978-975-16-2097-2
^Kitabın Türkçe tercümesinide şu bölümler bulunmaktadır:İçindekiler: - Önsöz - Giriş, Gaius Suetonius Tranquillus - Birinci Kitap, Tanrısal İulius Caesar - İkinci Kitap, Tanrısal Augustus - Üçüncü Kitap, Tiberius Dördüncü Kitap, Caligula - Beşinci Kitap, Tanrısal Claudius -- Altıncı Kitap, Nero - Yedinci Kitap, Galba - Sekizinci Kitap, Otho - Dokuzuncu Kitap, Vitellıus - Onuncu Kitap, Tanrısal Vespasianus - On Birinci Kitap, Tanrısal Titus - On İkinci Kitap, Domitianus - Soy Ağaçları.
.jpg)
