Sovyet Deniz Kuvvetleri (Rusça: Военно-морской флот СССР,Voyenno-morskoy flot SSSR, anlam: SSCB Askerî-deniz filosu), genel anlamıyla "SSCB deniz kuvvetleri"),Kızıl Ordu'nundeniz kuvvetleri. GenellikleKızıl Donanma olarak bahsedilirdi, Sovyet donanmasıVarşova Paktı'nınNATO ile olabilecek savaşında elinden geleni yaparak Atlantik'ten Batı Avrupa'ya silah, mühimmat, asker getirebilecek deniz konvoylarını engellemek için kullanılacaktı. Böyle bir çatışma asla gerçekleşmedi, ama Kızıl Donanma,Soğuk Savaş sırasında hatırı sayılır görevlerde bulundu.
Ruslar, en azındanİngilizler veFransızlar kadargüçlü birdenizcilik geleneğine sahip değildir, geniş coğrafyasından dolayı, Rusyaaçık denizlere kolayca ulaşamadı ve ulaşan herhangi bir bölümü sıklıkla buzullarla engelleniyordu. Ek olarak, Rusya'nın uçsuz bucaksız toprakları veAvrasya'daki merkezi konumu anakaradaki ticaret yollarına hakimiyet veriyordu, bu yüzden deniz ticaretini koruyacak donanma ihtiyacı olumsuz etkilenmiştir.
Sovyet Donanması 1917'de Rus İmparatorluk Donanması'nın küllerinden oluştu. Birçok tekneEkim Devriminden sonra isimleri değiştirilerek hizmet verdi. Asıl olarak Sovyet Donanmasının ilk gemisi olarak isyan ederek bütün mürettebat ileBolşeviklere katılan, imparatorluk kruvazörüAurora düşünülmelidir. İmparatorluk Donanmasındaki önemli Bolşevik isyanlarından bir diğeri de 1905'tekiPotemkin zırhlısı dır.
Aurora 1917'de İmparatorluğa karşı ayaklanmasından sonra, resmi olmayan ilk Sovyet Donanması Gemisidir.
Sovyet Donanması daha sonraİşçi ve Köylülerin Kızıl Donanması ismini aldı (Rusça:Рабоче-Крестьянский Красный флот, Raboche-Krest'yansky Krasny Flot or RKKF) iç savaş sırasında köhne bir halde, eskimeye yüz tutmuş birkaç zırhlıya sahip bulunuyordu ve hiçUçak gemisi yoktu. Ülkenin ilgisi iyice İç savaşa çekilmekteydi ve Donanma kaynak ve eğitim desteklenemiyordu.
Donanmanın bu dönemdeki zaafının en belirgin göstergesi, Sovyetlerin en güçlü donanmaların kapasitelerini ve limitlerini belirleyen Washington Donanma Anlaşması'na çağırılmamış olmasıydı.
Bununla beraber, 1930'larda, Sovyetler Birliği'nin endüstrileşmesi sırasında, Sovyet Donanması'nı büyütmek ve en güçlü donanmalardan biri haline getirmek için planlar yapıldı. Bu güçSovetsky Soyuz sınıfı zırhlılar etrafında yapılandırılacaktı. Bu geliştirme programı, 1941'deki Alman saldırısının karşılanmasında önemli katkılarda bulunacaktı.
Nazi denizaltılarına karşı saldırı sırasında Sovyet donanması
1939'dakiKış Savaşı sırasında,Baltık Denizinde küçük çaplı çatışmalar yaşandı, genellikleFinlandiya'daki topçu bataryalarıyla Sovyet Kruvazörleri ve zırhlıları arasındaki karşılıklı küçük atışlarla geçti.
AmaAdolf Hitler,Barbarossa Harekatı'ını başlatınca, Sovyetler donanmanın öneminin farkına vardılar. II. Dünya Savaşında, Sovyet Donanmasının büyük kısmı eski Birleşik Devletler DonanmasınınVer-KiralaDestroyerlerinden oluşuyordu. KonvoylarıKriegsmarine'inU-bot'larından korumak için donanma çok önemliydi. Sovyetlerin şanssızlığı, filolarının birçoğunun Baltık denizindeLeningrad veKronstadt'ta Fin ve Alman mayın tarlaları tarafından bloke edilmiş olması ve birçoğu bu mayınlar ve hava saldırıları yüzünden ağır zarar görmüş olmasıdır. Bazı birimleri,Karadeniz'de sağlam kalmayı başardı veSivastopol'ü 1942 dekiSivastopol Kuşatmasında savundu.
Savaştan sonra, Sovyet yönetimi, "Sovyetler bütün sahillerde Batı ile rekabet edebilmeli" kararına vardılar. Batıya rakip olmak için bir program üzerine yüklendiler, niteliksel olmasa bile en az nicelikle olmalıydı. Sovyet tersaneleri,Kriegsmarinein İkinci Dünya Savaşı tasarımları üzerineDenizaltı konstrüksiyonları üretmekteydi ve savaş sonuna doğru sıklıkla denize indirilmekteydiler. Daha sonra, bir takım yerli araştırmalardan veNazi Almanyası ile Batılı ülkelerden casuslukla elde edilen teknoloji sayesinde Sovyetler NATO'nun öncelikli yalıtımına /izolasyonuna rağmen aşamalı olarak kendi denizaltı tasarımlarını yaptılar.
Sovyetler, Batılı rakiplerine hızla yetişmişlerdi, suüstü filolarını değişikfüzelerle donatmışlardı. Aslında bu, Sovyet tasarımının göreli olarak küçük ve hızlı füze gemilerinin üzerine dev füzeler yerleştirerek attıkları bir milattı. Tezat olarak, Batıda, böylesine bir taktik olasılığı hiçbir zaman düşünülmeyecekti. Yine de Sovyet DonanmasıKirov sınıfı veSlava sınıfı gibi birkaç çok büyük güdümlü füzelere sahip, korkunç ateş gücü bulundurankruvazörler inşa etti. Bazı denizaltıları Amerikan rakiplerine göre çok daha üstündü.
Sovyet Donanması Amerikan rakiplerine göre uçak gemisi filolarına çok daha az önem verdi ama her nasılsa bazı tipte taşıyıcı güce ihtiyaç duydu.
1968 ve 1969'da Sovyethelikopter gemileriMoskva veLeningrad ortaya çıktı, bunları dörtKiev sınıfıuçak gemisinden birincisi 1973'te takip etti. Bu sınıfların hepsinde sadece helikopter veyaVSTOL uçakları (Yak-38 Forger) kullanılabiliyordu ve öncelikli olarak kara üslerinden kalkan Sovyet Donanma Havacılığının menzilleri içerisinde kullanılacağı düşünülerek tasarlanmıştı.
1970'lerde Sovyetler, Amerikalı rakipleri ile rekabet edebilecek birsüper uçak gemisi üretme amacı ileOREL Projesi'ne başladılar. Her nasılsa stratejik üstünlük artınca proje daha çizim aşamasında iken iptal edildi.
1980'lerde Sovyet Donanması ilk gerçek uçak gemisini elde etti;Tbilisi (daha sonra ismiAmiral Kuznetsov olarak değiştirlecekti). Diğer Sovyet uçak gemilerinden ayıran özellikleri, saldırı amaçlı füze silahları (uzun menzilli AAW rampaları gibi), daha az escort gemisi isteyen operasyon gücü, Batılı uçak gemisi operasyonları ile rekabeti güçlendirecekti.
1980'lerin ikinci yarısında, Sovyet Donanması süper uçak gemisi inşaatına tekrar başladı,Ulyanovsk. Neredeyse geminin tamamlanmasına yaklaşılmıştı ki, soğuk savaş sona erdi ve finansman kaynağının durmasıyla proje sonlandırıldı. BitmemişUlyanovsk enkazı daha sonra parçalara ayrılıp satılacaktı.
Bazı övgülerde, hız elde etme ve reaktör teknoloji açısından Sovyet denizaltıları en iyileriydi. En önemli kusurları, yetersiz ses azaltma (Amerikan gemileri daha sessizdi) vesonar teknolojisiydi. Sovyetler çeşitli tiplerdegüdümlü füze denizaltılarına sahipti, tıpkıOscar sınıfı ve birçokbalistik füze vesaldırı denizaltısı gibi. Dünyanın en geniş denizaltıları Sovyet DonanmasınınTyphoon Sınıfı denizaltılarıdır. Donanmanın geri kalanı gibi, saldırı denizaltıları da, NATO konvoylarına yönelikti ama ayrıca Amerikanuçak gemisi savaş grubuna da yönelikti.
Sovyet denizaltılar bir takım kazalar yaşadı, özellikle birkaç nükleer teknesinde. Bunların en önemlileriK-219 veK-278Komsomoletsdir ve iki gemi de kaybedilmiştir. Daha geçmiş zamanda ise Nükleer reaktör sızıntısı yaşayan meşhurK-19 vardır. Yetersiznükleer güvenlik, üretim sırasında zayıf hasar kontrol ve kalite kontrol sonuçları (özellikle ilk denizaltılarda) kazaların tipik nedenleriydi. Birkaç elverişli durumda, aksilikler, Amerikan denizaltıları ile gövdelerin çarpışmasına delil gösterildi. Fakat bu aslaBirleşik Devletler Donanması tarafından nükleer kazaların gizliliği politikası nedeniyle onaylanmadı.
"Numaralardaki güvenlik" felsefesi nedeniyle, Sovyet Donanması, çoğu ilk nesil füze denizaltısını, 1991'in, soğuk savaşın sonuna kadar hizmette tuttu. Bir savaş zamanında Batılı denizaltıların Sovyet türdeşlerini, füzelerini fırlatamadan vurabilecek olmasından hep korkuldu. Nişanlama doğruluğu hakkındaki sorularda bu düşünceyi etkilemiş olabilir.
Sovyetlerin çöküşünden sonra ve soğuk savaşın bitmesiyle, Sovyet donanması tekrar ihmal edildi. Ve sonuç olarak birkaç eski Sovyet Cumhuriyeti arasında paylaşıldı.Karadeniz Filosu, özel olarak,Rusya veUkrayna arasında paylaştırılması şeklindeki anlaşmaya kadar, belirsizlik içinde birkaç yıl geçirdi. Birçok askeri malzeme ve mühimmat ilgisizlik ve bakımsızlık yanı sıra insanların gözünden uzak yerlere terk edildi.