Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Siirt (il)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Siirt
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • ValiKemal Kızılkaya[1]
Yüzölçümü
 • Toplam5.718 km²
Nüfus
 • Toplam318.366
 • Yoğunluk58/km²
 • Kır
119.551
 • Şehir
198815
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu484
İl plaka kodu56

Siirt,Türkiye'ninGüneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan birildir.

Siirt ilinin nüfusu 331.070'tir. Bu nüfusun %72,4'ü şehirlerde yaşamaktadır (2020 sonu). İlin yüzölçümü 5.718 km2'dir. İlde km2'ye 58 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkezde 268'dir.) İlde yıllık nüfus artışı %0,24 olmuştur.[3] İl merkezinin denizden yüksekliği 887 metredir.[4]

2021TÜİK verilerine göre 7 ilçe, 12 belediye, bu belediyelerde 63mahalle, ayrıca 274 köy bulunmaktadır.[3]

Tarihçe

[değiştir |kaynağı değiştir]

Türkiye Cumhuriyeti dönemi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Cumhuriyet döneminde il olan Siirt, 1924'te Beytüşşebap'ın; 1926'da Beşiri ve Sason'un katılmasıyla genişledi. AncakBeytüşşebap, 1936'da yeniden il yapılanHakkâri'ye bağlandı. 1938'de Garzan (bugün Yanarsu) ilçesinin merkezi Mısrıç'a (bugün Kurtalan) taşındı ve aynı ilçeye bağlı Baykan bucağı ilçe oldu. Aynı yıl Sason'a bağlı bucak olan Hazo, Kozluk adıyla ilçe yapıldı. 1943'te Garzan ilçesinin ve merkezinin adı Kurtalan olarak değiştirildi. 1957'de Beşiri'nin bucağı olan İluh,Batman adıyla ilçe yapıldı. 1962'dePervari ilçesininMüküs bucağı, Van'ınGevaş ilçesine bağlandı. 1990 yılında Siirt'in Batman, Beşiri, Kozluk ve Sason ilçeleri yeni kurulan Batman iline bağlandı. Aynı yıl Siirt'inŞırnak ilçesiyle,Eruh'tan ayrılarak ilçe yapılan Güçlükonak beldesi yeni kurulan Şırnak iline bağlandı ve Merkez ilçeye bağlı Tillo bucağıAydınlar adıyla ilçe yapıldı.

Yönetim

[değiştir |kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız:Siirt'in ilçeleri

İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır. İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)

İl Genel Meclisi,İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca,İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilikİl Encümenini seçer.[5][6]

Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.

Siirt Valisi, 1975-Akyazı doğumluKemal KIZILKAYA’dır. Ağustos 2023 tarihindeBilecik Valisi iken atanmıştır.

2019 Türkiye yerel seçimleri sonunda Siirt Belediye Başkanlığını kazanan Berivan Helen Işık (HDP), 15 Mayıs 2020 tarihinde görevden alınmış, yerine Siirt Valisi Osman HACIBEKTAŞOĞLU kayyum olarak atanmıştır.[7]Ayrıca Baykan ve Kurtalan ilçelerinin HDP'li belediye başkanları da seçildikten sonra İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alınmış, yerine ilçe kaymakamları kayyum atanmıştır.

2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göreSiirt İl Genel Meclisi üye sayısı, 15 AK Parti, 7 HDP olmak üzere22’dir.[8]Siirt Belediye Meclisi ise 13 AK Parti ve 18 HDP olmak üzere31 üyeden oluşur.[9]

2018 Genel seçimleri sonucu, Siirt'i temsilenTBMM'deAK Parti'den 1 milletvekili (Osman Ören) veHDP'den 2 milletvekili (Meral Danış Beştaş, Sıdık Taş) seçilmiştir.[10]

Nüfus

[değiştir |kaynağı değiştir]

Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 6 Şubat 2025 verileri[11])

Siirt ili nüfusu:336.453'dür. Bu nüfusun % 74,81'i şehirlerde yaşamaktadır (2024 sonu). İlin yüzölçümü 5.718  km2'dir. İlde  km2'ye59kişi düşmektedir. (Bu sayı merkezde 286'dır.)

İldeki ilçelerin tamamında nüfus azalmıştır. İldeki nüfusazalış oranı  % 3,15 olmuştur. Nüfusu en çok azalan ilçeBaykan'dır (-% 8,24)- Bu ilçenin nüfusu 2023 yılında %8,25 oranında artmıştı)

06 Şubat 2025TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber7 İlçe,12 belediye, bu belediyelerde63 mahalle ve ayrıca281 köy vardır.

2024 yılı sonunda Siirt ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri
İlçeNüfus

2023

Nüfus

2024

FarkNüfus

Artışı %

Belediye

Sayısı

Mahalle

Sayısı

Köy

Sayısı

Köy

Nüfusu

Şehir

nüfusu

Şehirde

oturan %

Alanı

 km2[12]

 km2'ye

düşen kişi

Baykan26.33824.168-2.170-8,2439308.70715.46163,9748850
Eruh20.01118.932-1.079-5,3913589.7449.18848,53106118
Kurtalan62.23261.004-1.228-1,972165517.64143.36371,0881175
Merkez184.163181.118-3.045-1,652233611.585169.53393,60633286
Pervari29.44827.407-2.041-6,93243819.3598.04829,36165117
Şirvan20.77919.563-1.216-5,85155815.7173.84619,6693621
Tillo4.4414.261-180-4,051362.0122.24952,7813831
Siirt347.412336.453-10.959-3,15126328184.765251.68874,815.71859

İlin yıllara göre nüfusları

[değiştir |kaynağı değiştir]
Siirt il nüfus bilgileri
YılToplamSıraFarkŞehir - Kır
1927[13]102.43357
  %22     22.681
79.752     %78  
1935[14]127.51854%24
  %19     24.678
102.840     %81  
1940[15]146.52253%15
  %21     30.558
115.964     %79  
1945[16]133.62755%9
  %22     29.303
104.323     %78  
1950[17]156.70354%17
  %19     29.561
127.142     %81  
1955[18]191.23455%22
  %20     37.331
153.903     %80  
1960[19]232.24354%21
  %24     54.686
177.557     %76  
1965[20]264.83251%14
  %29     75.520
189.312     %71  
1970[21]320.68444%21
  %35     111.206
209.478     %65  
1975[22]381.50343%19
  %39     148.521
232.982     %61  
1980[23]445.48341%17
  %41     183.804
261.679     %59  
1985[24]524.74138%18
  %45     237.014
287.727     %55  
1990[25]243.43566%54
  %45     110.139
133.296     %55  
2000[26]263.67664%8
  %58     153.522
110.154     %42  
2007[27]291.52859%11
  %60     173.770
117.758     %40  
2008[28]299.81959%3
  %60     178.960
120.859     %40  
2009[29]303.62259%1
  %61     183.924
119.698     %39  
2010[30]300.69559%1
  %60     181.410
119.285     %40  
2011[31]310.46858%3
  %61     189.854
120.614     %39  
2012[32]310.87958%0
  %62     191.703
119.176     %38  
2013[33]314.15358%1
  %62     193.282
120.871     %38  
2014[34]318.36658%1
  %62     198.815
119.551     %38  
2015[35]320.35158%1
  %64     204.023
116.328     %36  
2016[35]322.66458%1
  %64     206.917
115.747     %36  
2017[35]324.39458%1
  %65     209.390
115.004     %35  
2018[35]331.67058%2
  %66     218.347
113.323     %34  
2019[35]330.28058%0
  %66     218.553
111.727     %34  
2020[35]331.07058%0
  %67     220.812
110.258     %33  
2021[35]331.98058%0
  %67     223.550
108.430     %33  
2022[35]331.31158%0

Not: 1990 yılındaBatman veŞırnak illerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Konum

[değiştir |kaynağı değiştir]
Konum Bilgileri
İlçeKuruluş Yılı[36]Önceden bağlı olduğu ilçeAlanı km²[37]Rakım mt.Merkeze km[38]Ulaşan Yollar[38]
Siirt Merkez633887D.370-04,56.01,56.50
Baykan1938Kurtalan48872048/D.965-14
EruhCumh.önce1.0611.16453D.370-04,56.25
KurtalanCumh.önce81171530D.370-03,56.52,56.76
PervariCumh.önce1.6511.37690D.370-04 (Siirt)=>56.01=>56.03,56.06,56.07
ŞirvanCumh.önce93690528D.370-04 (Siirt)=>56.01=>56.03
Tillo1990Merkez1381.1889D.370-04 (Siirt)=>56.01
SİİRTCumh.önce5.717

Spor

[değiştir |kaynağı değiştir]
Ana madde:Siirt'te spor

2018-2019 Sezonu sonunda,Siirt İl Özel İdare Spor, futbolBölgesel Amatör Lig (BAL) de grubunu 3. sırada tamamlamıştır. 2019-2020 Sezonu sonunda 3. Lig'e yükselmiştir. 3. Lig Kadın futbol liginde de 2 takımı vardır. Hentbol erkekler 2.ligi takımı ligden çekilmiştir.

Ziraat Türkiye Kupası'nda Siirt İl Özel İdare Spor, 3.turda elenmiştir.

Önemli spor tesisleri:Siirt Atatürk Stadyumu (5.650), Siirt Kapalı Spor Salonu (1.500), 100.Yıl Yüzme Havuzu (750)'dur.

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^"Valiler Kararnamesi yayınlandı: 41 ilin valisi değişti". NTV. 10 Haziran 2020. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:10 Haziran 2020. 
  2. ^"2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^abKaynak hatası:Geçersiz<ref> etiketi;Güncel Nüfus Değerleri isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz:Kaynak gösterme)
  4. ^Kaynak hatası:Geçersiz<ref> etiketi;:0 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz:Kaynak gösterme)
  5. ^"Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2019 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  6. ^"Arşivlenmiş kopya"(PDF). 18 Haziran 2019 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  7. ^"Arşivlenmiş kopya". 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  8. ^http://siirtozelidaresi.gov.tr/meclis-uyelerii[ölü/kırık bağlantı]
  9. ^"Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  10. ^"Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  11. ^"2024 yılı nüfusu". 26 Ocak 2025 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2025. 
  12. ^"Arşivlenmiş kopya"(PDF). 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  13. ^"Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları"(PDF).28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağındanarşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  14. ^"1935 Genel Nüfus Sayımı"(PDF).20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  15. ^ ."Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü"(PDF).20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi:20 Ekim 2016. 
  16. ^ ."1945 Genel Nüfus Sayımı"(PDF).21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  17. ^ ."Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus"(PDF).22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  18. ^ ."1955 Genel Nüfus Sayımı"(PDF).23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  19. ^ ."İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus"(PDF).23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  20. ^"1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^"1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^"1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^"1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^"1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^"1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^"2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^"2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^"2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  29. ^"2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  30. ^"2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  31. ^"2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  32. ^"2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi:8 Mart 2013. 
  33. ^"2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  34. ^"2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihindekaynağından(html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  35. ^abcdefgh
    • "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları"(html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi:13 Nisan 2016. 
    • "Siirt Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
    • "Siirt Nüfusu". nufusune.com. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
    • "Siirt Nüfusu". nufusubu.com. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  36. ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  37. ^Kaynak hatası:Geçersiz<ref> etiketi;:1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz:Kaynak gösterme)
  38. ^abKarayolları Genel Müdürlüğü

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
Siirt'in ilçeleri
İl merkezi
Bağlı ilçeler
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Siirt_(il)&oldid=35032377" sayfasından alınmıştır
Kategori:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp